Αταξίες

Κείμενα γραμμένα στη διάρκεια 25 ετών, τα περισσότερα δημοσιευμένα σε ελληνικά έντυπα ή ιστοσελίδες, συναποτελούν τον τόμο «Ενδεχομένως αταξίες. Κείμενα ποιητικής και πολιτικής» του Στάθη Γουργουρή (εκδόσεις Νήσος). Κείμενα άτακτα, κυρίως με την έννοια της μη θεματικής ταξινόμησής τους, και δημοσιευμένα με τη χρονολογική σειρά της πρώτης δημοσίευσής τους, στοιχειοθετούν μια στοχαστική διαδρομή, ένα πορτρέτο ιδεών και σκέψεων που μερικές φορές αγγίζει την αυτοβιογραφία και το memoir. Ο Στάθης Γουργουρής, καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης, δοκιμάζει εδώ την υποκειμενικότητά του, δίνοντας μάθημα αντιναρκισσισμού, αφού δεν διστάζει να δημοσιεύσει απόψεις και ισχυρισμούς που μέσα στον χρόνο μπορεί να μη στέκονται ή να έχουν καταρρεύσει. Πάντως οι βασικές γραμμές της προβληματικής του συγγραφέα, όπως αποτυπώνονται σε πολλά από τα κείμενα του τόμου, παραμένουν ισχυρές. Διαβάζουμε για την τρομοκρατία, την παγκοσμιοποίηση, τη συνωμοσιολογία, τον «αφελή αντιαμερικανισμό», αλλά και το «αμερικανικό σύμπλεγμα» όπως καθρεφτίζεται στον πόλεμο στο Ιράκ, διαβάζουμε για τη θρησκεία και την ελληνικότητα, για τα μίντια και τον λαϊκισμό, για τη δημοκρατία και την εξέγερση, και διαπιστώνουμε ένα ανατριχιαστικό déjà-vu, δηλαδή πόσο εξακολουθούν να είναι προβλήματα της εποχής μας, προβλήματα που καταγράφονται στη δεκαετία του ’90 ή στη δεκαετία του 2000. Στο βιβλίο δεν υπάρχουν κείμενα για την κρίση, αλλά μεγάλο μέρος των απόψεων που διατυπώνονται, ακόμη και σε θέματα όπως οι φωτιές στην Ηλεία, είναι σαν να τεκμηριώνουν αυτό που μας συμβαίνει, αυτό που ονομάζουμε «κρίση» και που φυσικά υπερβαίνει τη χρεοκοπία και το οικονομικό πεδίο.

Οι αναγνώστες μπορούν να βρουν ακόμη σε αυτόν τον πλούσιο τόμο κείμενα για ποιητές (Καβάφης, Σεφέρης, Αναγνωστάκης), κείμενα για στοχαστές (Χάιντεγκερ, Μπένγιαμιν, Λούκατς), κείμενα για την ποίηση (τον εξοβελισμό της αλλά και την κυριαρχία της), την κριτική και τη γλώσσα, το ύφος, ακόμη και τον τρόπο να γράφεις για την εμφάνιση του Διονύση Σαββόπουλου σε μια μπουάτ στο Τσέλσι. Το βιβλίο κλείνει με ένα κείμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ (2015). Γραμμένο από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, το κείμενο αυτό δεν παύει να μας δίνει κλειδιά για να κατανοήσουμε την πολιτική και την τακτική του κυβερνητικού κόμματος και γενικότερα το «πρόβλημα ΣΥΡΙΖΑ».