Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός
Αν η μίμηση είναι η ειλικρινέστερη μορφή κολακείας, όπως έχει ισχυριστεί ο βρετανός κληρικός και συγγραφέας Τσαρλς Κάλεμπ Κόλτον, τότε ο Τάκης Ζαχαράτος κολακεύει ειλικρινά, αδιάλειπτα (και πολύ επιτυχημένα) εδώ και αρκετά χρόνια την grande dame του ελληνικού τραγουδιού, τη Μαρινέλλα. Και, σε μια κίνηση πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα, οι δύο καλλιτέχνες αποφάσισαν να συμπράξουν σε μια παράσταση που κάνει πρεμιέρα την παραμονή του νέου έτους. «Την πρώτη φορά που τον είδα τα ‘χασα. Νόμιζα ότι έβλεπα εμένα» σχολιάζει η ντίβα με τα εξήντα χρόνια καριέρας. «Ο Ζαχαράτος είναι ο μόνος που κάνει καλές μιμήσεις. Μεταμορφώνεται εμφανισιακά, αλλά πετυχαίνει και τη φωνή πολύ καλά. Τον έχω ζήσει τον Τάκη, τον έχω δει πάρα πολλές φορές, και του κάνω καμιά φορά και παρατηρήσεις: «Ε, δεν κάνω έτσι, είσαι υπερβολικός, μαλάκωσέ το λίγο». Είναι σπουδαίος καλλιτέχνης. Υστερα από πολλά χρόνια τού δίνεται η ευκαιρία να συνεργαστούμε πάνω στη σκηνή. Το να δείτε δύο Μαρινέλλες εκεί θα είναι καταπληκτικό. Γελάμε πολύ και νομίζω ότι θα διασκεδάσουν και οι θεατές. Ο Τάκης τραγουδάει εκπληκτικά ακόμη και όταν δεν υποδύεται κάποιον, και αυτό το θέαμα που κάνουμε δεν έχει περιορισμούς, δεν είναι ούτε σκέτη πρόζα, ούτε μιούζικαλ, ούτε βαριετέ. Θα ακούσετε και δύο καινούργια τραγούδια που έγραψε ο Γιάννης Χριστοδουλόπουλος, ένα της έναρξης και ένα που έγραψε ειδικά για εμένα και θεωρώ πως είναι υπέροχο».
«Μαρινέλλα – Ζαχαράτος: Στον καθρέφτη του Παλλάς» τιτλοφορείται, λοιπόν, αυτή η συνεργασία τους, με κείμενα του Γιάννη Ξανθούλη, μουσική και ενορχηστρώσεις του Γιάννη Χριστοδουλόπουλου και χορογραφίες του Δημήτρη Παπάζογλου. Σκηνοθετεί ο Σταμάτης Φασουλής, στις οδηγίες του οποίου η Μαρινέλλα υπάκουσε για πρώτη φορά το 1985, στις «Αδελφές Τατά», ένα σόου που παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη με τη Βίκυ Μοσχολιού, την Αννα Βίσση, την Κωνσταντίνα και την Ντίνα Καμπάκη (μια τραγουδίστρια που έκανε στη συνέχεια μια βραχύβια καριέρα εκτός Ελλάδας με το ψευδώνυμο Tina Selini). Με έναν παλιό και γνώριμο κώδικα επικοινωνίας κατακτημένο, τα πράγματα είναι αλλιώς: «Ξέρεις τα χούγια του. Είμαστε σαν τα ανδρόγυνα, που από κάποια χρόνια και μετά συνεννοούνται και καταλαβαίνονται χωρίς να λένε πολλά» λέει η Μαρινέλλα για τον Φασουλή.
Στην παράσταση θα υπάρχει φυσικά λαϊκό πρόγραμμα, όπως και πολλά τραγούδια του μύθου που λέγεται Μαρινέλλα, μιας φωνής για την οποία ακούγεται συχνά ότι δεν ευτύχησε πάντα στο ρεπερτόριό της. Αραγε, αρνήθηκε να πει ποτέ τραγούδια που αποδείχτηκαν θησαυροί; «Βεβαίως και έχει συμβεί αυτό, όπως αντιθέτως είπα και τραγούδια που δεν ήταν καλά, όμως είχαν μια μουσική φράση που μου άρεσε, κι ας αποδείχτηκαν τελικά πατάτες. Από τα λάθη σου, όμως, μαθαίνεις, εκτός και αν μπει μπροστά ο εγωισμός. Δεν αρκεί να είσαι ταλαντούχος για να προχωρήσεις, θέλει να είσαι και έξυπνος. Το πακέτο δεν πάει μόνο του. Χρειάζεται, βεβαίως, να κάνεις και καμιά στάση, να μην έχεις το άγχος ότι θα σε ξεχάσει ο κόσμος αν δεν δουλεύεις συνέχεια. Εγώ ακόμη και σήμερα σκέφτομαι ότι έχω πολλά χρόνια μπροστά μου. Τη δουλειά δεν την αντιμετωπίζω ως μέσο για να βγάζω λεφτά. Πάντα την έβλεπα ως έναν τρόπο για να περνάω καλά. Θέλω να μου δίνει χαρά. Να γελάω. Να διασκεδάζω. Να είμαι ευτυχής όταν βγαίνω να τραγουδήσω».
Η γνώμη των άλλων δεν την αφορούσε ποτέ: «Δεν δίνω πεντάρα για το τι γράφεται για μένα. Μου έλεγε και η Αλίκη: «Θα έχεις ένα μπαούλο και θα βάζεις εκεί ό,τι γράφεται για σένα, και μόνο άμα γεράσεις θα το ανοίξεις να τα διαβάσεις». Δεν πρόκειται, όμως, να ασχοληθώ ποτέ». Ούτε την ενδιαφέρει να της λένε οι άλλοι συνεχώς πόσο «θεά» είναι. «Δεν μπορώ την αυλή και τους αυλοκόλακες. Δεν ήθελα ποτέ να περιτριγυρίζομαι από επιτήδειους. Μου χαλάει την ισορροπία. Ημουν πάντα ένας ελεύθερος και αντάρτης άνθρωπος. Από παιδάκι ακόμη. Δεν σήκωνα μύγα στο σπαθί μου. Κάτι παρόμοιο είμαι και τώρα αλλά στο πιο κουλ».
Στο σπίτι της, πάντως, δεν τραγουδάει. «Ακούω μουσική, δεν τραγουδάω, όμως. Ρωτάνε κάποιους: «Τραγουδάς στο μπάνιο σου;» και απαντούν εκείνοι: «Μερικές φορές». Εγώ καλέ ποτέ! Προχθές, όμως, που κάναμε πρόβα εδώ στο σπίτι, ο εγγονός μου –τα παιδιά μου μένουν κάτω από μένα –ήρθε και μου είπε μετά: «Γιαγιά, ήμουν στο μπάνιο, έφτανε εκεί η φωνή σου και έκλεισα το νερό για να σε ακούω καλύτερα, τόσο όμορφα που τραγουδούσες». Από τα καλύτερα κομπλιμέντα που έχω πάρει ήταν αυτό. «Βρε παιδί μου, ελπίζω να μην κρύωσες μόνο» του είπα. Τα παιδιά, ξέρετε, στην ηλικία αυτή, είναι δεκατριών ο εγγονός μου, ακούνε άλλα πράγματα. Η εγγονή μου λέει καμιά φορά: «Σε έχω ακούσει γιαγιά, καλά τραγουδάς». «Ε, το κατά δύναμιν, παιδί μου». Μη νομίσει ότι είμαι και καμιά φίρμα».
Μια γυναίκα που έχει ζήσει τόσα, αισθάνεται ποτέ νοσταλγία για το παρελθόν; «Κάθε εποχή, κάθε χρόνος, κάθε ηλικία, έχουν τα δικά τους ωραία πράγματα. Το να σκέφτεσαι συνεχώς τα παλιά είναι μια χαζή παρελθοντολογία που ποτέ δεν με αφορούσε. Γιατί να αναπολώ και να νοσταλγώ; Βλέπω φωτογραφίες μου παλιές και λέω «Μπράβο μου». Για τότε ήμουν μια χαρά. Γιατί και τώρα είμαι μια χαρά. Και δεν θα κάνω μπότοξ και τέτοια. Κάποιοι, ε, τα έχουμε κάνει αυτά λίγο παλαιότερα. Δεν επιτρέπεται μιας κάποιας ηλικίας άνθρωποι να μπαίνουμε σε τέτοια διαδικασία. Δεν μπορεί ένα κορμί μεγάλης γυναίκας να έχει πρόσωπο σαραντάρας ή πενηντάρας. Δεν συμβαδίζουν αυτά».
Με όρους ποπ κουλτούρας, η Μαρινέλλα έχει επίσης υπάρξει (και είναι ακόμη) ένα από τα μεγαλύτερα gay icons αυτού του τόπου. Ηταν πάντοτε άνετη με τα ζητήματα της σεξουαλικότητας; «Πάντα ήμουν άνετη. Τι θα πει αυτό το πράγμα; Ο καθένας κάνει την επιλογή του. Εγώ ήμουν πάντα προχωρημένο άτομο. Οι φίλοι μου οι πιο πολλοί είναι γκέι. Τα γκέι αγόρια και κορίτσια με αγαπάνε πολύ. Και δεν τα λέω αυτά για να κάνω την καλή –δεν ήμουν ποτέ δήθεν. Ανέκαθεν ήμουν μπροστά από την εποχή μου. Τα ρούχα που διάλεγα στις εμφανίσεις, για παράδειγμα, ήταν πρωτοποριακά. Επέβαλα το παντελόνι στη σκηνή, στην πίστα. Το στυλ που τώρα λέμε ανδρόγυνο το είχα λανσάρει πρώτη εγώ. Ενα θηλυκό που έβγαινε στη σκηνή με κοστούμι και κοντά μαλλιά».
Αξίζει, ωστόσο, να αναφερθεί ότι πίσω από αυτή τη συνεργασία υπάρχει και μια φιλία. «Με την κυρία Μαρινέλλα κάνουμε παρέα εδώ και χρόνια, τουλάχιστον δεκαπέντε, έχουμε πολύ στενή σχέση, καρμική θα την έλεγα» εξηγεί ο Τάκης Ζαχαράτος. «Είμαστε φίλοι, βγαίνουμε, τρώμε, μιλάμε. Πάντα τη συμβουλεύομαι στις κρίσιμες στιγμές και με έχει σώσει από λάθος κινήσεις. Είναι, βέβαια, πολύ διαφορετικό να έχεις προσωπική σχέση με κάποιον από το να συνεργάζεσαι μαζί του. Εμείς έχουμε ταιριάξει πολύ και επαγγελματικά. Είναι σπάνιο να συναντάς έναν άνθρωπο τόσο γενναιόδωρο και προστατευτικό. Επίσης, είναι απίστευτες η ενέργεια και η όρεξή της. Μερικές φορές νιώθω ότι είμαι μεγαλύτερός της».
Ο δημοφιλής σόουμαν θυμάται την πρώτη φορά που την άκουσε να τραγουδάει. «Ημουν τεσσάρων ετών και βρισκόμουν στο εξοχικό μας, στη γιαγιά μου, και, καθώς παίζει το παλιό ραδιόφωνο, ακούω μια τραγουδίστρια. Παθαίνω. Ρωτάω ποια είναι και μου λένε «Η Μαρινέλλα». Απαιτώ να έρθει εκεί. Μου λένε πως δεν γίνεται κι εγώ αρνούμαι να φάω το φαγητό μου. Επαθαν σοκ η μητέρα μου και η γιαγιά μου και χρειάστηκε να μου γράψουν ένα ψεύτικο γράμμα, που έλεγε ότι τάχα είναι στο εξωτερικό, για να αρχίσω πάλι να τρώω. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω. Η ψυχή μου την αναγνώρισε, υπήρχε κάτι μαγνητικό. Και αυτή η έλξη έγινε, μεγαλώνοντας, θαυμασμός. Μια περιέργεια για το πώς αυτή η γυναίκα λέει τα τραγούδια της έτσι όπως τα λέει, για την πειθαρχία της, τη διαφορετικότητά της σε σχέση με όλες τις άλλες τραγουδίστριες. Μετά έμαθα και για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τη ζωή της, τον τρόπο που διαχειρίζεται τον θυμό και τη χαρά της, είναι πανεπιστήμιο τεράστιο. Εχουμε σχέση μαμάς – γιου κανονική. Με ακούει, την προσέχω. Μέσα σε αυτό το θηρίο που βλέπεις υπάρχει ένα ευαίσθητο κοριτσάκι που έχει βρει προστασία μέσα στον μύθο που έχει δημιουργήσει».
Ηταν η Μαρινέλλα από τις περιπτώσεις που τον δυσκόλεψαν όταν προσπάθησε πρώτη φορά να τη μιμηθεί; «Να πω πρώτα ότι η Μαρινέλλα δεν αντιγράφεται. Και κανένας άνθρωπος, εδώ που τα λέμε, δεν μπορεί να αντιγραφεί. Η δική μου δουλειά είναι να πάρω κάποια στοιχεία και να προσπαθήσω να τα αναδείξω με σεβασμό. Με τη Μαρινέλλα είναι σαν να υπήρχε η φωνή της πάντα μέσα μου, δεν χρειάζεται να καταβάλω προσπάθεια. Θα διαπιστώσει και το κοινό πώς δένουν οι φωνές μας στο πρόγραμμα όταν τραγουδάμε τα λαϊκά». Ποια τραγούδια της αγαπάει πιο πολύ; «Εχω πολλά αγαπημένα… Ξεχωρίζω, όμως, τρία: τo «Απόψε σε θέλω», το «Θα ‘θελα να ήσουν» και το «Σ’ αγαπώ (όπως η μάνα το παιδί)» –από το «Ρεσιτάλ» αγαπάω πάρα πολλά τραγούδια. Από όλες τις Μαρινέλλες αγαπώ την τωρινή πιο πολύ, όλες δηλαδή, για να είμαι ειλικρινής, συγκλονίστηκα όμως μαζί της στη «Σονάτα του σεληνόφωτος», γιατί δεν ήταν εκεί η Μαρινέλλα, αλλά μια τραγωδός που έκανε ακροβατικά πάνω σε τεντωμένο σχοινί».
Φοβήθηκε όταν του έγινε η πρόταση να βρεθεί μαζί της επί σκηνής; «Μου έχει πει κάτι η Μαρινέλλα στις πρόβες: «Είσαι ο μόνος που δεν τρόμαξε». Δεν είχα, όμως, το περιθώριο να τρομάξω. Επρεπε να δουλέψω αμέσως για να τη βγάλω ασπροπρόσωπη, να τιμήσω την επιλογή της. Με φρόντισε όμως εκείνη πολύ, με τη ζεστασιά και την αγάπη της». Υπάρχουν σήμερα αστέρια λαμπερά σαν τη Μαρινέλλα; Τι χρειάζεται για να κερδίσει κανείς τη διαχρονικότητα; «Είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων. Κατ’ αρχάς, η ευλογία να έχεις αυτό το μυαλό. Στα πανεπιστήμια θα έπρεπε να διδάσκεται η περίπτωση της Μαρινέλλας, όχι το πώς τραγουδάει, αλλά το πώς σκέφτεται, το πώς διαχειρίστηκε την καριέρα της. Σαφέστατα γεννήθηκε σε μια χρυσή εποχή, όπου ανθούσαν οι τέχνες, η ποίηση, η μουσική. Γεννήθηκε με ένα άστρο. Το ανακάλυψε, και η εξυπνάδα, η φωνή της, οι επιλογές της τη βοήθησαν να αξιοποιήσει όλες τις δυνατότητές της. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει κάνει δέκα καριέρες. Πάντα, όμως, υπάρχουν άνθρωποι ξεχωριστοί. Η Νατάσσα Μποφίλιου, σήμερα, είναι για μένα μία περίπτωση σπουδαία. Στη διάλυση που ζούμε σήμερα αυτό το κορίτσι λέει τόσο ωραία τραγούδια με τον δικό της τρόπο. Πιστεύω ότι μπορεί να έχει διάρκεια».
Ο Τάκης Ζαχαράτος άκουγε στην αρχή παράπονα από κάποιους για τις μιμήσεις τους, παράπονα το περιεχόμενο των οποίων άλλαξε εν συνεχεία μορφή. Οι ίδιοι άνθρωποι του γκρίνιαζαν όταν δεν έβλεπαν τον εαυτό τους ως μέρος του προγράμματός του. «Δεν είναι σκοπός μου ούτε να προσβάλω ούτε να στεναχωρήσω κανέναν. Αν κάποιος θεωρήσει ότι το κάνω, θα ζητήσω και συγγνώμη. Για εμένα η σάτιρα πρέπει να είναι ένα λεωφορείο μέσα στο οποίο βάζεις τον κόσμο για να κοιτάζει από τα παράθυρα και να βλέπει με άλλη ματιά όλο αυτό που συμβαίνει γύρω μας». Ενας άνθρωπος που υποδύεται άλλες προσωπικότητες πώς αποφεύγει να χαθεί μέσα στους ρόλους και την υπόκριση; «Με πολλή δουλειά. Δεν κινδυνεύεις ποτέ από κανέναν ρόλο, ούτε από κανέναν άλλον άνθρωπο. Ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι πάντα ο εαυτός μας. Με τα χρόνια έχω καταλάβει ότι η ταχύτητα της εποχής, όλες οι άχρηστες πληροφορίες που απορροφούμε καθημερινά, μας κάνουν να ξεχνάμε τις πραγματικές μας ανάγκες. Δεν επαναπαύτηκα ποτέ και δεν ξεχνούσα ποτέ να ανακαλύπτω κάθε στιγμή τι είχα πραγματικά ανάγκη. Μόνο έτσι χτίζεις γερά θεμέλια και ωριμάζεις. Επίσης, δεν κατηγορούσα ποτέ κανέναν πλην του εαυτού μου. Εγώ είμαι ο σκηνοθέτης, ο σεναριογράφος, ο παραγωγός και ο πρωταγωνιστής της ζωής μου. Μπορεί να το διαβάσει αυτό κάποιος και να πει «Τι λες, ρε φίλε». Ομως το πιστεύω και μόνο έτσι ξεβολεύεσαι και βρίσκεις τελικά το κέντρο σου. Και είναι καθημερινός αυτός ο αγώνας».
«Μαρινέλλα – Ζαχαράτος: Στον καθρέφτη του Παλλάς»: από 31 Δεκεμβρίου στο Παλλάς (Βουκουρεστίου 5) και για είκοσι παραστάσεις.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
