Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη είναι ένα δημόσιο έπιπλο που έχει χρήση βιβλιοθήκης, στο οποίο ο καθένας μπορεί να ανταλλάξει τα βιβλία του 24/7, δίχως να χρειάζεται να εγγραφεί σε κάποιο μητρώο ή να καταβάλλει κάποιο χρηματικό αντίτιμο.
Η πρώτη ανταλλακτική βιβλιοθήκη τοποθετήθηκε στο Δήμο Κηφισιάς το 2012 στη γωνία Κασσαβέτη & Λεβίδου- προσωρινά (ελπίζουμε) έχει αποσυρθεί – και έκτοτε το δίκτυο ανταλλαγής έχει επεκταθεί σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και της Κύπρου, αριθμώντας συνολικά 13 βιβλιοθήκες. Η 14η βιβλιοθήκη εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου στην Sven Hultins Plats στο campus του τεχνολογικού πανεπιστημίου της πόλης (Chalmes University of Technology).
Η βιβλιοθήκη εντάσσεται στο πιλοτικό πρόγραμμα «Controllable Urban Soundscapes», αποτέλεσμα συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα με το Δήμο, το Πανεπιστήμιο και ενός εκ των Τεχνολογικών Πάρκων της πόλης (Johanneberg Science Park).
Στόχος του προγράμματος είναι να περιορίσει την ηχορύπανση στα αστικά κέντρα δημιουργώντας «οάσεις ηρεμίας» σε δημόσιους χώρους και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη έρχεται να αποτελέσει ένα επιπλέον κομμάτι αυτής της αναβάθμισης και τοποθετείται για πρώτη φορά μέσα σε στάση ηλεκτρικού λεωφορείου.
Οι στάσεις των λεωφορείων θα αντικατασταθούν σταδιακά με νέες, σύγχρονες κατασκευές, δομημένες με υλικά που διασφαλίζουν απόλυτη ησυχία στο εσωτερικό τους όπου και θα τοποθετείται ένα παγκάκι και μία ανταλλακτική βιβλιοθήκη.
Οι αρχιτέκτονες της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης, Λευτέρης Αμπατζής και Ειρήνη-Αιμιλία Ιωαννίδου είναι αισιόδοξοι ότι η βιβλιοθήκη θα αποτελέσει αναπόσπαστο στοιχείο της νέας στάσης λεωφορείου, αποτελώντας την αρχή για την τοποθέτηση και άλλων βιβλιοθηκών σε ακόμη περισσότερες στάσεις της πόλης.
Μια ιδέα που οι αρχιτέκτονες έχουν προσπαθήσει επανειλημμένως να την εφαρμόσουν και στη χώρα μας, αλλά δυστυχώς δεν υπήρξε κάποιο ενδιαφέρον από τους αρμόδιους φορείς. Η συνεργασία με την πόλη του Γκέτεμποργκ επετεύχθη μετά από επικοινωνία της Εύας Κουράκη, διαχειρίστρια προγραμμάτων βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στο Johanneberg Science Park. Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη ως κατασκευή ταίριαξε απόλυτα με τις αρχές βιωσιμότητας του πρόγραμματός ‘Controllable Urban Soundscapes’ καθώς είναι περιστρεφόμενη και κατασκευασμένη εξ’ ολοκλήρου από ανακυκλώσιμα υλικά όπως ξύλο, σίδερο, perspex και etalbond.
