Επιστρέφουν στην κερδοφορία οι ελληνικές τράπεζες

Κέρδη για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης θα εμφανίσουν εφέτος οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι, επιτυγχάνοντας τον κεντρικό τους στόχο για το 2016. Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών, σε επίπεδο κλάδου η καθαρή κερδοφορία θα διαμορφωθεί μεταξύ 350 εκατ. και 450 εκατ. ευρώ.

Μια πρόγευση για τα αποτελέσματα στο σύνολο της εφετινής χρονιάς πήραν αναλυτές και επενδυτές από τα μεγέθη γ’ τριμήνου που ανακοίνωσαν πριν από λίγες ημέρες η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank.

Σε αυτά επιβεβαιώθηκε η σημαντική βελτίωση στο μέτωπο των «κόκκινων» δανείων, τα ποσοστά των οποίων κινούνται πλέον πτωτικά, εξέλιξη κρίσιμη για την κερδοφορία του 2016.

Με βάση της επιδόσεις αυτές, εκτιμάται ότι οι ζημιές λόγω προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις θα υποχωρήσουν εφέτος εκτός απροόπτου για τους τέσσερις συστημικούς ομίλους κάτω από τα 4 δισ. ευρώ έναντι 13 δισ. ευρώ το 2015.

Η «συρρίκνωση» των απομειώσεων αυτών θα επιτρέψει την καταγραφή κερδών στην τρέχουσα χρήση. Το ίδιο διάστημα, λόγω της μείωσης του κόστους χρηματοδότησης, τα καθαρά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 2%-3%, ενώ τα λειτουργικά έξοδα εκτιμάται ότι θα είναι οριακά χαμηλότερα κατά 1%-2% σε σχέση με το 2015.

Στήριξη στα έσοδα από τόκους έχουν προσφέρει μέχρι στιγμής οι περικοπές στα επιτόκια καταθέσεων, αλλά και η αποπληρωμή μεγάλου μέρους των δανείων που έχουν ληφθεί από τον μηχανισμό της Τράπεζας της Ελλάδος (ELA), η οποία συνδυάστηκε με διακοπή της χρήσης ακριβών κρατικών εγγυήσεων (Pillar II).

Η ανακεφαλαιοποίηση του 2015 και η εκ νέου αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως ενεχύρων από την ΕΚΤ άνοιξαν τον δρόμο για την αναδιάρθρωση της χρηματοδότησης από το Ευρωσύστημα. Μικρότερη συμβολή στη διαδικασία μείωσης του ELA προσέφερε η αύξηση των καταθετικών υπολοίπων στο β’ και στο γ’ τρίμηνο της εφετινής χρονιάς.

Στην Τράπεζα Πειραιώς στο 12μηνο Οκτώβριος 2015 – Σεπτέμβριος 2016 η μέση απόδοση στο σύνολο των καταθέσεων μειώθηκε από το 0,80% στο 0,51%. Αντίστοιχα στη Eurobank σημειώθηκε πτώση από το 0,89% στο 0,74%.

Τα επιτόκια αυτά θεωρούνται ήδη ξεπερασμένα, καθώς οι τράπεζες προχώρησαν μέσα στον Νοέμβριο σε νέες περικοπές, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες στις αρχές του 2017.

Στήριξη στα αποτελέσματα προσέφεραν και οι περικοπές στα λειτουργικά κόστη μέσω των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου και της διακοπής λειτουργίας καταστημάτων.

Υπενθυμίζεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank ολοκλήρωσαν εφέτος προγράμματα οικειοθελούς αποχώρησης για το προσωπικό τους, τα συνολικά αποτελέσματα των οποίων δεν έχουν ακόμη αποτυπωθεί στα αποτελέσματα. Θα φανούν στα επόμενα τρίμηνα.

Από την άλλη πλευρά, η Εθνική Τράπεζα ετοιμάζεται για τη δική της μεγάλη έξοδο (2.200 εργαζόμενοι), για την οποία έχει ήδη επιβαρύνει τα περυσινά αποτελέσματά της, ενώ στην Alpha Bank η σχετική διαδικασία είναι συνεχής και σταδιακή.

Σύμφωνα με κορυφαία τραπεζική πηγή, εφόσον επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη για άνοδο του ΑΕΠ το 2017 κατά τουλάχιστον 1%-1,5%, τα καθαρά κέρδη των τεσσάρων συστημικών ομίλων την επόμενη χρήση θα μπορούσαν να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ. Οι χαμηλότερες ανάγκες δημιουργίας προβλέψεων για τα δάνεια θα αποτελέσουν για δεύτερη συνεχή χρήση τον καταλύτη ενίσχυσης των αποτελεσμάτων.

Υποστηρικτικά στα αποτελέσματα θα λειτουργήσει η μείωση των εξόδων λειτουργίας, καθώς θα αποτυπωθούν στις οικονομικές καταστάσεις τα οφέλη από τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου του 2016.

Στον αντίποδα, αναμένεται υποχώρηση των καθαρών εσόδων από τόκους, λόγω της ανατιμολόγησης στα δάνεια και της εξάντλησης των πηγών μείωσης του κόστους χρηματοδότησης.