Σε κλίμα αντιπαράθεσης η δίκη των οκτώ τούρκων αξιωματικών

Εν μέσω εκκλήσεων, πλήθους παρεμβάσεων, αλλά και σε κλίμα έντονης αντιπαράθεσης με πολιτικά πλέον χαρακτηριστικά, θα εκδικαστεί στον Αρειο Πάγο, την προσεχή εβδομάδα, στις 10, 11 και 13 Ιανουαρίου, η υπόθεση των οκτώ τούρκων αξιωματικών που έφθασαν στην Ελλάδα ύστερα από την απόπειρα πραξικοπήματος στη γείτονα τον περασμένο Ιούλιο. Η τύχη των Σουλεϊμάν, Μεσούτ, Φέριντουν, Γκέντσαϊ, Μπιλάλ, Ούχουρ, Αχμεντ και Αμπντάλα θα κριθεί διαδοχικά από τρεις διαφορετικές δικαστικές συνθέσεις του Ποινικού Τμήματος του ανώτατου δικαστηρίου, ύστερα από τις σχετικές εφέσεις που έχουν ασκηθεί –σε μία περίπτωση από τους ίδιους τους φερόμενους ως «πραξικοπηματίες», στις άλλες δύο από τον διευθύνοντα την Εισαγγελία Εφετών Αθηνών κ. Αντώνη Λιόγα.

Φωτιά στο σκηνικό έβαλε τις τελευταίες ημέρες η αντιπαράθεση που ξέσπασε ανάμεσα στον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Σταύρο Κοντονή και στους διοργανωτές εκδήλωσης διαμαρτυρίας (μεταξύ των οποίων η κυρία Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο κ. Απόστολος Δοξιάδης, η κυρία Ξένια Κουναλάκη, ο κ. Ανδρέας Πετρουλάκης) για τους οκτώ τούρκους «ικέτες», την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου, στο Πάρκο Ελευθερίας.

Η νύξη τους για «γνωστές προσπάθειες της κυβέρνησης να παρέμβει στο έργο της Δικαιοσύνης», αλλά και για παρεμβάσεις υπό τη μορφή «δημοσίων δηλώσεων», ερέθισε τον κ. Κοντονή, οδηγώντας τελικά σε ντόμινο ανακοινώσεων εκατέρωθεν.

Ο υπουργός αντέδρασε αρχικώς στην «παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης» από την ομάδα πρωτοβουλίας πυροδοτώντας νέα ανακοίνωση της τελευταίας με πολιτικές δηλώσεις, όπως αυτές του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα και του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Αμυνας κ. Δημήτρη Βίτσα, που εκτιμώνται ως συμπλέουσες με το αίτημα των τουρκικών αρχών για έκδοση των οκτώ.

«Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι ο έλληνας ομόλογός του τον διαβεβαίωσε ότι οι οκτώ θα εκδοθούν» γράφει μεταξύ άλλων η ομάδα πρωτοβουλίας. «Ρωτάμε τον κ. Κοντονή: κάτι τέτοιο, εφόσον συνέβη, δεν εκδηλώνει παρόμοια διάθεση της κυβέρνησης; Και αν δεν συνέβη, γιατί δεν διέψευσε ο κ. Κοτζιάς τη δήλωση του τούρκου υπουργού;».

Ο υπουργός Δικαιοσύνης επανήλθε, σε υψηλούς τόνους και αυτός, χαρακτήρισε «αστήρικτους και απαράδεκτους» τους ισχυρισμούς περί παρεμβάσεων της κυβέρνησης, ενώ δεσμεύθηκε ότι «δεν θα υπάρξει καμία δήλωση, μέχρι της εκδόσεως αμετάκλητων αποφάσεων».

Ο κ. Κοντονής, ο εκάστοτε υπουργός Δικαιοσύνης, είναι πρόσωπο με ιδιαίτερη φόρτιση, εκ του ρόλου που καλείται να παίξει στην περίπτωση κατά την οποία ο Αρειος Πάγος αποφανθεί θετικά για την έκδοση αξιωματικών· έχει τη δυνατότητα παρέμβασης και πλήρους ανατροπής της απόφασης.

Η «δίκαιη δίκη», το Στρασβούργο και το άσυλο

Πρόσωπα που είναι σε θέση να γνωρίζουν εκ των έσω τη δικαστική περιπέτεια των οκτώ πιλότων, τόνιζαν προς «Το Βήμα» ότι η υπόθεση δεν εξαντλείται με τα εγχώρια ένδικα μέσα: ήδη άλλωστε υπάρχει ανοικτή γραμμή με το Στρασβούργο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου· την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων στο Δικαστήριο σύστησε μάλιστα ως σωτήρια, με δημόσια παρέμβασή του σε σχετική εκδήλωση, ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Νίκος Αλιβιζάτος. «Οταν υπάρχει προσφυγή στο Στρασβούργο, τη ζεστή πατάτα δεν την έχει η Ελλάδα αλλά η Ευρώπη» είχε τονίσει με νόημα ο καθηγητής, θυμίζοντας ότι το Στρασβούργο είχε παρέμβει δραστικά και στην περίπτωση του εγκλείστου ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Ολες ανεξαιρέτως οι παρεμβάσεις που έχουν πάντως σημειωθεί μέχρι σήμερα, για το «όχι» στην έκδοση των οκτώ, έναν και μοναδικό άξονα έχουν: την απουσία προοπτικής «δίκαιης δίκης», την πιθανότητα επαναφοράς της θανατικής ποινής, την καταπάτηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συντελείται στην Τουρκία, ελέω του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος.

Δεν έχουν περάσει παρά λίγες ημέρες από τη δήλωση του πρωθυπουργού της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ περί παράτασης του καθεστώτος αυτού, με ψήφο από το τουρκικό κοινοβούλιο, άλλους τρεις μήνες. Και δη, όταν εκθέσεις, μεταξύ άλλων του ΟΗΕ και ευρωπαϊκών επιτροπών, αλλά και ψηφίσματα, όπως αυτό της πρόσφατης συνόδου της Διεθνούς Ενωσης Δικαστών στο Μεξικό, κάνουν λόγο για «ωμότητες» και «αυθαιρεσίες», με απολύσεις, συλλήψεις, φυλακίσεις περισσοτέρων των 3.500 δικαστών στην Τουρκία.

Ουδείς εκ των πρωταγωνιστών των παρεμβάσεων εστιάζει στην αθωότητα ή ενοχή των οκτώ αξιωματικών, και άπαντες επιμένουν στην παράδοση της Ελλάδας της Μεταπολίτευσης ως προς την προστασία υπό έκδοση προσώπων.

Στο σημείο όπου τέμνεται το διπλωματικό ζήτημα με το ελληνικό κράτος δικαίου, προσμετράται ως σημαντική για την εξέλιξη της υπόθεσης μία παράμετρος ακόμη: η χορήγηση ασύλου στους τούρκους αξιωματικούς.

Η διαδικασία των αιτήσεων ασύλου από τους οκτώ είναι σε εξέλιξη και προβλέπεται μακρά, καθώς η τελευταία συζήτηση έχει προσδιοριστεί τον Φεβρουάριο, ως εκ τούτου δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια το πότε θα υπάρξει απόφαση των αρμοδίων επιτροπών.