Η απεργία των μεταλλωρύχων στη Σέριφο τον Αύγουστο του 1916 και η σφαγή που ακολούθησε από την χωροφυλακή αποτελεί ίσως από τις σημαντικότερες στιγμές του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα και αποτέλεσε ουσιαστικά την αιτία και την αφορμή ώστε ο Χρήστος Θηβαίος να κυκλοφορήσει προσφάτως το «Σιδερένιο Νησί» (Μικρός Ηρως). Το μουσικό αυτό βιβλίο, εκτός από εκτενή αποσπάσματα του Κωνσταντίνου Σπέρα, περιλαμβάνει και 12 συνθέσεις του Χρήστου Θηβαίου (και στίχοι), μέσα από τις οποίες περιγράφει και καταγράφει το αγαπημένο του νησί.
Προσωπικός δίσκος μετά οκτώ χρόνια για τον τραγουδοποιό, δίσκος ο οποίος είναι πολιτικός, δουλειά που ουσιαστικά τη «δούλευε» μετά τους «Πέτρινους Κήπους», μια δουλειά λόγου –κυρίως –που απευθύνεται σε αυτούς που έχουν ανήσυχα αφτιά και δεν τους αρέσουν τα πολύ εύκολα. Ο Χρήστος Θηβαίος, όπως σημειώνει στη συνέντευξη που παραχώρησε προς «Το Βήμα της Κυριακής», διάβασε βιβλία και λογοτέχνες για αυτό το θέμα, μπήκε στις στοές των μεταλλείων, τότε που νύχτα έμπαιναν και νύχτα έβγαιναν, «μύρισε» τις αγωνίες των εργατών – απεργών και προσπάθησε όλα αυτά να τα κάνει μουσική. Και τα κατάφερε.
Τρεις ήταν οι λόγοι οι οποίοι τον οδήγησαν σε αυτή την κυκλοφορία. «Με βασάνιζε χρόνια, καμιά δεκαετία. Αλλά τα εναύσματα ήταν τρία. Εγώ ως επισκέπτης στο νησί για χρόνια θαύμαζα και καρπωνόμουν αυτές τις ακρογιαλιές, το φως, τις διακοπές μου. Οταν άρχισα να ασχολούμαι με την ιστορία των μεταλλείων τα επισκέφθηκα, έκανα τρεις φορές υπ’ ευθύνη μου τη σήραγγα η οποία είναι 1,5 χλμ. Για να ασχοληθώ λοιπόν με την απεργία – εξέγερση ήταν αυτή η αντίθεση. Από τη μια το εξωτερικό φως των Κυκλάδων και το απέραντο βαθύ σκοτάδι των στοών. Οταν σιγά – σιγά άρχισα να μαθαίνω, διάβασα ότι οι μεταλλωρύχοι στις 24 Ιουλίου του 1916 ανάρτησαν τη Χάρτα τους, βασισμένοι στα ανθρώπινα δικαιώματα της Γαλλικής Επανάστασης και στην Πρωτομαγιά του Σικάγου. Μια Χάρτα του φέρνει την υπογραφή του αναρχοσυνδικαλιστή Κωνσταντίνου Σπέρα, του μόνου εγγράμματου –ένα κράμα αναρχοσυνδικαλιστή και χριστιανού ορθοδόξου -, διεκδικώντας μεταξύ άλλων οκτάωρο, σεβασμό, ταμείο αλληλοβοήθειας και να μην μπαίνουν στην ίδια βάρδια εργάτες από την ίδια οικογένεια. Τα αιτήματά τους δεν έγιναν δεκτά από την κυβέρνηση, προχώρησαν στην απεργία, έφθασε άγημα χωροφυλάκων στο νησί και μετά τη σφαγή των εργατών ακολούθησαν οι γυναίκες τους οι οποίες σκότωσαν χωροφύλακες με πέτρες. Δεύτερο έναυσμα, ένας μικρός εμφύλιος πριν από τον μεγάλο Εμφύλιο. Τρίτον, οι μεταλλωρύχοι κλείδωσαν τα όπλα του αγήματος σε ένα καφενείο, δεν τα χρησιμοποίησαν ποτέ και για 15 ημέρες δημιουργήθηκε στο νησί μια συλλογική κοινωνική σύμβαση όπου τις αποφάσεις τις έπαιρναν μέσα από συλλογικές διαδικασίες. Μια ελληνική κομμούνα πριν από τον Οκτώβρη του 1917».
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι «Σιδερένιο Νησί» κυκλοφορεί αυτή την εποχή, σύμφωνα με τον Χρήστο Θηβαίο. «Ολοι εμείς που έχουμε βήμα –πέρα από την εποχή που ζούμε –και εισακουγόμαστε να υπάρξει μια κατάθεση ενός έργου. Για μένα δεν έχει νόημα πια ένας δίσκος με 12 τραγούδια. Ετσι και αλλιώς η δισκογραφία έχει πεθάνει. Και αυτό που πρέπει να σκεφθούμε εμείς που έχουμε λόγο είναι τι θέλουμε να κάνουμε και πώς να το παρουσιάσουμε. Σήμερα αυτό που θέλω να κάνω είναι μια κατάθεση μονοθεματική, και η επόμενη έτσι θα είναι. Με βασάνισε πολύ να βρω τη φόρμα για να καταθέσω ένα σύγχρονο πολιτικό τραγούδι. Μια νέα μυθιστορηματική αφήγηση. Τα τραγούδια έχουν ξεφύγει από την πιστή περιγραφή. Εχουν γραφτεί για να οραματιστεί ένας μαθητής ή ένας συνταξιούχος».
Για τον Χρήστο Θηβαίο οι «ήρωες είναι πάντα όμορφοι και νέοι». Ετοιμάζεται δε να παρουσιάσει το έργο του στο θέατρο ενώ και η επόμενη δουλειά του θα είναι μονοθεματική. «Βασίζεται στον Εκκλησιαστή της Βίβλου. Από τη μία είναι η μετάφραση των Εβδομήκοντα και από την άλλη αυτή του Αλέξανδρου Ισαρη».

πότε & πού:

Στις 25 Νοεμβρίου ο Χρήστος Θηβαίος εμφανίζεται στον Σταυρό του Νότου

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ