Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει μια εξαιρετική ικανότητα να καπηλεύεται τους φόβους των Αμερικανών, την ώρα που οι καινοτόμοι της ψηφιακής τεχνολογίας όπως ο Λάρι Πέιτζ της Google και ο Τιμ Κουκ της Apple ατενίζουν το μέλλον όχι μόνο το δικό τους αλλά ολόκληρης της ανθρωπότητας με αισιοδοξία. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για την ανάδειξη του 45ου προέδρου των ΗΠΑ οι επικεφαλής των μεγαλύτερων τεχνολογικών εταιρειών στον κόσμο υποστήριζαν τη Χίλαρι Κλίντον, ενώ ο αναπάντεχος θριαμβευτής των εκλογών τους κατηγορούσε ότι προσφέρουν θέσεις εργασίας σε αλλοδαπούς επιστήμονες. Τα κοινά τους σημεία ωστόσο είναι περισσότερα από όσα θα πίστευε κανείς. Αυτό υποστηρίζει ο Μπεν Τάρνοφ, αμερικανός αρθρογράφος της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», χαρακτηρίζοντας τον Τραμπ έναν «φονταμενταλιστή της ελεύθερης αγοράς», ο οποίος αν εφαρμόσει όλα όσα έχει δηλώσει περισσότερο καλό παρά κακό θα κάνει στους παγκόσμιους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Οι δύο κερδισμένοι του νεοφιλελευθερισμού
Σύμφωνα με τον κ. Τάρνοφ, ο νεοφιλελευθερισμός έχει μετατρέψει τον κόσμο σε μια μεγάληεπιχείρηση. Και οι μεγάλοι κερδισμένοι, κατά την άποψή του, αυτή τη στιγμή είναι δύο: ο επερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ και οι πρωτοπόροι της ΣίλικονΒάλεϊ.
Οι περικοπές φόρων και ο περιορισμός των όποιων ρυθμίσεων όσον αφορά το επιχειρείν, ήτοι δύο από τις κύριες προεκλογικές εξαγγελίες του κ. Τραμπ, σίγουρα ευνοούν τις πολυεθνικές της Σίλικον Βάλεϊ, ενώ ο σκληροπυρηνικών πρώην στρατηγών σε καίρια υπουργεία σημαίνει ότι ο νεοεκλεγείς αμερικανός πρόεδρος θα ενισχύσει σε υπερβολικό βαθμό τις υπηρεσίες παρακολούθησης και επιτήρησης των Αμερικανών και όχι μόνο.
Και αυτό αποτελεί μια εξαιρετική είδηση για εταιρείες όπως η Palantir, η οποία προσφέρει, ή μάλλον πουλάει, υπηρεσίες και εξοπλισμό ανάλυσης δεδομένων στη CIA και στην Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας, τη γνωστή ανά την υφήλιο NSA. Συνιδρυτής της Palantir είναι ο Πίτερ Τίελ, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής τεχνολογιών ο οποίος ήρθε σε με τους συναδέλφους του στη Σίλικον Βάλεϊ υποστηρίζοντας τον Ντόναλντ Τραμπ. Σήμερα ο κ. Τίελ ανήκει στην επιτελική ομάδα του νέου προέδρου των ΗΠΑ και έχει ήδη ξεκινήσει να αναζητεί συμμάχους στη βιομηχανία της τεχνολογίας, γνωρίζοντας ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι φίλοι του έχουν μια μοναδική ευκαιρία να αυξήσουν τις περιουσίες τους.
Και αυτό αποτελεί μονάχα την αρχή, καθώς στην περίπτωση που ο κ. Τραμπ επιλέξει να εφαρμόσει μια πολιτική επιτήρησης και καταστολής τα κέρδη για την κοιτίδα της ψηφιακής τεχνολογίας θα είναι τεράστια.
Η δημιουργία ενός αρχείου όλων των μουσουλμάνων των ΗΠΑ, για παράδειγμα, θα απαιτούσε την τεχνογνωσία που κατέχουν οι κυρίαρχοι του Πάλο Αλτο.
Πρόσφατα, ο ειδησεογραφικός ιστότοπος The Intercept ρώτησε εννέα εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ αν θα συμμετείχαν στη σύσταση ενός τέτοιου αρχείου και μόνο η Twitter απάντησε αρνητικά. Αλλά σύμφωνα με τον κ. Τάρνοφ υπάρχει, πέρα από τα κέρδη, και ένας άλλος, βαθύτερος λόγος που τα συμφέροντα των δισεκατομμυριούχων επικεφαλής της βιομηχανίας της τεχνολογίας και του επίσης δισεκατομμυριούχου προέδρου τους συγκλίνουν: το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι εκφραστής μιας ακραίας εκδοχής της κοσμοθεωρίας που ενσαρκώνει η Σίλικον Βάλεϊ στο σύνολό της. Και αυτή η κοσμοθεωρία δεν είναι άλλη από τον νεοφιλελευθερισμό.
«Τα πάντα πρέπει να λειτουργούν σαν επιχειρήσεις»
Ο νεοφιλελευθερισμός μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα, σημειώνει ο κ. Τάρνοφ. Μπορεί να αποτελεί τη βάση για τον καθορισμό μιας οικονομικής πολιτικής ή την καταστρατήγηση ενός πολιτικού σχεδίου, ενώ την ίδια ώρα εκφράζει ένα στάδιο του καπιταλισμού που ανάγεται στη δεκαετία του 1970. Στον πυρήνα του ωστόσο ο νεοφιλελευθερισμός έγκειται στην ιδέα ότι τα πάντα θα πρέπει να λειτουργούν και να αντιμετωπίζονται σαν να είναι επιχειρήσεις, ότι όλες οι πτυχές της ανθρώπινης ζωής θα πρέπει να αναλύονται με τους όρους και τις πρακτικές της ελεύθερης αγοράς.
Καμία άλλη βιομηχανία δεν έχει διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στη διάδοση του νεοφιλελευθερισμού από εκείνη της ψηφιακής τεχνολογίας. Ολοι όσοι δραστηριοποιούνται στον εν λόγω κλάδο διαπρέπουν στο να εφευρίσκουν διαρκώς νέους τρόπους για να μετατρέψουν καθημερινές ανθρώπινες δραστηριότητες σε νέες αγορές.
Πριν από μερικά, όχι πολλά, χρόνια η ανάγκη επαφής των ανθρώπων με συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα σίγουρα δεν ήταν πηγή πλουτισμού. Σήμερα αποτελεί τη βάση μιας εταιρείας η αξία της οποίας υπολογίζεται στα 350 δισ. δολάρια. Αν είναι αδιαμφισβήτητο, πλέον, γεγονός ότι η Σίλικον Βάλεϊ αντιμετωπίζει τις ζωές μας ως επιχειρήσεις που χρήζουν ορθής διαχείρισης με αποκλειστικό στόχο το κέρδος τότε ο Ντόναλντ Τραμπ ευελπιστεί να μετατρέψει τη διακυβέρνηση μιας χώρας σε επιχείρηση. Και παρότι η ιδέα δεν είναι δική του – επί δεκαετίες νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί, Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί, στις ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις δεν πρέπει μόνο να υπηρετούν το επιχειρείν αλλά και να λειτουργούν οι ίδιες ως επιχειρήσεις – ο κ. Τραμπ δείχνει έτοιμος να την εφαρμόσει σε ακραίο βαθμό.
HeliosPlus
