Μια έκρηξη με μία νεκρή, μητέρα δύο παιδιών, και πέντε τραυματίες συντάραξε την κοινή γνώμη δεδομένου ότι έγινε όχι μόνο σε κεντρικό σημείο της Αθήνας αλλά και σε γνωστό ταχυφαγείο –έστω στο υπόγειο του χώρου. Διερευνώνται τα αίτια της έκρηξης και της πυρκαγιάς που ακολούθησε αλλά και κατά πόσον λειτούργησε το σύστημα πυρασφάλειας. Σε αυτούς τους χώρους εστίασης ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, δεν προβλέπεται το σύστημα πυροπροστασίας που απαιτείται σε μεγάλα καταστήματα με πολυπληθέστερη πελατεία.
Τι γίνεται όμως σε αυτά; Εξοδοι κινδύνου και μέτρα στα χαρτιά… Κέντρα διασκέδασης, μπαρ, εστιατόρια, ακόμη και παιδότοποι μετατρέπονται από ασυνείδητους επιχειρηματίες σε παγίδες θανάτου. Κατόπιν εορτής διαπιστώνονται ελλείψεις που θέτουν σε μεγάλο κίνδυνο πελάτες και εργαζομένους σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, κάνοντας πολλούς να λένε με νόημα: «Ως συνήθως, στην Ελλάδα τα μέτρα θα γίνουν πιο αυστηρά μόνο αν θρηνήσουμε νεκρούς!».
Χώροι χωρίς πυρασφάλεια
Οι ενδεικτικές εκθέσεις αυτοψίας της αρμόδιας υπηρεσίας της Πυροσβεστικής μιλούν από μόνες τους. Σε καφετέρια-παιδότοπο οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι «στον χώρο χειμερινών δραστηριοτήτων έχει γίνει επέκταση, η οποία χρησιμοποιείται για αθλοπαιδιές και δεν αποτυπώνεται στην κάτοψη. Δεν υπάρχει πρόσβαση στην πυροσβεστική φωλιά που βρίσκεται στον χώρο των χειμερινών δραστηριοτήτων, διότι αυτή βρίσκεται πίσω από ημιμόνιμη ξύλινη κατασκευή επενδεδυμένη με μοκέτα. Η έξοδος κινδύνου από τον χώρο χειμερινών δραστηριοτήτων δεν είναι προσβάσιμη διότι κλείνεται από φουσκωτό που χρησιμοποιείται για παιχνίδι. Δεν υπάρχει πυροσβεστική φωλιά στον εξωτερικό χώρο, όπως προβλέπεται από την εγκεκριμένη μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας.
Δεν υπάρχουν «exit» πάνω από όλες τις εξόδους κινδύνου. Δεν υπάρχουν φαροσειρήνα και κομβία αναγγελίας πυρκαγιάς, όπως εμφαίνονται στην κάτοψη του παταριού και του ισογείου, πλην του χώρου του μπαρ στον χώρο της καφετέριας. Η έξοδος κινδύνου από το χολ δεν είναι ανοιγόμενη αλλά συρόμενη. Στον αύλιο χώρο της επιχείρησης υπάρχει στέγαστρο με ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων και παιδότοπος ο οποίος δεν απεικονίζεται σε κάτοψη και δεν έχει μελετηθεί».
Σε εκπαιδευτήριο, κατά τον έλεγχο οι ελεγκτές κατέγραψαν ότι «δεν υπήρχε σε κανέναν χώρο της επιχείρησης αυτόματο σύστημα καταιονισμού ύδατος, σύστημα πυρανίχνευσης, χειροκίνητο σύστημα αναγγελίας πυρκαγιάς, φωτισμός ασφαλείας, αυτοδιεγειρόμενοι πυροσβεστήρες οροφής. Στο προαύλιο βρέθηκε να υπάρχει στεγασμένη δεξαμενή κολύμβησης (πισίνα), χωρίς να έχει υποβληθεί για αυτήν μελέτη πυροπροστασίας».
Σε οίκο ευγηρίας διαπιστώθηκε ότι «δεν είχε εγκατασταθεί πυρανιχνευτής και χειροκίνητο σύστημα αναγγελίας πυρκαγιάς στο μηχανοστάσιο, στο δώμα της επιχείρησης. Στον α’ και τον γ’ όροφο δεν υπήρχε πόρτα στο κλιμακοστάσιο. Σε κανέναν όροφο δεν είχε εγκατασταθεί πλήρως το αυτόματο σύστημα καταιονισμού ύδατος. Μέρος του ημιωρόφου, ο οποίος χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης, έχει κλειστεί με πρόχειρη κατασκευή και έχει διαμορφωθεί αποθηκευτικός χώρος και χώρος πλυντηρίων. Δεν είχαν εγκατασταθεί οι προβλεπόμενες πυράντοχες θύρες στην επιχείρηση».
Σε γυμναστήριο και θέατρο
Σε γυμναστήριο εξακριβώθηκε ότι χώροι που είχαν δηλωθεί ως βοηθητικοί (αποθήκη – γραφεία) στην εγκεκριμένη μελέτη πυροπροστασίας, χρησιμοποιούνταν ως αίθουσες εκγύμνασης. «Η δεύτερη έξοδος κινδύνου δεν είναι λειτουργική, λόγω της επέκτασης του χώρου που καταλαμβάνει το μπαρ. Στο ισόγειο έχει πραγματοποιηθεί επέκταση της επιχείρησης με αύξηση της στεγασμένης επιφάνειας αυτής και αλλαγή του θεωρητικού πληθυσμού της. Το σύστημα πυρανίχνευσης δεν έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη πυροπροστασίας» αναγράφει μια έκθεση αυτοψίας που συντάχθηκε πέρυσι.
Σε άλλον χώρο το 2014 διαπιστώθηκε σε έλεγχο ότι «γίνεται χρήση υγραερίου στο παρασκευαστήριο, στο ισόγειο αλλά και στο υπόγειο, χωρίς να προβλέπεται στην εγκεκριμένη μελέτη πυροπροστασίας».
Επίσης σε θέατρο οι ελεγκτές κατέγραψαν στην έκθεσή τους, μεταξύ άλλων, ότι «η δεύτερη έξοδος κινδύνου δεν διέρχεται μέσα από το κλιμακοστάσιο του κτιρίου, όπως απεικονίζεται στα σχέδια κάτοψης, αλλά μέσα από βοηθητικούς χώρους του κτιρίου, καθιστώντας τη μη αποδεκτή».
«Χαμηλής επικινδυνότητας»
Την ίδια στιγμή, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι από τα στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας της Πυροσβεστικής προκύπτει πως είναι μηδενικοί οι έλεγχοι σε δικαστικές αίθουσες, χώρους εκθέσεων – μουσεία και εκκλησίες, με αποτέλεσμα ουδείς να γνωρίζει εάν οι υπεύθυνοι έχουν λάβει –σε κάποιες περιπτώσεις είναι εμφανή –τα ελάχιστα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα και μέσα πυροπροστασίας.
Η απάντηση από αξιωματικούς του Σώματος είναι ότι «θεωρούνται χαμηλής επικινδυνότητας χώροι» και εξηγούν ότι θα έπρεπε να έχουν πιστοποιητικά πυροπροστασίας αλλά, σύμφωνα με τη νομοθεσία, δεν είναι υποχρεωμένοι οι ιδιοκτήτες τους. Σχετικά με το πώς επιλέγονται τα σημεία που γίνονται έλεγχοι, οι ίδιοι αξιωματικοί σημειώνουν ότι γίνονται σε χώρους για τους οποίους υπάρχει σχετικός φάκελος. Δηλαδή σε κάποια στιγμή εκδόθηκαν για αυτούς πιστοποιητικά πυροπροστασίας έχοντας καταθέσει κατόψεις χώρων και άλλα δικαιολογητικά που προβλέπονται.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Πού πρέπει να λαμβάνονται μέτρα
Βάσει της πυροσβεστικής διάταξης υπ’ αριθ. 3/2015 (ΦΕΚ Β’ 529), σε όλους τους χώρους όπου συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός ατόμων πρέπει να λαμβάνονται μέτρα πυροπροστασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο για τη χορήγηση πιστοποιητικών πυρασφαλείας αναμένεται να τροποποιηθεί. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι ιδιοκτήτες χώρων χαμηλής επικινδυνότητας, όπως οπωροπωλεία, παντοπωλεία κ.ά., με μια υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού απευθύνονται στον δήμο και αναφέρουν ότι έχουν ληφθεί μέτρα πυροπροστασίας για να πάρουν την άδεια λειτουργίας. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, όπως για τα εστιατόρια, η αρμόδια υπηρεσία της Πυροσβεστικής και αφού έχουν κατατεθεί τα σχετικά έγγραφα, προσκομίζει το πιστοποιητικό πυροπροστασίας, χωρίς να έχει προηγηθεί αυτοψία. Αντιθέτως, έλεγχος πριν από την έκδοση του πιστοποιητικού γίνεται μόνο σε χώρους υψηλής επικινδυνότητας, όπως κέντρα διασκέδασης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
