Πριν από μερικά χρόνια, ο 85χρονος Ραούλ Κάστρο είχε χτυπήσει την καμπάνα της κουβανικής επανάστασης, λέγοντας ότι χρειάζεται μια νέα γενιά να έρθει στο προσκήνιο.
Μετά τον θάνατο του 90χρονου Φιντέλ, ο ίδιος μένει να υπερασπιστεί το μοντέλο, ενώ στην απέναντι ακτή υπάρχει ο Τραμπ.
Ο Ραούλ Κάστρο υπήρξε ο πρωταγωνιστής της κοινής προσπάθειας ΗΠΑ-Κούβας για νέο βηματισμό. Επί Μπαράκ Ομπάμα άρχισαν και πάλι οι εμπορικές πτήσεις, ενώ η Αστερόεσσα κυματίζει στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αβάνα.
Όλα αυτά καθόλου δεν άρεσαν στον Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος σε μία από τις τελευταίες του δημόσιες παρεμβάσεις εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για τα ανοίγματα.
Βέβαια, οι αλλαγές που προώθησε ο Ομπάμα δεν έφεραν και το τέλος του (αναποτελεσματικού) εμπάργκο εις βάρος της Κούβας, αφού αυτό απαιτεί νόμο στο Κογκρέσο. Και η Νομοθετική Εξουσία στις ΗΠΑ ελέγχεται εδώ και μερικά χρόνια από τους Ρεπουμπλικάνους.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έρχεται στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου και έχει ήδη μιλήσει ανοικτά για ακύρωση των βημάτων που έκανε ο Ομπάμα, εκτός και αν υπάρξει μια καλύτερη συμφωνία.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε για το τέλος του τρόμου, με αφορμή το θάνατο του Κάστρο: «Ο θάνατος του Φιντέλ Κάστρο σηματοδοτεί ένα βήμα μακριά από τον τρόμο που διήρκεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα, προς ένα μέλλον στο οποίο, ο θαυμάσιος λαός της Κούβας, θα ζήσει τελικά στην ελευθερία, που πλουσιοπάροχα του αξίζει.»
Στην Αβάνα, αλλά και στο Μαϊάμι υπάρχει αέρας αισιοδοξίας ότι τα ανοίγματα του Ραούλ Κάστρο θα συνεχιστούν έστω και αν πρόκειται να αλλάξει ο ένοικος του Λευκού Οίκου. Πολλοί μάλιστα εκτιμούν ότι το τέλος του Φιντέλ λύνει τα χέρια του.
Θεωρητικά, ο Ραούλ θα αποχωρήσει από την ηγεσία το 2018. Μπορεί όμως και να αλλάξει γνώμη, όπως εκτιμά ο Αμερικανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Τζον Λι Άντερσον, ειδικός σε θέματα Κούβας.
«Ο Ραούλ είναι λιγότερο χαρισματικός από τον αδελφό του, αλλά αποδείχθηκε ότι οσφραίνεται καλύτερα τις ανάγκες και τις καθημερινές προσδοκίες του λαού» αναφέρει.
Η εκτίμηση που διατυπώνεται είναι ότι θα συνεχίσει τα προσεκτικά ανοίγματα στην οικονομία, έστω και αν θα παραμονεύει ο κίνδυνος ένας σκληρός Τραμπ να προκαλέσει αντίστοιχη σκλήρυνση στις τάξεις του κουβανικού πολιτικού κατεστημένου.
Ευρωπαίος διπλωμάτης με πολύχρονη θητεία στην Αβάνα σημείωσε πρόσφατα ότι αν κάτι κατάφερε η Επανάσταση του Φιντέλ (για το οποίο τουλάχιστον δεν θα στηθεί καβγάς) είναι η εμπέδωση μιας εθνικής συνείδησης, όχι μόνο σε επίπεδο ηγεσίας, αλλά και απλών ανθρώπων.
Αυτό, εκτίμησε, θα κάνει δύσκολο να υπάρξει επόμενη μέρα στην Κούβα με υπερβολικές παραχωρήσεις προς τις ΗΠΑ.
Ο απεσταλμένος της ισπανικής El Pais στην Αβάνα χαρακτηρίζει «αίνιγμα» αυτό που τώρα μπορεί να σκέφτεται ο Ραούλ Κάστρο.
Ο ίδιος παρατήρησε μια λεπτομέρεια στο βίντεο που προβλήθηκε από την κουβανική τηλεόραση με το σύντομο μήνυμα-ανακοίνωση του θανάτου του Φιντέλ:
«Ο Ραούλ τελείωσε την ανακοίνωση με το περίφημο ?Hasta la victoria siempre! H κάμερα συνέχισε να γράφει για λίγο ακόμα. Χωρίς να υπάρχει κανένας δίπλα του, ο στρατηγός έμεινε σιωπηλός, πέταξε τα χαρτιά στο τραπέζι, έπεσε στην πλάτη της πολυθρόνας και αναστέναξε.»
