Ετοιμασίες για πολιτική διαπραγμάτευση και παράταση της εκκρεμότητας για την οικονομία κάνουν ξανά στην κυβέρνηση καθώς πηγές του μεγάρου Μαξίμου επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες ότι δεν αναμένεται συμφωνία στο προσεχές Eurogroup (26 Ιανουαρίου). Η αίσθηση ότι το υπουργείο Οικονομικών μπήκε με την όπισθεν στο 2017 επιβεβαιώνεται από παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι δεν βλέπουν ούτε την άμεση επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα ούτε πιθανότητα ολοκλήρωσης της αξιολόγησης ως τις 26 του μηνός. «Εν όψει Eurogroup η Κομισιόν θα προσπαθήσει να υπάρξει πρόοδος» περιορίζεται να δηλώσει στέλεχος των Βρυξελλών βγάζοντας από το κάδρο την άμεση συμφωνία.
Κάπως έτσι οι τράπεζες θα παραμείνουν (τουλάχιστον) ως τις 9 Μαρτίου χωρίς την απαραίτητη ρευστότητα από την ποσοτική χαλάρωση (QE) μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η χώρα το τρίμηνο Φεβρουαρίου – Απριλίου θα πρέπει να αποπληρώσει υποχρεώσεις στο εξωτερικό ύψους 3,2 δισ. ευρώ. Αν δεν εισρεύσει το ποσό της νέας δόσης από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης τότε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους θα αναγκαστεί να επιστρέψει σε πρακτικές του 2015 ξύνοντας τον πάτο του βαρελιού από τα διαθέσιμα της γενικής κυβέρνησης και παγώνοντας τη ροή αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου.
Ως αντιστάθμισμα στις ανησυχίες ότι το κράτος θα ξεμείνει από ρευστό, το οικονομικό επιτελείο κυκλοφόρησε μέσω κύκλων ένα σενάριο για καταβολή υποδόσης 1,8 δισ. ευρώ –αποκλειστικά για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων χρεών –στο τέλος Μαρτίου, ακόμη και αν δεν έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. «Φρούδες ελπίδες» είναι η απάντηση που δίνουν παράγοντες των θεσμών. «Αυτά τα ποσά συνδέονται παγίως με κάποια αξιολόγηση» διευκρινίζει στέλεχος από την πλευρά των Βρυξελλών ενώ σε ανάλογο κλίμα κινείται αξιωματούχος της ΕΚΤ.
Η δήλωση του Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να προτείνει την παράταση του δημοσιονομικού κόφτη για τα έτη μετά το 2018 δεν ξεκλείδωσε τις διαπραγματεύσεις, ούτε ήρε τις επιφυλάξεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το πρόβλημα, όπως έχει εξηγήσει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, εντοπίζεται στο πώς η Ελλάδα θα σκαρφαλώσει στο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Διαφορά 3,6 δισ. ευρώ
Την ώρα που ο κ. Τσακαλώτος διαβεβαιώνει τους συνομιλητές του ότι το κενό για το 2018 είναι μόλις 200 εκατ. ευρώ –κατά την Κομισιόν –και 400 εκατ. σύμφωνα με το ΔΝΤ, η εικόνα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους είναι διαφορετική. Διότι ο κ. Χουλιαράκης έχει τονίσει σε δύο περιστάσεις ότι το Ταμείο ζητεί μέτρα στην περιοχή των 4,5 δισ. ευρώ ήδη από το 2018. Το Ταμείο υποστηρίζει σε όλες τις εκθέσεις του ότι η Ελλάδα θα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 1,5% του ΑΕΠ το 2018 αντί για 3,5% του ΑΕΠ που προβλέπει το Μνημόνιο.
Αυτό σημαίνει ότι η διαφορά του 2% του ΑΕΠ (3,6 δισ. ευρώ) μαζί με τα επιπλέον μέτρα που παγίως απαιτούνται για την αντιστάθμιση των υφεσιακών επιπτώσεων οδηγεί τον συνολικό λογαριασμό στα 4,5 δισ. Αυτό είναι το ποσό που χωρίζει αυτήν τη στιγμή Αθήνα και Ουάσιγκτον και για αυτό έχουν παγώσει οι διαβουλεύσεις. Με αυτά τα δεδομένα, η στρατηγική της δολιχοδρομίας από την πλευρά του Μαξίμου στηρίζεται, πρώτον, στην υπόθεση ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα αντιταχθεί στην υπογραφή ενός ακόμη χρηματοδοτικού προγράμματος του ΔΝΤ προς την Ελλάδα και, δεύτερον, στην προσδοκία ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα αποδεχθεί τον περιορισμό της συμμετοχής του Ταμείου σε ρόλο τεχνικού συμβούλου.
Προς το παρόν, πηγές του ΔΝΤ αναφέρουν ότι «θα είναι πολύ δύσκολο να εξασφαλιστεί η συμμετοχή μας στο πρόγραμμα». Εντός του Ιανουαρίου αναμένεται η καθιερωμένη έκθεση του Ταμείου για την ελληνική οικονομία η οποία κατά τις πληροφορίες θα συμπεραίνει ότι τα μέτρα της 5ης Δεκεμβρίου είναι ανεπαρκή για την επαναφορά του ελληνικού χρέους στο μονοπάτι της βιωσιμότητας.
Οι κρίσιμες ημερομηνίες
Πρώτος σταθμός της νέας χρονιάς είναι η συνεδρίαση του EuroWorking Group στις 12 Ιανουαρίου στην οποία ο κ. Χουλιαράκης αναμένεται να εξασφαλίσει την επίσημη δρομολόγηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Στις 19 Ιανουαρίου η συνεδρίαση της ΕΚΤ δεν αναμένεται να εντάξει την Ελλάδα στο QE εφόσον ως τότε δεν θα υπάρχει συμφωνία για την αξιολόγηση.
Ακολουθεί η σύνοδος του Eurogroup στις 26 Ιανουαρίου με μόνο ρεαλιστικό στόχο να δοθεί ώθηση στις διαβουλεύσεις με τους θεσμούς. Η κυβέρνηση εναποθέτει πλέον τις ελπίδες της για συμφωνία στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου και ακολούθως για την ένταξη στο QE κατά τη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 9 Μαρτίου. Αν χαθεί και αυτό το ορόσημο η αξιολόγηση θα μπει για τα καλά στη ζώνη των ευρωπαϊκών πολιτικών εξελίξεων. Το 2017 έρχονται εκλογές στην Ολλανδία (15 Μαρτίου), στη Γαλλία (23 Απριλίου και 7 Μαΐου) και στη Γερμανία (17 ή 24 Σεπτεμβρίου), ημερομηνίες που περιορίζουν τη δυνατότητα υποχωρήσεων από την πλευρά των Ευρωπαίων. Ο «γκρεμός», όπως και το 2016, είναι ο Ιούλιος καθώς οι δανειακές υποχρεώσεις τον μήνα αυτόν ξεπερνούν τα 6,2 δισ. ευρώ και είναι αδύνατο να αντιμετωπισθούν χωρίς νέα δόση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
