Οι πολιτικο-οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα τα τελευταία χρόνια είναι αυτές που θέτουν τον τόνο στη διαμόρφωση, μεταξύ άλλων, και της πολιτικής φαρμάκου. Προτεραιότητα των κυβερνήσεων στον τομέα του φαρμάκου, όπως και στους άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, ήταν αναμφισβήτητα και παραμένει η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που δεσμεύουν τη χώρα. Η προσήλωση όμως στη στείρα επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, χωρίς την ταυτόχρονη λήψη των απαραίτητων διαρθρωτικών μέτρων για τον σχεδιασμό ενός υγιούς πλαισίου φαρμακευτικής περίθαλψης, εν τέλει θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη φαρμακευτική αγορά, αλλά και του ίδιου του Συστήματος Υγείας.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ως τώρα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων στον τομέα του φαρμάκου ήταν κυρίως εισπρακτικού χαρακτήρα και παρ’ όλο που επέφεραν την επιφανειακή μείωση της δαπάνης, το συντριπτικό ποσοστό της εξοικονόμησης προήλθε από τις μεγάλες μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων και τη δυσβάσταχτη επιβάρυνση των φαρμακευτικών επιχειρήσεων με υποχρεωτικές εκπτώσεις και επιστροφές για τα φάρμακα που αγοράζει το Δημόσιο. Ουσιαστικά, τείνουν να επιβάλλονται σχεδόν εξωπραγματικοί στόχοι για τον προϋπολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, χωρίς ταυτόχρονα να λαμβάνονται τα απαραίτητα διαρθρωτικά μέτρα που θα επέτρεπαν τη ρεαλιστική επίτευξη των στόχων αυτών. Συνεπώς, όταν νομοτελειακά η δαπάνη ξεφεύγει από τον στόχο, οι φαρμακευτικές εταιρείες καλούνται να επιστρέψουν στο Δημόσιο την όποια υπέρβαση, μέσω της επιβολής οριζόντιων μέτρων, όπως το rebate και το clawback. Ενδεικτικό της παθογένειας αυτού του μοντέλου είναι πως σε μια χρονιά, όπως η εφετινή, όπου παρατηρείται αύξηση κατά 8,4% των συνταγών που εκδίδονται, συνεχίζουν να μην εφαρμόζονται τα πρωτόκολλα συνταγογράφησης και έχει σταματήσει κάθε έλεγχος της συνταγογραφίας, παρ’ όλο που θα έπρεπε να λαμβάνονται όλα τα δυνατά μέτρα για τη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης.
Αυτή την περίοδο βρισκόμαστε εν μέσω προχωρημένων συζητήσεων για την υιοθέτηση ενός υγιέστερου πλαισίου φαρμακευτικής πολιτικής και είναι υψίστης σημασίας η πολιτεία και οι εμπλεκόμενοι φορείς του φαρμάκου να μη χάσουν άλλη μια ευκαιρία για τη θεμελίωση της φαρμακευτικής αγοράς σε σταθερές βάσεις. Από την πλευρά της, η Ελληνική Φαρμακοβιομηχανία έχει επιδείξει μέχρι σήμερα αξιοσημείωτη αντοχή και ευελιξία, καταβάλλοντας συνεχείς προσπάθειες, παρά τις αντίξοες συνθήκες, με στόχο την επάρκεια της εγχώριας φαρμακευτικής αγοράς και τη βιωσιμότητα του συστήματος φαρμακευτικής περίθαλψης. Πρέπει να τονιστεί πως η παραγωγή φαρμάκων στη χώρα μας είναι ένας από τους λίγους εναπομείναντες βιομηχανικούς κλάδους με θετικές επιδόσεις. Το ελληνικό φάρμακο μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ανάσχεση της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης, μέσω της συμβολής του στο ΑΕΠ και στις εξαγωγές της Ελλάδας, όπου βρίσκεται σταθερά στη δεύτερη θέση, στα φορολογικά έσοδα και στις εργοδοτικές εισφορές, στην ενίσχυση της απασχόλησης και των επενδύσεων σε έρευνα και στην κατοχύρωση εμπορικά εκμεταλλεύσιμης τεχνογνωσίας. Είναι δεδομένο πως ο κλάδος της παραγωγής φαρμάκου εκπροσωπεί την Ελλάδα της παραγωγικότητας, της δημιουργίας και της ανάπτυξης και οφείλει να βγει μπροστά και να παίξει τον ρόλο που του αρμόζει.
Για να επιτευχθεί όμως αυτό, πέρα από τις καλές προθέσεις, χρειάζεται και η στην πράξη αναγνώριση της συνεισφοράς τους ελληνικού φαρμάκου από την πλευρά της πολιτείας, με τρόπο που θα απελευθερώσει πραγματικά τις δυνατότητες του κλάδου. Η κατεύθυνση που πρέπει να λάβουν οι παρεμβάσεις στην αγορά φαρμάκου επισημαίνεται και στα αποτελέσματα πρόσφατης Μελέτης της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας για τις Προοπτικές Ανάπτυξης της Εγχώριας Παραγωγής Φαρμάκου. Στα αποτελέσματα της έρευνας περιγράφονται σε έξι άξονες οι ενέργειες που θα ενδυναμώσουν την επιχειρησιακή λειτουργία και απόδοση των ελληνικών παραγωγικών φαρμακοβιομηχανιών, όπως είναι η ενίσχυση ζήτησης των προϊόντων της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και της διείσδυσής τους σε νέες αγορές και η ενίσχυση δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας. Επίσης, επισημαίνονται κινήσεις με γενικότερο υποστηρικτικό χαρακτήρα, όπως η ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού του κλάδου, η διασφάλιση υποστηρικτικών υπηρεσιών και υποδομών και η βελτίωση του περιβάλλοντος χρηματοδότησης.
Η Ελληνική Φαρμακοβιομηχανία έχει αναγνωρίσει την ορθότητα και την αναγκαιότητα των ενεργειών που αναφέρονται στη Μελέτη της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας και βρίσκεται στο πλευρό της πολιτείας για τον καθορισμό ενός πλάνου άμεσης υλοποίησης των σημαντικότερων παρεμβάσεων στον χώρο του φαρμάκου, οι οποίες θα της επιτρέψουν να αξιοποιήσει με τη σειρά της τις αναγνωρισμένες δυνατότητές της και θα παίξει τον ρόλο που της αρμόζει στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Αλλωστε, αποτελεί κοινό τόπο πως η βιωσιμότητα και η εύρυθμη λειτουργία του κλάδου της εγχώριας παραγωγής φαρμάκου είναι μέρος της λύσης και θα αποβεί προς όφελος των ασθενών, των ασφαλισμένων, των Ταμείων αλλά και της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
