Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι προχώρησε την περασμένη Πέμπτη στην επέκταση του προγράμματος «τυπώματος χρήματος» κατά εννέα μήνες, ως τον Δεκέμβριο του 2017, μειώνοντας τον ρυθμό των μηνιαίων αγορών από τα 80 δισ. ευρώ στα 60 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα απέρριψε τις αναφορές ότι ουσιαστικά δρομολόγησε τη διαδικασία για σταδιακή αποκλιμάκωση της ποσοτικής χαλάρωσης. Στην οικονομική αργκό η εγκατάλειψη της χαλαρής νομισματικής πολιτικής λέγεται tapering και θεωρείται ένδειξη για ανάκαμψη της οικονομίας. Για την Ευρώπη «δεν τίθεται θέμα tapering» ξεκαθάρισε ο Ντράγκι και δήλωσε ότι αν η κατάσταση επιδεινωθεί θα αυξήσει κιόλας τον όγκο του προγράμματος. Σημείωσε μάλιστα ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να αυξήσει και πάλι το ύψος των αγορών επιστρέφοντας και πάλι στο επίπεδο των 80 δισ. ευρώ τον μήνα ενώ ανακοίνωσε επίσης την τροποποίηση του προγράμματος αγορών τίτλων. Το μηνιαίο όριο των αγορών θα είναι 60 δισ. ενώ το πρόγραμμα θα παραταθεί αν χρειαστεί και μετά το 2017. Αυτό ισοδυναμεί με μια νομισματική ένεση 540 δισ., με αποτέλεσμα το όλο πρόγραμμα να διογκωθεί στα 2,28 τρισ. ευρώ. Μάλιστα η ΕΚΤ έκανε ακόμα ένα βήμα και στο εξής μπορεί να αγοράζει και ομόλογα διάρκειας κάτω των δύο ετών, ακόμα και αυτά που έχουν μικρότερη απόδοση σε σύγκριση με το επιτόκιο καταθέσεων στην ΕΚΤ από άλλα τραπεζικά ιδρύματα και το οποίο είναι αυτή τη στιγμή -0,4%.
Για τον Mark Wall, επικεφαλής οικονομολόγο για την Ευρώπη της Deutsche Bank, η επέκταση του προγράμματος κατά εννέα μήνες και η μείωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων στα 60 δισ. ευρώ (από τα 80 δισ.) αποτελεί ένα «μεγάλης διάρκειας, μεταμφιεσμένο και έξυπνο» taper (τέλος του προγράμματος) καθώς η ανάκαμψη στην ευρωζώνη παραμένει εύθραυστη και η στάση του Ντράγκι αποτελεί μια δικλίδα ασφαλείας σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε καλά.
Η οικονομολόγος Anais Boussie της Credit Suisse θεωρεί πως η κίνηση του Ντράγκι δεν ισοδυναμεί με το τέλος του προγράμματος, ούτε αποτελούσε την κίνηση που θα ήθελαν τα «γεράκια» της ΕΚΤ.Καθώς ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δέχεται πιέσεις από τους επικριτές της εξαιρετικά χαλαρής νομισματικής πολιτικής, εντός του Διοικητικού Συμβουλίου και στο Βερολίνο, με την απόφασή του να περιορίσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων από τα 80 δισ. στα 60 δισ. ευρώ, επεκτείνοντας το πρόγραμμα κατά εννέα μήνες θέλησε να καθησυχάσει τα «γεράκια» και παράλληλα να μειώσει το τεχνικό πρόβλημα της εύρεσης επαρκών ομολόγων για αγορά, ενώ η δέσμευση να συνεχιστεί το QE στα επίπεδα αυτά τουλάχιστον ως το τέλος του 2017 αποτρέπει την ανάγκη να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις πριν από τις γερμανικές εκλογές, όπως θα μπορούσε να συμβεί σε διαφορετική περίπτωση.Για τη Citigroup, η ΕΚΤ μπορεί να εξέπληξε τα «γεράκια» ανακοινώνοντας τη μείωση του μεγέθους των αγορών ομολόγων στα 60 δισ. ευρώ τον μήνα, αλλά η μεγαλύτερη από την αναμενόμενη επέκταση του προγράμματος QE και η προθυμία να αυξήσει τις αγορές assets εάν κριθεί απαραίτητο αντιστάθμισε το σοκ.
Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήμα, η Citi εκτιμά πως η ΕΚΤ ήθελε να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα σχετικά με τη συνεχιζόμενη εμπλοκή της στην αγορά, για την προώθηση μιας «πιο διαρκούς μετάδοσης» των μέτρων τόνωσής της. Η αμερικανική τράπεζα εκτιμά πως το QE θα συνεχιστεί έως τον Σεπτέμβριο του 2018, αλλά το σκληρό tapering θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2018 και για εννέα μήνες, με τις μηνιαίες αγορές να μειώνονται κατά περίπου €10 δισ. σε κάθε συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής. Εναλλακτικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να επιλέξει να ανακοινώσει ένα τελικό, μέγιστο ποσό αγορών για το QE για τους τελευταίους εννέα μήνες (Ιανουάριο – Σεπτέμβριο του 2018). Συνολικά, ο επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη της Citi Guillaume Menuet αναμένει πως το πρόγραμμα της ευρωτράπεζας θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2018 με το επιπλέον τύπωμα 700 δισ. ευρώ (ή το 5,5% του ΑΕΠ της ευρωζώνης). Η πρώτη αύξηση των επιτοκίων θα γίνει τον Δεκέμβριο του 2019, λίγους μήνες μετά το τέλος της θητείας του Μάριο Ντράγκι.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
