«Πάμε σε εκλογές αν θέλετε νέα μέτρα» – «Να πάτε»

«Δεν μπορούμε να πάρουμε νέα μέτρα, αν μας πιέσετε κι άλλο θα αναγκαστούμε να πάμε σε εκλογές». Με αυτήν τη δραματική προειδοποίηση ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έθεσε ξεκάθαρα το δίλημμα στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας. «Αν νομίζετε ότι δεν αντέχετε τότε να πάτε» (!) ήταν η αντίδραση που εισέπραξε ο έλληνας υπουργός όπως τη συνοψίζουν στο «Βήμα» πηγές πολύ κοντά στις συνομιλίες.

Ολοι εναντίον Τσακαλώτου

«Ηταν ένα πολύ κακό Eurogroup» επιβεβαιώνει ευρωπαίος αξιωματούχος. «Εκτός από την Κομισιόν, όλοι οι άλλοι ήταν εναντίον του κ. Τσακαλώτου. Καιρό είχα να δω τόσο άσχημο αποτέλεσμα για την Ελλάδα, ίσως με λίγη χρυσόσκονη για το χρέος. Πέρα από τα πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ ήταν σαφέστατο ότι θέλουν οπωσδήποτε το ΔΝΤ μέσα στη συμφωνία».

Ακόμη και ο συνήθως εγκρατής επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί φέρεται να είπε συνομιλώντας με την ελληνική αποστολή: Η απόφαση ήταν βίαιη και άδικη, η χειρότερη των τελευταίων ετών!

Η ελληνική πλευρά πήρε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη μείωση του χρέους κατά 20% του ΑΕΠ το 2060 αλλά αναγκάστηκε να αποδεχθεί τη διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμη βάση από το 2018 και μετά. Ο κ. Τσακαλώτος έσπευσε αμέσως να πάρει αποστάσεις από το κοινό ανακοινωθέν λέγοντας ότι το θέμα θα συζητηθεί ξανά. Επιπλέον, σε εσωτερικές συσκέψεις μέσα στην εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών φέρεται να διεμήνυσε προς τον Πρωθυπουργό: «Αν συμφωνηθεί πλεόνασμα πάνω από 2% του ΑΕΠ εγώ φεύγω».

Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, την Πέμπτη το βράδυ ράγισε το γυαλί των σχέσεων της κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά τη μονομερή, όπως θεωρούν οι Βρυξέλλες, πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα να ανακοινώσει έκτακτη ενίσχυση στους χαμηλοσυνταξιούχους.

Κυβερνητικές πηγές απαντούν ότι το πακέτο των 700 εκατ. ευρώ για τις συντάξεις (και την εξαίρεση ορισμένων νησιών από τον υψηλό ΦΠΑ) είναι σύμφωνο με τα οριζόμενα στο πρόγραμμα και την αναφορά στη σελίδα 55 του Προϋπολογισμού για υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2016 κατά 1,03 δισ. ευρώ. Σε ταμειακή βάση, συνεχίζουν, η υπέρβαση των εσόδων ανέρχεται σε τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ ως το τέλος Νοεμβρίου.

«Αυτό δεν βοηθάει το κλίμα της διαπραγμάτευσης» απαντά στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Δεν είναι ότι η Κομισιόν δεν έχει καρδιά και δεν θέλει την ενίσχυση τον πλέον αδυνάμων αλλά υπάρχουν συμφωνημένες διαδικασίες» προσθέτει. Ο ίδιος εξηγεί ότι, πρώτον, το πλεόνασμα πρέπει να επαληθευτεί από την Eurostat (τον Απρίλιο του 2017), δεύτερον, η διάθεσή του πρέπει να συζητηθεί με τους θεσμούς και, τρίτον, ότι υπάρχουν βασικές κατευθύνσεις για το πού πρέπει να πάνε τα λεφτά: α. ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, β. ληξιπρόθεσμα, γ. συντάξεις που δεν έχουν αποδοθεί.

Σε πιο διπλωματικό τόνο η εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν Ανίκα Μπράιτχαρντ επιβεβαίωσε ότι η Επιτροπή δεν γνώριζε τις λεπτομέρειες, ότι θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί συζητήσεις και ότι τώρα το θέμα θα τεθεί επί τάπητος σε συνεργασία με τους άλλους θεσμούς. Στο κείμενο του Μνημονίου (Αύγουστος 2015) αναφέρεται ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται να μεταφέρει το 30% της υπερ-απόδοσης έναντι του στόχου για τη μείωση του χρέους και ακόμη 30% για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα.

Ραντεβού στα τυφλά

Κατόπιν τούτων, η δεύτερη αξιολόγηση θυμίζει «τοπίο στην ομίχλη» εφόσον κινείται χωρίς πυξίδα προς το 2017. Τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών αναμένονται στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα αλλά δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί ακόμη αν και πότε θα έλθει η εκπρόσωπος του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου. Ως την Παρασκευή το απόγευμα η λογική που επικρατούσε από την πλευρά του ΔΝΤ είναι ότι το θέμα είναι πολιτικό και όχι τεχνικό κι έτσι ίσως να μην έχει νόημα ακόμη μια αποστολή των κλιμακίων στην Αθήνα αυτήν τη στιγμή. Βεβαίως όλα αυτά αλλάζουν αν ασκηθούν οι κατάλληλες πιέσεις.

Εντελώς ασυνήθιστη ήταν, τέλος, η νύξη για το ενδεχόμενο νέων μέτρων στο Ασφαλιστικό από την πλευρά του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ. «Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πιστεύουν ότι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος θα έχει θετικό αντίκτυπο, αλλά φυσικά ηΕλλάδααντιμετωπίζει προβλήματα, όπως πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες –τα δημογραφικά στοιχεία δεν είναι ευνοϊκά. Αυτό μπορεί να απαιτήσει επιπλέον προσπάθειες μεταρρύθμισης όπως και σε πολλές άλλες χώρες» τόνισε.

ΤΟ ΔΝΤ
Επιτείνοντας το αίσθημα αδιεξόδου ο εκπρόσωπος του Ταμείου Τζέρι Ράις επιμένει ότι το πλεόνασμα του 2018 πρέπει να είναι 1,5% του ΑΕΠ. Αν οι Ευρωπαίοι και η Ελλάδα επιμείνουν, είπε, στο 3,5% του ΑΕΠ τότε απαιτούνται «ποιοτικά μέτρα» 2% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές το ΔΝΤ ζητάει συγκεκριμένα τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων, μέτρα που σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Ο Γιώργος Χουλιαράκης αποκάλυψε μέσα στην εβδομάδα ότι το συνολικό ύψος των μέτρων των απαιτήσεων του Ταμείου φθάνει τα 4,5 δισ. ευρώ.