Σχετικά λίγοι γνωρίζουν ότι η Μεσόγειος φιλοξενεί εμβληματικά είδη καρχαριών, όπως λευκούς, γαλάζιους και σφυροκέφαλους. Αυτά τα μεγαλόσωμα ψάρια είναι τα πλέον απειλούμενα από τα δεκάδες είδη καρχαριών και σαλαχιών που αντιμετωπίζουν κίνδυνο εξαφάνισης στη Μεσόγειο.
Από τα 72 γνωστά είδη χονδριχθύων (ψαριών με σκελετό από χόνδρο), τα 39 αντιμετωπίζουν «αυξημένο κίνδυνο εξαφάνισης», προειδοποιεί με έκθεσή της η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), ο οργανισμός που εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών σε όλο τον πλανήτη.
Είκοσι χονδριχθύες – 12 είδη καρχαρία και 8 είδη σαλαχιού – αντιμετωπίζουν «κρίσιμο κίνδυνο» να εξαφανιστούν από τα νερά της Μεσογείου. Ανάμεσά τους ο λευκός καρχαρίας, ο γαλάζιος καρχαρίας και η ζύγαινα ή σφύραινα, ένα είδος σφυροκέφαλου. Ένα βήμα πριν την εξαφάνιση είναι επίσης ο άγγελος ή αγγελόψαρο (Squatina squatina), o oποίος ήταν κάποτε ευρέως διαδεδομένος στην περιοχή.
Ο άγγελος, ένας καρχαρίας που μοιάζει με σαλάχι, ζει σε αμμώδεις βυθούς σχετικά κοντά στις ακτές (CC BY-SA 2.0)
Ευαίσθητα στην υπεραλλίευση καρχαρίες και σαλάχια
Η IUCN, η οποία έχει έδρα στη Γενεύη αλλά παρουσίασε την έκθεση στη Μαδρίτη, διαπιστώνει ότι η κατάσταση 11 ειδών χονδριχθύων στη Μεσόγειο έχει επιδεινωθεί από την προηγούμενη αντίστοιχη έκθεση πριν από δέκα χρόνια.
Τον τελευταίο μισό αιώνα, επισημαίνει ο οργανισμός, 13 είδη καρχαρία και σαλαχιού έχουν εξαφανιστεί από τη Μεσόγειο.
Το πρόβλημα είναι εντονότερο στη βορειοδυτική Μεσόγειο, και συγκεκριμένα στα νερά της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, καθώς και έξω από τις ακτές των βορειοδυτικής Αφρικής.
Στα νερά αυτά η αλιεία είναι εντατικότερη και οι καρχαρίες σκοτώνονται ως «παράπλευρη απώλεια» κατά την αλιεία άλλων, πιο εμπορικών ειδών.
Οι καρχαρίες και τα σαλάχια είναι εξάλλου είδη ευαίσθητα στην υπεραλίευση επειδή ωριμάζουν αργά και δεν αποκτούν πολλούς απογόνους.
«Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενισχύσουν την παρακολούθηση των αλιευμάτων και τη συλλογή δεδομένων, να επιβάλουν ρυθμίσεις στα αλιευτικά εργαλεία και να καθιερώσουν όρια αλιείας και προστατευόμενες περιοχές σε εθνικό επίπεδο» λέει ο δρ Νικ Ντάλβι της IUCN.
«Οι καταναλωτές, από την άλλη πλευρά, πρέπει να είναι ενήμεροι για τον κίνδυνο που ενέχει η αγορά αυτών των προϊόντων».
Newsroom ΔΟΛ
