Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, δηλαδή η προχωρημένη διάβρωση και η εκφύλιση του χόνδρου, οδηγεί συχνά στην καταστροφή της άρθρωσης. Ο πόνος και ο περιορισμός της κινητικότητας είναι τα βασικά συμπτώματα αυτής της κατάστασης. Η μόνη λύση είναι η ολική αρθροπλαστική, δηλαδή η αντικατάσταση των διαβρωμένων αρθρικών επιφανειών με μεταλλικά εμφυτεύματα.
Η ολική αρθροπλαστική του γόνατος ανήκει σήμερα στις συχνότερες επεμβάσεις στην ορθοπαιδική χειρουργική και θεωρείται από τα κορυφαία επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης. Ιστορικά οι πρώτες επεμβάσεις αυτού του είδους πραγματοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Εκτοτε έπειτα από πολλές εξελίξεις στον τομέα των χρησιμοποιούμενων υλικών, η διάρκεια ζωής και το ποσοστό επιβίωσης αυτών των εμφυτευμάτων αυξήθηκε στο 95% στη δεκαετία.
Εξελίξεις στην ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελούν η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για μεγαλύτερη ακρίβεια (navigation/πλοήγηση), οι τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας με μικρότερες τομές και μικρότερο ιστικό τραυματισμό (minimal invasive surgery – MIS) και η ανάπτυξη υλικών για μεγαλύτερο χρόνο αντοχής αυτών.
Τα νέα δεδομένα στον διεθνή χώρο, η τάση της εποχής είναι πλέον η αντικατάσταση του γόνατος να γίνεται, στο μέτρο του δυνατού, πιο εξειδικευμένη και εξατομικευμένη σε κάθε ασθενή.
Η εξατομικευμένη αρθροπλαστική γόνατος (personalized knee arthroplasty) είναι η εξέλιξη και της ηλεκτρονικά καθοδηγούμενης επέμβασης (navigation). Στην περίπτωση αυτής, ο ασθενής υποβάλλεται σε τρισδιάστατη αξονική (3D) ή μαγνητική τομογραφία του γόνατος. Τα δεδομένα που συλλέγονται με αυτόν το τρόπο στέλνονται στο κέντρο παραγωγής της εταιρείας κατασκευής της ενδοπρόθεσης. Μετά από συνδιάσκεψη με τον χειρουργό και ανάλυση σε ειδικό πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή, κατασκευάζονται οι οδηγοί (καλούπια). Δηλαδή γνωρίζουμε από πριν το ακριβές μέγεθος του εμφυτεύματος που θα χρησιμοποιήσουμε κατά την επέμβαση. Μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα μερικών ημερών αποστέλλονται τα εξατομικευμένα ανά ασθενή εργαλεία και το πρόπλασμα –οδηγός της ενδοπρόθεσης.
Εξατομικευμένη σημαίνει ότι είναι κατασκευασμένη για έναν και μοναδικό ασθενή και μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε 90 επιλογές στα μεγέθη των εμφυτευμάτων της αρθροπλαστικής, σε αντίθεση με την παλιά τεχνική που διαθέτουμε μόνο 5-6 νούμερα.
Βασικά πλεονεκτήματα της τεχνικής αυτής είναι η σημαντική μείωση του πόνου και η άμεση κινητοποίηση μετά το χειρουργείο. Γίνεται πολύ μικρότερη τομή, που σημαίνει μικρότερη καταστροφή των ιστών, λιγότερη απώλεια αίματος και ταχύτερη επούλωση των ιστικών τραυμάτων. Η χρήση φαρμακευτικής αγωγής περιορίζεται και το χειρουργείο εκτελείται με μεγαλύτερη ασφάλεια και σε μικρότερο χειρουργικό χρόνο σε σχέση με την κλασική αρθροπλαστική. Η εκτομή του οστού του ασθενούς είναι όσο το δυνατόν μικρότερη γίνεται και είναι προκαθορισμένη με τα ειδικά εργαλεία που αποστέλλονται κατόπιν μελέτης σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι η ακρίβεια στην τοποθέτηση της αρθροπλαστικής, που είναι τέτοια που καμία άλλη μέθοδος δεν προσφέρει.
Ο κ. Θωμάς Ν. Λάκκος είναι oρθοπαιδικός χειρουργός Παν. Ερλανγκεν Νυρεμβεργη Γερμανίας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
