Οι νέες κόντρες της Ελλάδας και των δανειστών και η οσμή αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις, παράλληλα με τα αποκαλούμενα και ως «δώρα Τσίπρα», που για ορισμένους αποτελούν «προάγγελο εκλογών», επανέφεραν τις ανησυχίες πως το «ελληνικό πρόβλημα» εισέρχεται σε νέα φάση, καθώς η χώρα παραμένει σε στενωπό, ενώ οι εκλογικές αναμετρήσεις του 2017 και η υπαρξιακή κρίση της Ευρώπης αυξάνουν τους κινδύνους.
Στελέχη διεθνών τραπεζών, αλλά και εκτιμήσεις διαχειριστών της αγοράς δείχνουν να εστιάζουν σε δύο σενάρια που μπορούν να τροφοδοτήσουν τις εξελίξεις το επόμενο διάστημα:
Στο πρώτο, όπως αναφέρεται, μετά και το ταξίδι στο Βερολίνο, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αποφασίζει τελικά να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές εκτιμώντας, όπως αναφέρεται, πως έτσι θα διατηρήσει μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων του, ικανή να τον αναδείξει σημαντικό παράγοντα και την επόμενη ημέρα και να τον διατηρήσει ψηλά στην πολιτική ζωή της χώρας, παρά την αναμενόμενη εκλογική του ήττα.
Αποδόσεις
Είναι ενδεικτικό ότι όταν άρχισε να ψιθυρίζεται ένα τέτοιο σενάριο, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων εκτινάχθηκαν (δηλαδή οι τιμές τους υποχώρησαν), με το 2ετές να σημειώνει άνοδο 23% σε μία ημέρα.
Στο δεύτερο, ο Πρωθυπουργός αποφασίζει τελικά να οδηγηθεί σε έναν επώδυνο συμβιβασμό, να κλείσει την αξιολόγηση, ώστε να διεκδικήσει τουλάχιστον την είσοδο της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ευρωτράπεζας, το οποίο έχει επεκταθεί εξάλλου κατά εννέα μήνες (από τον Απρίλιο ως τον Δεκέμβριο του 2017). Η απόφαση μάλιστα αυτή εκτιμάται πως θα μπορούσε σε αυτή τη φάση (εφόσον κλείσει η αξιολόγηση σύντομα και ξεπαγώσουν τα μέτρα βραχυπρόθεσμης ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους) να ληφθεί μέσα στο α’ τρίμηνο του 2017.
Αν και ο Μάριο Ντράγκι δεν μπορεί να αγοράσει σημαντική ποσότητα ελληνικών ομολόγων (σε 4-5 δισ. ευρώ εκτιμώνται οι πιθανές αγορές), εν τούτοις η βελτίωση του επενδυτικού κλίματος θα μπορούσε να μειώσει το κόστος δανεισμού τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, δίνοντας μία δεύτερη ευκαιρία στον Πρωθυπουργό να επανακάμψει μερικώς και να αποφασίσει αργότερα τη χρονική στιγμή προκήρυξης των πρόωρων εκλογών.
Ενταση
Η απροθυμία εκ μέρους των πιστωτών, και ειδικότερα της Γερμανίας, να προχωρήσουν σε παραχωρήσεις προς την Ελλάδα θα κρατήσει πάντως πιθανότατα την ένταση στα ύψη τις επόμενες εβδομάδες ή και μήνες, αν και δεν αναμένεται πλήρης κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της διάσωσης της χώρας.
Η πρόσφατη κλιμάκωση της έντασης με τους πιστωτές μειώνει εξάλλου σημαντικά τις πιθανότητες μιας απόφασης της ΕΚΤ να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης σύντομα, και παράλληλα με αυτό μειώνονται και οι πιθανότητες (δοκιμαστικής) επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές το 2017, παρατηρούσε η Citigroup.
Τυχόν πρόωρες εκλογές θα αυξήσουν τους κινδύνους όσον αφορά την εκπλήρωση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, ενώ και το QE θα βγει από το τραπέζι. Καθώς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η ΝΔ θα είναι αυτή που θα ηγηθεί μιας νέας κυβέρνησης, ενδεχομένως ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα ρισκάρει να πάει σε πρόωρες εκλογές, μετά και τη δημοκοπική κατρακύλα, ενώ ερώτημα αποτελεί το κατά πόσο μπορούν να συγκρατήσουν την απώλεια δημοτικότητας τα «δώρα» Τσίπρα (άνω του 0,3% του ΑΕΠ).
Καθώς το κόστος των μέτρων περιορίζει την ισχύ του κυβερνώντος κόμματος, ενδεχομένως κάποια στιγμή το επόμενο έτος η χώρα να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές, εκτίμησε και η Credit Suisse.
Το καλό νέο
Αν και κάτι τέτοιο θεωρητικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολιτική αστάθεια, εν τούτοις μια νίκη της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης είναι πιθανό να θεωρηθεί καλό νέο για τις αγορές.
Αν πάντως η χώρα δεν μπορέσει να βρει τον δρόμο της, καθώς τους επόμενους μήνες η Ευρώπη θα έχει μπροστά της τον σκόπελο των εκλογικών αναμετρήσεων και το καλοκαίρι ωριμάζουν ελληνικά ομόλογα συνολικής αξίας 8 δισ. ευρώ, τότε μπορούμε να δούμε τα αρνητικά σενάρια που ταλαιπώρησαν τη χώρα τα προηγούμενα χρόνια να επανέρχονται στο προσκήνιο.
Επίσης, ο πρόσφατος ισχυρισμός του ΔΝΤ ότι το ελληνικό πρόγραμμα στηρίζεται σε μη ρεαλιστικές υποθέσεις αυξάνει περαιτέρω τις εντάσεις, ενώ ούτως ή άλλως η ιδέα ότι η Ελλάδα μπορεί να επιτύχει ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για την επόμενη δεκαετία είναι, όπως αναφέρεται εκτενώς από τους αναλυτές, μια απίθανη προσδοκία που φθάνει στα όρια της φαντασίωσης.
Εκτιμήσεις
Οι κίνδυνοι για την οικονομία
Οσο πάντως η αξιολόγηση καθυστερεί (το ΔΝΤ θα αποφασίσει για το ελληνικό πρόγραμμα έως την άνοιξη) τόσο αυξάνονται και οι κίνδυνοι για την οικονομία, δεδομένων και των εθνικών εκλογικών αναμετρήσεων σε μια σειρά από χώρες-μέλη της ευρωζώνης. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα πως το ΔΝΤ έχει ήδη χαμηλώσει τις προσδοκίες του για τις προοπτικές της Ελλάδας και έχει υποβαθμίσει πολύ τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στην περιοχή του 1,5%. Η Deutsche Bank επίσης προβλέπει ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ στο 1,4% το 2017, (από 0,3% το 2016) έναντι 1,8% της Morgan Stanley, 2% της UBS, 0,8% της Citi και 2,5% της ΤτΕ. Για τους αναλυτές το στοίχημα των επενδύσεων παραμένει σημείο-κλειδί για το «γύρισμα» της χώρας, καθώς σε μια μικρή οικονομία των 176 δισ. ευρώ, εύλογης κλίμακας επενδύσεις θα ενίσχυαν την κυκλική ανάπτυξη γεννώντας έναν ενάρετο κύκλο.
Εκτιμήσεις
Οι κίνδυνοι για την οικονομία
Οσο πάντως η αξιολόγηση καθυστερεί (το ΔΝΤ θα αποφασίσει για το ελληνικό πρόγραμμα έως την άνοιξη) τόσο αυξάνονται και οι κίνδυνοι για την οικονομία, δεδομένων και των εθνικών εκλογικών αναμετρήσεων σε μια σειρά από χώρες-μέλη της ευρωζώνης. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα πως το ΔΝΤ έχει ήδη χαμηλώσει τις προσδοκίες του για τις προοπτικές της Ελλάδας και έχει υποβαθμίσει πολύ τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στην περιοχή του 1,5%. Η Deutsche Bank επίσης προβλέπει ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ στο 1,4% το 2017, (από 0,3% το 2016) έναντι 1,8% της Morgan Stanley, 2% της UBS, 0,8% της Citi και 2,5% της ΤτΕ. Για τους αναλυτές το στοίχημα των επενδύσεων παραμένει σημείο-κλειδί για το «γύρισμα» της χώρας, καθώς σε μια μικρή οικονομία των 176 δισ. ευρώ, εύλογης κλίμακας επενδύσεις θα ενίσχυαν την κυκλική ανάπτυξη γεννώντας έναν ενάρετο κύκλο.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
