Απογοητευμένος δηλώνει ο Χένρι Κίσινγκερ από την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ. «Περίμενα ότι θα κέρδιζε η Χίλαρι» απάντησε σε σχετική ερώτηση του Τζέφρι Γκόλμπεργκ η οποία δημοσιεύεται στο τεύχος Δεκεμβρίου του περιοδικού «Atlantic». Η Χίλαρι Κλίντον ήταν «η μόνη που ταίριαζε στο παλιό, στο πατροπαράδοτο διεθνές μοντέλο». O 93χρονος Κίσινγκερ δυσκολεύεται «να χωνέψει το σοκ που του προκάλεσε η νίκη του Τραμπ» γράφει ο Γκόλμπεργκ. Το «φαινόμενο Τραμπ» λέει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών «είναι κατά κύριο λόγο η αντίδραση των μεσαίων στρωμάτων της Αμερικής στην επίθεση εναντίον των αξιών από την πνευματική και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι αλλά αυτός είναι ο κυριότερος».
«Ο κόσμος θα δοκιμάσει μια νέα περίοδο αστάθειας» προβλέπει ο Κίσινγκερ. Και κάνει μια «γενικότερη αποτίμηση»: η εξωτερική πολιτική των περισσοτέρων χωρών βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε στάση αναμονής. «Παρακολουθούσαν που (στην Αμερική) περνούσαμε μια επανάσταση στο εσωτερικό. Θέλουν, λοιπόν, κάποιο χρόνο να τη μελετήσουν. Αλλά κάποια στιγμή κάποια γεγονότα θα απαιτήσουν να λάβουμε αποφάσεις. Η μόνη εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα είναι μήπως ομάδες εκτός κρατικού ελέγχου παρακινηθούν και προκαλέσουν την αμερικανική αντίδραση».
«Δεν έχει καταρρεύσει η ιδέα της ιδαιτερότητας της Αμερικής»
Ο Κίσινγκερ είναι βέβαιος ότι «πολλές χώρες και ιδιαίτερα οι μεγάλες δυνάμεις μπαίνουν σε μια περίοδο έντονου προβληματισμού για να συνειδητοποιήσουν με ποιον τρόπο θα μπορέσουν να απαντήσουν στην προεδρία Τραμπ». Πιστεύει ότι πρέπει να δώσουμε στον νέο πρόεδρο «την ευκαιρία να διατυπώσει τη φιλοσοφία του». Ωστόσο, απαντώντας σε σχόλια και επικρίσεις για την (δήθεν) «υποβάθμιση της Αμερικής στον διεθνή χώρο», τονίζει ότι δεν βλέπει να έχει «καταρρεύσει η ιδέα της ιδιαιτερότητας της Αμερικής στον κόσμο». Ο Κίσινγκερ πιστεύει ότι εξακολουθεί να υπάρχει αυτή η ιδιαιτερότητα, «με τη διαφορά ότι σήμερα έχει ξεθωριάσει αυτό που λέγαμε «λαμπερή πόλη στον λόφο»».
Αντιλαμβάνεται ότι οι ξένες χώρες «θα αντιδράσουν υπό το βάρος του σοκ» που προκάλεσε η εκλογή του Τραμπ αλλά βλέπει να υπάρχουν πιθανότητες «να προκύψει ένας νέος διάλογος» με τον νέο αμερικανό πρόεδρο. Ο Κίσινγκερ, ο οποίος διατηρεί στενή επαφή με το Πεκίνο από τότε που επί προεδρίας Νίξον εγκαινίασε τις σχέσεις της Αμερικής με την Κίνα, λέγει ότι «είναι βέβαιος ότι η αντίδραση της Κίνας θα είναι το αποτέλεσμα μελέτης των δυνατοτήτων που θα έχει» η χώρα και πρόσθεσε ότι «πιστεύει ότι το ίδιο θα κάνει η Ρωσία».
«Δεν υπήρξε μυστική συμφωνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν»
Ο Χένρι Κίσινγκερ απορρίπτει τις φήμες ότι «κάτι ψηνόταν» μυστικά μεταξύ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν προεκλογικά και νομίζει ότι «ο Πούτιν θα περιμένει να δει πώς εξελίσσεται η κατάσταση». Η Ρωσία και οι ΗΠΑ, λέει ο πρώην υπουργός, «κινούνται σε περιοχές όπου καμία δεν ελέγχει τα στοιχεία που διαμορφώνουν την κατάσταση, όπως είναι η Ουκρανία και η Συρία». Και αν κάποιος τρίτος αναλάβει πρωτοβουλία για κάτι «τότε ο Πούτιν θα περιμένει να δει τι δυνατότητες έχει».
Ο Κίσινγκερ βλέπει ότι «το χάος επικρατεί στον κόσμο». Πρακτικά, «όλοι οι πρωταγωνιστές στη Μέση Ανατολή, η Κίνα, η Ρωσία και ως ένα σημείο η Ευρώπη πρέπει να λάβουν μεγάλες στρατηγικές αποφάσεις». Πρέπει «να βάλουν τις βάσεις των κατευθύνσεων της πολιτικής τους. Η Κίνα για τη φύση της θέσης της στον κόσμο, η Ρωσία για τους στόχους της στην αντιπαράθεση στην Ευρώπη, η Αμερική για να δώσει την έννοια της σημερινής αναταραχής την επομένη των εκλογών». Και ποια είναι τα αμερικανικά συμφέροντα; Ο Κίσινγκερ αποφεύγει να απαντήσει ευθέως αλλά τονίζει: «Το πρώτο που έχω να πω είναι ότι πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Αυτό είναι το απολύτως απαραίτητο. Δεν μπορούμε να υποβιβάζουμε την πολιτική μας σε μια σειρά αποφάσεων, είτε καθαρά τακτικής είτε αυτοτιμωρίας. Ετσι, το βασικό στρατηγικό ερώτημα είναι: Τι δεν θα επιτρέψουμε να συμβεί. Ασχέτως του πώς συμβαίνει, ασχέτως αν φαίνεται νόμιμο».
Συμβουλές στον νέο πρόεδρο
«Να δείξει ότι ελέγχει τις προκλήσεις»
Θα έδινε κάποια συμβουλή στον Ντόναλντ Τραμπ για το πώς να αντιμετωπίσει τον κόσμο; ρωτά ο αμερικανός δημοσιογράφος τον Κίσινγκερ. Εκείνος δεν δυσκολεύεται να απαντήσει, βρίσκει όμως την ευκαιρία να σημειώσει ότι δεν τον κάλεσαν ποτέ. Αν τον καλέσουν, «βεβαίως θα πάει» στον Τραμπ. Η συμβουλή του στον 45ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών: «Πρώτον, θα πρέπει να δείξει ότι ελέγχει τις γνωστές προκλήσεις και, δεύτερον, να δείξει ότι μελετά τη φύση των εξελίξεων. Ο πρόεδρος έχει μιαν ευθύνη που δεν μπορεί να αποφύγει: να δίνει κατευθύνσεις. Τι προσπαθούμε να επιτύχουμε έστω και μόνοι μας; Τι προσπαθούμε να προλάβουμε; Γι’ αυτό θα πρέπει και να αναλύσει και να σκεφθεί» πώς διαμορφώνεται η κατάσταση. «Η απάντηση που θα δώσει ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να είναι η βάση της στρατηγικής μας».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
