Εδώ, στις νοτιοδυτικές απολήξεις του Παρνασσού, το δελφικό τοπίο ήταν πάντα σταυροδρόμι μύθων και πραγματικής ζωής. Και φαίνεται πως θα είναι σημείο συνάντησης για πάντα. Τουλάχιστον, όσο θα διατηρείται ζωογόνος και γοητευτικά αισθητή η αύρα του «Ομφαλού της Γης», καθώς πνέει πάνω στον κοσμοπολιτισμό της Αράχωβας και ανυψώνεται ως τις επουράνιες πίστες του Παρνασσού. Η δυναμική ενός τοπίου αναβλύζει κατ’ αρχάς από την εικόνα του, αλλά η ανεξάντλητη, «λαλέουσα» πηγή της βρίσκεται βαθιά μέσα στην ψυχή του. Δεν είναι, λοιπόν, αληθινός ο τελευταίος χρησμός της Πυθίας που ερμήνευσε και μετέφερε ο ιερέας του Απόλλωνα στους απεσταλμένους του Ιουλιανού του Παραβάτη, το έτος 362 μ.Χ., ότι δεν υπάρχει πλέον πηγή ομιλούσα και έχει στερέψει το λάλον ύδωρ. Η Κασταλία πηγή τρέχει ακόμη, εκεί, στο τέλος του δελφικού τοπίου…
Πιάνω την αρχή του δελφικού τοπίου από την Αράχωβα. Το μπαλκόνι μιας από τις είκοσι μία πολυτελείς σουίτες του Santa Marina Arachova Resort & Spa (santamarina-arachovaresort.gr) που με φιλοξενεί είναι ιδανική σκοπιά θέας όλης της μεγαλοπρέπειας της ρεματιάς του Πλειστού ποταμού που βγαίνει πέρα στον ελαιώνα της Ιτέας, του αρχαίου Κρισαίου Κάμπου. Προς τα εκεί πάει να δύσει ο ήλιος, πίσω από τα βουνά, δίνοντας στο φως μυστηριακές διαστάσεις. Ο Γιώργος Σεφέρης γράφει: «Και συλλογίζεται κανείς πως αν το τοπίο των Δελφών πάλλει από μια τέτοια εσωτερική μαρμαρυγή, είναι γιατί δεν υπάρχει ίσως γωνιά στη γη μας που να ζυμώθηκε τόσο πολύ από τις χθόνιες δυνάμεις και από το απόλυτο φως».
Τι έχει μείνει από όλα αυτά σήμερα; Τι πλανάται στη διαυγή ατμόσφαιρα που καθαρίζει ο παγωμένος αγέρας κατεβαίνοντας από τις χιονισμένες κορφές; Οι πορείες που διαγράφουν οι άνθρωποι και τα σταυροδρόμια που σχηματίζουν. Πλήθος σύντομες πορείες αφήνουν τα ίχνη τους πάνω στο χιόνι στις πίστες των χιονοδρομικών κέντρων του Παρνασσού. Οι εναέριες καμπίνες της «Αφροδίτης» και οι ανοιχτοί αναβατήρες του «Βάκχου» σε ανεβάζουν υπομονετικά προς την κορυφή των Κελαριών, μέσα στην κρυστάλλινη ομορφιά του δελφικού τοπίου που μάλλον κορυφώνεται εδώ μέσα στην πάλλευκη αθωότητά του. Κάτω στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, 9 χλμ. από την Αράχωβα, ολοκληρώνεται το υποψιασμένο από τους αρχαίους μύθους δελφικό τοπίο. Η ματιά του Ηνίοχου, κάτω από τα εμφανή ματοτσίνορα, καταγράφεται ανεξίτηλα στον νου. Είναι από αυτά που μένουν αιώνια.
Πολύ πιο σπάνιες, αλλά εξαιρετικές, οι πορείες των ανθρώπων που πεζοπορούν στο αρχαίο μονοπάτι που οδηγούσε τους προσκυνητές από το λιμάνι της Κίρρας, της σημερινής Ιτέας, μέχρι το φημισμένο στα πέρατα του κόσμου Ιερό του Απόλλωνα. Οι αρχαίοι πεζοπόροι, προτού φθάσουν στον ναό, περνούσαν πρώτα από τα καταστήματα της αγοράς, στο μέσο περίπου της Ιεράς Οδού. Βέβαια, τότε αγόραζαν κυρίως τα απαραίτητα για τις προσφορές τους στον θεό του φωτός, μαχαίρια και ζώα για τις θυσίες. Αλλά, φανταζόμαστε, θα αγόραζαν και αναμνηστικά από την επίσκεψή τους στον «Ομφαλό της Γης». Κάτι σαν το must σεργιάνι στον κεντρικό δρόμο της Αράχωβας με τα καταστήματα, από παραδοσιακά εμπορεύματα –ξύλινα σκεύη, προϊόντα της ανεπτυγμένης κτηνοτροφίας του Παρνασσού και υφαντά –έως τις πιο μοντέρνες διεθνείς φίρμες ρούχων και αξεσουάρ.
Η νύχτα έχει πλέον σκεπάσει τα πάντα και οι μύθοι ησυχάζουν, όπως όλα τα ζωντανά. Μπαίνω στο εστιατόριο του ξενοδοχείου για μια άλλου είδους σπονδή, στον βωμό της γεύσης, που έχει το άρωμα του μέλλοντος της παραδοσιακής μαγειρικής. Ο executive chef Στάθης Θέρμος ετοίμασε κότσι αρνίσιο στη γάστρα με λαχανικά. Σοτάρισε στο τηγάνι το κότσι με λίγο ελαιόλαδο και το έβαλε στη γάστρα προσθέτοντας τα λαχανικά κομμένα σε μεγάλα κομμάτια, τις πατάτες, το κρεμμύδι, το καρότο, το σέλινο, το πράσο και το σκόρδο. Τα έσβησε με λευκό κρασί και πρόσθεσε θυμάρι, αλάτι, πιπέρι και δύο ποτήρια του κρασιού νερό. Σκέπασε τη γάστρα και άφησε τα τέσσερα κότσια να σιγοψήνονται για μιάμιση ώρα σε προθερμασμένο, στους 170°C, φούρνο. Τώρα έχει αφοσιωθεί στο μενού των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, στα εστιατόρια των ξενοδοχείων Santa Marina Arachova Hotel και Santa Marina Arachova Resort & Spa, στα οποία ήδη έχουν ανάψει τα πολύχρωμα λαμπιόνια της γιορτής, μαζί με το τζάκι που τριζοβολά και τα στολίδια που λαμπυρίζουν.
Από τις πιο χαρακτηριστικές και ατμοσφαιρικές πορείες μέσα στην Αράχωβα η σκάλα που σε ανεβάζει μέχρι τον Αγιο Γεώργιο για να δεις τις κεραμιδένιες στέγες, με τον αναθρώσκοντα καπνό, να «γλιστρούν» προς το «φρύδι» της ρεματιάς, και μετά να καθίσεις σε ένα από τα τραπέζια της «Παναγιώτας» και να αρχίσει ο γευστικός χορός: φορμαέλα στα κάρβουνα, συκωτάκια από αρνάκι γάλακτος και διάφορα χόρτα, χορτόπιτα με χειροποίητο, πλαστό φύλλο, ντολμάδες από ντόπιο αμπελόφυλλο σουλτανίνας με κιμά, ρύζι και λάχανο, κόκορας κρασάτος σοταρισμένος με κόκκινο κρασί μαζί με χυλοπίτες δικές τους από φρέσκα αβγά, γάλα, σιμιγδάλι, αρνί στα κλήματα. Γεύσεις και μνήμες από έναν τόπο που δεν θα πάψει ποτέ να σε φιλοδωρεί με ταξιδιωτικές αναμνήσεις και ένα «αρχαϊκό χαμόγελο» όπως των αγαλμάτων.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
