Πολλά γράφονται και λέγονται για τα χρήματα που έχουν δοθεί στην Ελλάδα για τους πρόσφυγες. «Το Βήμα» παρουσιάζει αποκλειστικά πόσα ακριβώς χρήματα έχει λάβει στα χέρια της η ελληνική κυβέρνηση από το 2015, όταν ξέσπασε η προσφυγική κρίση, ως σήμερα και ποιο υπουργείο έλαβε τα περισσότερα από αυτά.
Τα έκτακτα κονδύλια από την DG Home του επιτρόπου Δημήτρη Αβραμόπουλου ανέρχονται συνολικά σε 350 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα μισά, 175 εκατ. ευρώ, δόθηκαν στις ελληνικές αρχές και τα υπόλοιπα στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και στην ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου EASO. Από αυτά τα 175 εκατ. ευρώ το ποσοστό απορρόφησης ανέρχεται ως σήμερα στο 60%, δηλαδή 105 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής υποστηρίζει ότι ο ρυθμός απορρόφησης των κονδυλίων αυτών αυξάνεται διότι πλησιάζει η ημερομηνία λήξης των έργων που έχουν εγκριθεί προς χρηματοδότηση.
Η DG Echo του κύπριου επιτρόπου Χρήστου Στυλιανίδη έχει εγκρίνει περίπου 200 εκατ. ευρώ τα οποία δίνονται αποκλειστικά σε ΜΚΟ και διεθνείς οργανισμούς και όχι στην ελληνική κυβέρνηση διότι η DG Echo δεσμεύεται από την εντολή να μη χρηματοδοτεί απευθείας κυβερνήσεις.
Από τα ευρωπαϊκά ταμεία AMIF (για το άσυλο, τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση) και ISF (εσωτερικό ταμείο για την ασφάλεια) έχουν εγκριθεί συνολικά 509 εκατ. ευρώ για την Ελλάδα (επί συνόλου 6,83 δισ.) την περίοδο 2014-2020. Από αυτά, τα 294,5 εκατ. ευρώ είναι διαθέσιμα μέσω AMIF στις ελληνικές αρχές για να χρηματοδοτήσουν την υποδοχή και φιλοξενία αιτούντων άσυλο, την ένταξη μεταναστών που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα και τις επιστροφές. Η ελληνική κυβέρνηση έχει απορροφήσει ως σήμερα το 2%, ήτοι 5,89 εκατ. ευρώ. Μέσω του ISF είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα τα υπόλοιπα 214,7 εκατ. ευρώ για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και την κατασκευή και λειτουργία των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, δηλαδή των λεγόμενων hotspots στα νησιά. Eχει απορροφηθεί το 25%, ήτοι 53,6 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, η χαμηλή απορρόφηση των δύο αυτών κονδυλίων οφείλεται στο ότι πολλές δράσεις καλύφθηκαν από την έκτακτη χρηματοδότηση της DG Home.
Από αυτά τα στοιχεία προκύπτει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει στα χέρια της 164,5 εκατ. ευρώ τα οποία μοιράστηκαν στα υπουργεία που αναμειγνύονται στο Προσφυγικό.
Μακράν το πιο ευνοημένο χρηματοδοτικά υπουργείο είναι το Αμυνας, το οποίο έχει λάβει συνολικά 89 εκατ. ευρώ. Ακολουθεί το υπουργείο Υγείας με 25 εκατ. ευρώ, το Προστασίας του Πολίτη με 19 εκατ. ευρώ, η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης (η οποία σήμερα υπάγεται στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής) με 16 εκατ. ευρώ και το υπουργείο Μεταφορών και Δικτύων με 12,5 εκατ. ευρώ.


Τι θα γίνει όταν αρχίσουν οι επιστροφές στην Ελλάδα λόγω του κανονισμού του Δουβλίνου
Οι «ανοιχτές πληγές» τη νέα χρονιά
Το 2017 βρίσκει την Ελλάδα με σχεδόν 63.000 πρόσφυγες «εγκλωβισμένους» στην ηπειρωτική χώρα και στα νησιά –η έμφαση εδώ δίνεται στο «εγκλωβισμένους» καθώς 10 μήνες μετά το κλείσιμο των συνόρων ούτε η ελληνική πολιτεία αλλά ούτε και οι ίδιοι οι πρόσφυγες θέλουν να παραδεχθούν ότι ένας αριθμός από αυτούς θα παραμείνει εδώ. Από την ηπειρωτική χώρα, στην Αττική φιλοξενούνται οι περισσότεροι πρόσφυγες (9.914) και ακολουθεί η Βόρειος Ελλάδα (7.430). Στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου φιλοξενούνται 15.500 και ο αριθμός τους αυξάνεται συνεχώς με 80-100 πρόσφυγες να καταφθάνουν κατά μέσον όρο την ημέρα.
Η βέβαιη εξέλιξη για το νέο έτος είναι ότι από τις 15 Μαρτίου 2017 θα αρχίσουν οι επιστροφές στην Ελλάδα λόγω του κανονισμού του Δουβλίνου. Το ευτύχημα για την Ελλάδα και την Ιταλία είναι ότι οι επιστροφές δεν θα αφορούν τις χιλιάδες αιτήσεις που είχαν καταθέσει κράτη-μέλη, όπως η Ουγγαρία, για να επιστρέψουν όσους ήδη βρίσκονται στο έδαφός τους από πέρυσι αλλά μόνο εκείνους που θα εισέλθουν παράτυπα στην Ελλάδα μετά τις 15 Μαρτίου και θα καταφέρουν να περάσουν στην Ευρώπη.
Αν τα πράγματα μείνουν όπως έχουν σήμερα, ο αριθμός των επιστροφών λόγω Δουβλίνου θα είναι μικρός. Η μεγάλη πανωλεθρία θα συμβεί αν καταπέσει η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, η οποία είναι αμφίβολο αν θα επιβιώσει ως το τέλος του 2017, και ανοίξουν οι κρουνοί των ροών.
Πάντως τα σύνορα προς Ευρώπη για τους πρόσφυγες δεν είναι ούτε σήμερα ερμητικά κλειστά καθώς οι διακινητές βρίσκουν πάντα τρόπους να περάσουν. Αφγανός που ζούσε στο Ελληνικό, του οποίου τα στοιχεία είναι στη διάθεση του «Βήματος», βρίσκεται σήμερα στην Ελβετία όπου πέρασε το καλοκαίρι μέσω πΓΔΜ, Σερβίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας, πληρώνοντας συνολικά 2.500 ευρώ στους διακινητές.
Παρά τις εξαγγελίες του υπουργείου Παιδείας ότι ως τα Χριστούγεννα όλα τα προσφυγόπουλα θα είχαν γραφτεί στο σχολείο, το 2017 βρίσκει το 70% εξ αυτών εκτός σχολείων. Οπως είπε στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γιάννης Παντής προτού κλείσουν τα σχολεία για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, μόνο 1.500-1.800 προσφυγόπουλα φοιτούσαν σε αυτά. Δεσμεύτηκε όμως ότι με το που θα ξανανοίξουν, ο αριθμός των μαθητών-προσφύγων θα διπλασιαστεί καθώς περισσότερα σχολεία θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Τα ασυνόδευτα παραμένουν επίσης μια ανοιχτή πληγή: ο αριθμός τους φθάνει τις 2.500 αλλά οι θέσεις για τη φιλοξενία τους είναι μόνο 1.300, το οποίο σημαίνει ότι τα υπόλοιπα θα συνεχίσουν να διαμένουν σε ακατάλληλες συνθήκες τουλάχιστον ως μετά το Πάσχα, σύμφωνα με τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα.
Ολα τα προσφυγόπουλα όμως, ασυνόδευτα ή μη, είναι εμβολιασμένα και σήμερα συνεχίζεται ο δεύτερος και ο τρίτος γύρος εμβολιασμών.
Ανάμεσα στα σχέδια του κ. Μουζάλα είναι ως τον Μάρτιο να καταργηθεί το συσσίτιο στις περισσότερες δομές προσφύγων, να εξοπλιστούν οι οικίσκοι με κουζίνα και να δίνεται χρηματικό βοήθημα στους πρόσφυγες (ως και 400 ευρώ ανά οικογένεια τον μήνα) το οποίο δεν θα ξεπερνά το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τους Ελληνες. Ως τον Απρίλιο, οι νόμιμοι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο προγραμματίζεται να έχουν εφοδιαστεί με ηλεκτρονικές ταυτότητες.
Στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου θα δημιουργηθούν, σύμφωνα με τον κ. Μουζάλα, νέοι χώροι φιλοξενίας, μικρότεροι από τα σημερινά hotspots, αλλά και κέντρα κράτησης όπου θα κλείνονται όσοι έχουν παραβατική συμπεριφορά και όσοι κρίνει η Υπηρεσία Ασύλου ότι η εξέταση του αιτήματός τους πρέπει να γίνει υπό κράτηση διότι υπάρχει κίνδυνος να «εξαφανιστούν», γεγονός που καθυστερεί τις διαδικασίες εφαρμογής της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ