Συνθήκες παρακμής διαμορφώνονται στο τραπεζικό σύστημα, με τις διαδικασίες και τη μάχη που δίνεται για τα πρόσωπα τα οποία θα στελεχώσουν τα διοικητικά πόστα να δημιουργούν μια θλιβερή εικόνα για τον κλάδο που στο πρόσφατο παρελθόν είχε επιδείξει εξαιρετική δυναμική και μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα εξωστρέφεια. Η σημερινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το τραπεζικό σύστημα απεικονίζει τη δεινή θέση που βρίσκεται η χώρα. Η έλλειψη εμπιστοσύνης που χαρακτηρίζει τη σχέση μας με τους πιστωτές έχει επιβάλει διαδικασίες που έχουν ως στόχο ο έλεγχος του συστήματος να μεταφερθεί στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα, η κακοσχεδιασμένη νέα αρχιτεκτονική του συστήματος με τις πολυεπίπεδες διαδικασίες δημιουργεί κενά και σύγκρουση αρμοδιοτήτων, τα οποία προσπαθούν να εκμεταλλευθούν τα πολιτικά, επιχειρηματικά και προσωπικά συμφέροντα όσων διεκδικούν θέσεις στις διοικήσεις των τραπεζών δημιουργώντας πρωτοφανή εικόνα αποδιοργάνωσης και αβεβαιότητας.
Διοικητική κρίση στην Εθνική


Μετά τη διοικητική κρίση που μαίνεται στην Πειραιώς, την περασμένη εβδομάδα ξέσπασε μια νέα διοικητική κρίση στην Εθνική, με αφορμή την εκλογή προέδρου στην Εθνική Τράπεζας σε αντικατάσταση της Λούκας Κατσέλη. Η διαδικασία που ακολούθησε η διοίκηση του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη κατέληξε στην επιλογή πέντε υποψηφίων οι οποίοι τέθηκαν υπόψη του ΤΧΣ. Από αυτούς το Ταμείο ενέκρινε δύο, τον αντιπρόεδρο του IFC της Παγκόσμιας Τράπεζας Δημήτρη Τσιτσιράγκο και τον πρώην υποδιοικητή της ΤτΕ Τάκη Θωμόπουλο. Αν και οι δύο είχαν την έγκριση του Ταμείου, ο εκλεκτός του ΤΧΣ ήταν ο κ. Τσιτσιράγκος. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, ο αντιπρόεδρος του IFC ήταν επιλογή Κατσέλη και είχε την έγκριση του Μαξίμου. Λέγεται μάλιστα ότι η κυρία Κατσέλη τον προωθούσε επειδή η ανάληψη των νέων καθηκόντων θα έπαιρνε χρόνο λόγω των υποχρεώσεών του στο IFC. Ο ίδιος είχε κάνει γνωστό πως αν επιλεγεί, δεν μπορεί να είναι στη νέα του θέση πριν από τον Φεβρουάριο. Αυτό θα παρέτεινε την παραμονή της στη θέση της προέδρου της Εθνικής. Μάλιστα, λέγεται ότι είχε ζητήσει ο νέος πρόεδρος να αναλάβει τον Μάρτιο.
Από την άλλη, ο υπεύθυνος της κυβέρνησης για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, Γιάννης Δραγασάκης, που δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις με την κυρία Κατσέλη, δεν έβλεπε με καλό μάτι την επιλογή Τσιτσιράγκου, καθώς θεωρούσε ότι δεν διαθέτει την απαραίτητη τραπεζική εμπειρία και γνώση της ελληνικής αγοράς. Βεβαίως δεν ήταν και υπέρ της υποψηφιότητας Θωμόπουλου, κυρίως λόγω της μεγάλης ηλικίας του.
Με το ΤΧΣ, το οποίο κατέχει το 40% της Εθνικής, να έχει ταχθεί υπέρ του κ. Τσιτσιράγκου και ταυτόχρονα να έχει εγκρίνει και τους δύο υποψηφίους, ξεκίνησε την περασμένη Τετάρτη στις 11 το βράδυ η συνεδρίαση του ΔΣ της Εθνικής, η οποία κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης. Οσο παράδοξο και αν ακούγεται το μεταμεσονύκτιο ΔΣ, το γεγονός ότι η τρόικα έχει επιβάλει τη στελέχωση των τραπεζικών ΔΣ με αλλοδαπούς, μόνιμους κατοίκους εξωτερικού, δυσκολεύει τη σύγκλησή τους. Το ίδιο συνέβη και με την Πειραιώς την περασμένη εβδομάδα. Ενώ το διοικητικό συμβούλιο, που εξέλεξε για πρόεδρο τον Γιώργο Χατζηνικολάου, ήταν προγραμματισμένο για τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου, τελικά έγινε Τρίτη 1η Νοεμβρίου επειδή τότε κατάφεραν να συγκεντρωθούν τα μέλη του από διάφορα μέρη του πλανήτη.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, πρόκειται για «επαγγελματίες μέλη ΔΣ που στερούνται corporate loyalty και τα οποία ως επί το πλείστον δεν είναι στελέχη πρώτης γραμμής, καθώς αυτά επιλέγονται από ξένες εταιρείες, οι οποίες προσφέρουν πολύ υψηλότερες αμοιβές από τις φτωχές ελληνικές τράπεζες». Οι ίδιες πηγές, σχολιάζοντας την εμμονή των πιστωτών να αλλάξουν τα ΔΣ των ελληνικών τραπεζών αποκλείοντας επιχειρηματίες, ακαδημαϊκούς κ.λπ. αναφέρουν ότι «έχουμε πάει από το ένα άκρο στο άλλο». «Οι πιστωτές δεν έχουν την παραμικρή εμπιστοσύνη και καταφεύγουν σε ακρότητες, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά απαξιωτικές και υποτιμητικές για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα και τη χώρα» προσθέτουν.
Σε κάθε περίπτωση, το ΔΣ της Εθνικής κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα στους δύο εγκεκριμένους από το ΤΧΣ υποψηφίους. Και εκεί άρχισε το παρασκήνιο. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, όταν έγινε αντιληπτό ότι η ζυγαριά έγερνε προς την υποψηφιότητα Θωμόπουλου, υπήρξε συνάντηση του προέδρου του ΤΧΣ, Γιώργου Μιχελή με τον κ. Φραγκιαδάκη. Ο πρόεδρος του Ταμείου ζητούσε να γίνει αποδεκτή η πρόταση του μεγαλύτερου μετόχου. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, θεωρείται αδιανόητο το ΔΣ να μη λαμβάνει υπόψη του την επιλογή του 40%. Αλλες πηγές αναφέρουν ότι στην περίπτωση της Εθνικής, ο μεγαλομέτοχος δεν είναι κάποιος ιδιώτης επενδυτής που έχει βάλει τα χρήματά του και ελέγχει το ΔΣ, αλλά ένας θεσμικός παράγοντας, ο οποίος διαθέτει μία ψήφο στο ΔΣ.
Οπως και να έχουν τα πράγματα, το ΔΣ με ψήφους 8-2 εξέλεξε τον κ. Θωμόπουλο. «Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ψήφισαν κατά συνείδηση ένα από τους δύο υποψηφίους που είχε εγκρίνει το ΤΧΣ» αναφέρουν πηγές προσκείμενες στη διοίκηση της τράπεζας, οι οποίες επισημαίνουν ότι «η διαδικασία που εφαρμόστηκε είναι υπόδειγμα εταιρικής διακυβέρνησης». Τελικά, το ΤΧΣ ζήτησε, όπως είχε το δικαίωμα, την αναβολή για τρεις εργάσιμες ημέρες της απόφασης του ΔΣ για την τοποθέτηση του κ. Θωμόπουλου στη θέση του προέδρου.
Παρέμβαση της ΤτΕ


Σύμφωνα με πληροφορίες, η εξέλιξη προκάλεσε την παρέμβαση της ΤτΕ. Κύκλοι της κεντρικής τράπεζας στήριζαν τη διαδικασία που ακολούθησε η διοίκηση της Εθνικής, ενώ πηγές της αγοράς ανέφεραν ότι «ο κ. Φραγκιαδάκης δεν θα προχωρούσε αν δεν είχε τη σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών».
Πάντως το βράδυ της Παρασκευής ο Γιάννης Στουρνάρας συναντήθηκε με τον κ. Μιχελή, τον αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο του ΤΧΣ Ερίκ Τουρέ και το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής Δημήτρη Φραγκέτη, στους οποίους φέρεται να διαμήνυσε ότι το Ταμείο πρέπει να αποδεχθεί την απόφαση του ΔΣ της Εθνικής και πως το σενάριο σύγκλησης έκτακτης γενικής συνέλευσης στην Εθνική θα κάνει «ζημιά» στην ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος στη δεδομένη χρονική περίοδο. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι αν το ΤΧΣ επιλέξει να κάνει γενική συνέλευση για να επιβάλει τον κ. Τσιτσιράγκο, στη συνέχεια θα πρέπει να αλλάξει όλο το ΔΣ της τράπεζας, με το οποίο δεν θα μπορούσε να συνεργαστεί από τη στιγμή που δεν τον εξέλεξε.

Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
Εσωτερικά παιχνίδια εξουσίας

Η στάση του ΤΧΣ συνδέεται και με τα εσωτερικά παιχνίδια εξουσίας του Ταμείου. Την περασμένη εβδομάδα ήταν να αναλάβει ο νέος διευθύνων σύμβουλος Βασίλης Κατσικιώτης, ο οποίος επελέγη από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο ύστερα από διεθνή διαγωνισμό. Και ενώ η προκήρυξη της θέσης ανάφερε χρονική διάρκεια μέχρι το 2020, η σύμβαση που του έδωσαν να υπογράψει ήταν οκτάμηνης διάρκειας! Ετσι, το ΤΧΣ εξακολουθεί στη φάση αυτή που ολοκληρώνονται οι διοικητικές αλλαγές στις τράπεζες να είναι «ακέφαλο». Εσωτερικά καταλογίζουν ευθύνες στον Χριστόφορο Στράτο, ο οποίος εκτελεί χρέη διευθύνοντος συμβούλου και θέλει να παραμείνει στη θέση.
Είναι γεγονός ότι όλες αυτές οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο τραπεζικό σύστημα τα τελευταία χρόνια έχουν συγκεντρώσει στον χώρο άτομα που δεν διαθέτουν την ποιότητα και τα προσόντα που απαιτούνται για να βγάλουν τις τράπεζες από τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει και να συμβάλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας και της χώρας. Μόνο για τη θέση του προέδρου της Εθνικής εκδήλωσαν ενδιαφέρον σχεδόν 100 άτομα στη σχετική διαδικασία που «έτρεξε» η τράπεζα. «Ολοι αυτοί πίστευαν ότι μπορεί να γίνουν πρόεδροι της Εθνικής» σχολιάζουν τραπεζικοί κύκλοι και τονίζουν ότι σήμερα στο τραπεζικό σύστημα «δεν υπάρχουν προσωπικότητες με όραμα και σχέδιο για να ηγηθούν». Ακόμα και παραδοσιακά στελέχη με ηγετικές θέσεις σε μεγάλους τραπεζικούς οργανισμούς δίνουν προτεραιότητα στη διατήρηση των θέσεων και των προνομίων τους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ