Θεραπεία της κατάθλιψης με ψυχεδελικά τριπ; Μπορεί. Το παραισθησιογόνο συστατικό των λεγόμενων «μαγικών» μανιταριών προσφέρει γρήγορη και παρατεταμένη ανακούφιση από το άγχος και την κατάθλιψη που συχνά συνοδεύουν τον καρκίνο, δείχνουν δύο μικρές αλλά σημαντικές μελέτες στις ΗΠΑ.
Τη δεκαετία του 1960, ψυχεδελικές ουσίες όπως το LSD και η ψιλοκυβίνη των μαγικών μανιταριών δοκιμάστηκαν σε πολυάριθμες μελέτες για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του αλκοολισμού. Όμως οι ερευνητικές προσπάθειες σταμάτησαν μετά το 1970, όταν οι ουσίες αυτές απαγορεύτηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση.
Ανανεωμένο ερευνητικό ενδιαφέρον
Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον έχει επιστρέψει, παρά τα ηθικά και γραφειοκρατικά εμπόδια στη διενέργεια τέτοιων δοκιμών.
Ενθαρρυντικά αποτελέσματα κατά της κατάθλιψης έχουν δώσει για παράδειγμα η κεταμίνη, γνωστή στο δρόμο ως Special K και το ψυχεδελικό κοκτέιλ αγιαχουάσκα. Η ψιλοκυβίνη των μαγικών μανιταριών, δε, δεν αποκλείεται να βοηθά στη διακοπή του καπνίσματος.
Οι δύο νέες μελέτες εξετάζουν την επίδραση της ψιλοκυβίνης σε ασθενείς με καρκίνο -μια ομάδα στην οποία η κατάθλιψη είναι πολύ συχνή, ακόμα κι αν ο καρκίνος έχει περάσει.
«Πρόκειται για τις πιο ενδελεχείς διπλά τυφλές μελέτες ψυχεδελικών ναρκωτικών τα τελευταία 50 χρόνια» λέει ο Ντέιβιντ Νατ, ψυχοφαρμακολόγος του Imperial College στο Λονδίνο, ο οποίος υπογράφει εντιτόριαλ που συνοδεύει τις δύο μελέτες στο Journal of Phychopharmacology.
Οι δύο μελέτες
Και οι δύο δοκιμές συνδύασαν τα ψυχεδελικά τριπ με αρκετές συνεδρίες ψυχοθεραπείας. Η πρώτη μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο «Τζονς Χόπκινς», με 51 ασθενείς να λαμβάνουν μία υψηλή και μία αμελητέα δόση ψιλοκυβίνης (ως placebo) με διαφορά πέντε εβδομάδων.
Στη δεύτερη μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, 29 καρκινοπαθείς έλαβαν είτε ψιλοκυβίνη είτε νιασίνη, μια ουσία που μιμείται κάποιες σωματικές επιδράσεις της ψιλοκυβίνης και χρησιμοποιήθηκε ως placebo. Επτά εβδομάδες αργότερα, έλαβαν τη δεύτερη ουσία.
Και στις δύο περιπτώσεις, η ψιλοκυβίνη προσέφερε μεγαλύτερα οφέλη από ό,τι το placebo. Στην περίπτωση της δοκιμής στη Νέα Υόρκη, το 80% όσων έλαβαν ψιλοκυβίνη δεν έπασχαν πλέον από άγχος και κατάθλιψη βάσει των στάνταρτ κριτηρίων. Στην ομάδα του placebo, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 30%.
Η διαφορά είναι μεγάλη, και μάλιστα διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα τις επόμενες επτά εβδομάδες που διήρκεσε η σύγκριση.
Και στη μελέτη του Τζονς Χόπκινς, το 60% των εθελοντών διατηρούσε χαμηλά επίπεδα κατάθλιψης και άγχους έξι μήνες μετά τη δοκιμή.
Μεγαλύτερα οφέλη με όσους βίωσαν μυστικιστικές εμπειρίες
Παραμένει άγνωστο το πώς θα μπορούσε η ψιλοκυβίνη να μειώνει την κατάθλιψη και το άγχος. Και στις δύο περιπτώσεις πάντως τα οφέλη ήταν μεγαλύτερα σε όσους ανέφεραν ότι βίωσαν μυστικιστικές εμπειρίες, είτε ήταν θρήσκοι είτε όχι.
Παράδειγμα είναι η Ντάινα Μπέιζερ από τη Νέα Υόρκη, 69 ετών, η οποία εμφάνισε καρκίνο των ωοθηκών και υποβλήθηκε με επιτυχία σε χειρουργείο και χημειοθεραπεία, ανησυχούσε όμως ότι ο καρκίνος θα επέστρεφε.
Για πολλές ώρες μετά τη λήψη ψιλοκυβίνης, η Μπέιζερ «ένιωθε να λούζεται στην αγάπη του Θεού». Μήνες αργότερα, δηλώνει θεραπευμένη από την κατάθλιψη και παραμένει άθεη.
Προκαταρκτικά ευρήματα
Τα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά, οι ερευνητές τονίζουν πάντως ότι πρόκειται για προκαταρκτικά ευρήματα που πρέπει να εξεταστούν με μεγαλύτερες μελέτες.
Στο μεταξύ, όμως, η αμερικανική FDA (Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων) εξετάζει αίτηση για μια κλινική μελέτη της ψιλοκυβίνης στη Φάση ΙΙΙ, το τελευταίο στάδιο πριν λάβει έγκριση ένα νέο φάρμακο.
Την περασμένη Τρίτη, επίσης, η FDA ενέκρινε και μια κλινική δοκιμή Φάσης ΙΙΙ για την αντιμετώπιση της μετατραυματικής διαταραχής με ecstasy.