Τιμώντας τον Σοστακόβιτς

Εξώφυλλο δίσκου του Σοστακόβιτς με μαέστρο τον Δημήτρη Μητρόπουλο

Τα αφιερώματα σχετικά με τον ρωσικό πολιτισμό που από εφέτος διοργανώνει το καλλιτεχνικό σύνολο Πολύτροπον συνεχίζονται με μια τιμητική βραδιά στον Ντμίτρι Σοστακόβιτς, τη μουσική ιδιοφυΐα που εμπνεύστηκε και δημιούργησε το σάουντρακ του 20ού αιώνα και υπήρξε μάρτυρας και θύμα του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού (τα δύο αφιερώματα που προηγήθηκαν αφορούν τον μεγάλο σκηνοθέτη Αντρέι Ταρκόφσκι και τους ρώσους θεολόγους και διανοούμενους της Διασποράς).

Αφορμή της εκδήλωσης που το Πολύτροπον συνδιοργανώνει με το περιοδικό «Στέπα» – Επιθεώρηση Ρωσικού Πολιτισμού είναι η επέτειος των 110 χρόνων από τη γέννηση του Σοστακόβιτς (1906), ενώ ο χώρος που θα τη φιλοξενήσει τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου είναι το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Στην εκδήλωση, η οποία πραγματοποιείται και στο πλαίσιο του Ετους Ρωσίας που είναι το 2016, θα προβληθεί σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό.

Πολλά και ενδιαφέροντα αναμένεται να είναι τα θέματα που θα αναπτυχθούν. Ο Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, δημοσιογράφος – μεταφραστής και εκδότης της «Στέπας», θα μιλήσει για την «Ατμόσφαιρα του ζόφου για τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Η συνομιλία των αρχείων με την Ιστορία». Ανάμεσα στους άξονες της ομιλίας του θα είναι ο Ιανουάριος του 1936 και η εποχή του Μεγάλου Τρόμου, ο ρόλος του μπολσεβίκικου κόμματος στη διαμόρφωση ασφυκτικής ατμόσφαιρας για τη ρωσική διανόηση και κοινωνία, ο ηγέτης ως πηγή και θεμελίωση της μίας, μοναδικής και απόλυτης αλήθειας, το κόμμα ως φορέας της μίας, μοναδικής και απόλυτης αλήθειας και οι συζητήσεις του Στάλιν με τον Βοροσίλοφ, τον Μολότοφ, τον Καλίνιν και άλλα ανώτατα στελέχη του κόμματος των Μπολσεβίκων στον ιδιωτικό κινηματογράφο του ηγέτη της ΕΣΣΔ στο Κρεμλίνο.

Οι βιογραφίες του Σοστακόβιτς στα ελληνικά θα είναι το θέμα του δρος Φιλοσοφίας και συγγραφέα Δημήτρη Β. Μπαλτά. Βάση του κ. Μπαλτά θα είναι τέσσερα εκδοθέντα βιβλία για τον συνθέτη: «Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Μαρτυρία. Απομνημονεύματα (καταγραφή του Βολκόφ)», «Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Για τον ίδιο και την εποχή του», «Μ&G, Σοστακόβιτς, DSch, ο πατέρας μας (καταγραφή του Αρντοφ)» και «Ο αχός της εποχής (Τζούλιαν Μπαρνς)».

Ο σκηνοθέτης πάτερ Πέτρος Μινώπετρος θα αναπτύξει το θέμα «Σοστακόβιτς και Σολζενίτσιν: Παράλληλοι». «Ο Σοστακόβιτς υπηρέτησε την αλήθεια και την τελειότητα της φόρμας και της αισθητικής αλλά σε όλη του τη ζωή βρέθηκε μπροστά σε τραγικά διλήμματα για την τέχνη του, τον εαυτό του, τα αγαπημένα του πρόσωπα και τη μοίρα της πατρίδας του» λέει ο π. Μινώπετρος. «Πήρε αποφάσεις για τη ζωή και την τέχνη κάτω από καθεστώς φόβου και τρόμου, για τις οποίες πολλές φορές μετάνιωσε ή έφθασε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Με τόλμη και παρρησία καταδίκασε μέσα από το έργο του τον αντισημιτισμό στη Σοβιετική Ενωση. Από την άλλη μεριά ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, αντιφρονών του καθεστώτος μέχρι τα βαθιά του γεράματα, θεωρούσε τον Σοστακόβιτς «τραγική ιδιοφυΐα», ακριβώς λόγω κάποιων συμβιβασμών του συνθέτη με το καθεστώς».

Τέλος, ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος, υπεύθυνος του Πολύτροπον θα αναφερθεί στη σχέση του Σοστακόβιτς με τον μεγάλο έλληνα μαέστρο Δημήτρη Μητρόπουλο η οποία ανάγεται στα 1934, όταν ο Μητρόπουλος πήγε για συναυλίες στο Λένινγκραντ με τη Φιλαρμονική του Λένινγκραντ και έπαιξε και ένα καινούργιο έργο του Σοστακόβιτς, τη Σουίτα από το μπαλέτο «Χρυσός αιώνας».Εκτοτε ο Μητρόπουλος διηύθυνε και ηχογράφησε έργα του Σοστακόβιτς στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Οκτώβριο του 1954, προτού συμπληρωθεί ένα έτος από την πρώτη εκτέλεση της 10ης Συμφωνίας του Σοστακόβιτς, κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ η ιστορική ηχογράφηση, με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου.

πότε & πού:

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Διδασκαλίας στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας «Λίλιαν Βουδούρη», του Συλλόγου Οι φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2016 και ώρα 19.00.