«Αστυνομικοί εισέβαλαν στο σπίτι μας τα ξημερώματα. Συνέλαβαν τον σύζυγό μου. Είμαστε και οι δύο δάσκαλοι. Είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιες πρακτικές στη Νοτιοανατολική Τουρκία αλλά οι δάσκαλοι μπαίνουμε στο στόχαστρο πρώτη φορά» λέει μία από τους 11.301 εκπαιδευτικούς που απέλυσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου (ως τις 18 Οκτωβρίου). Οι 4.313 από τους απολυμένους εργάζονταν στο Ντιγιάρμπακιρ, όπως και η Σιμπέλ (δεν είναι το πραγματικό της όνομα για ευνόητους λόγους). Οι απολύσεις συνεχίζονται και, μάλιστα, χωρίς αποζημίωση των απολυμένων ούτε επίδομα ανεργίας.
«Ηταν 6 το πρωί. Οι αστυνομικοί μας σημάδευαν με τα όπλα τους, φορούσαν μάσκες και φώναζαν «Ξαπλώστε στο πάτωμα!». Εκαναν το σπίτι άνω-κάτω. Κάθε δραστηριότητά μας υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαστρεβλώθηκε και παρουσιάστηκε σαν τρομοκρατική προπαγάνδα για την οποία είμαστε σήμερα κατηγορούμενοι ο σύζυγός μου κι εγώ» συνεχίζει η Σιμπέλ. «Το Βήμα» τη συνάντησε στα γραφεία του συνδικάτου δασκάλων και καθηγητών Egitim Sen στο Ντιγιάρμπακιρ. Για τον Ερντογάν, είναι το «λάθος» συνδικάτο –το «σωστό» (Egitim Bir Sen) πρόσκειται στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και τα μέλη του δεν απολύθηκαν.
Οι Κούρδοι δεν σχετίζονται με το κίνημα του Γκιουλέν
Με αφορμή την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, ο Ερντογάν ξεκίνησε εκκαθαρίσεις στους στρατιωτικούς, στη συνέχεια πέρασε στους δικαστικούς, ύστερα στους εκπαιδευτικούς και τώρα αρχίζει να απολύει γιατρούς και εργαζομένους στα νοσοκομεία. Δεν είναι όλοι οι απολυμένοι οπαδοί του Φετουλάχ Γκιουλέν. Οπως είπαν στο «Βήμα» πολλοί Κούρδοι από τη Νοτιοανατολική Τουρκία αλλά και Τούρκοι από την υπόλοιπη χώρα, απολύεται όποιος δεν είναι οπαδός του ΑΚΡ –από τα πανεπιστήμια απολύονται οι αριστεροί, στο Ντιγιάρμπακιρ οι Κούρδοι. Οι Κούρδοι, άλλωστε, δεν έχουν σχέσεις με το κίνημα του Γκιουλέν.
Περισσότεροι από 100.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί από τα μέσα Ιουλίου με βάση την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε ο Ερντογάν μετά το πραξικόπημα. Οι δάσκαλοι και καθηγητές που συνάντησε «Το Βήμα» στο Ντιγιάρμπακιρ λένε ότι αδυνατούν να διοργανώσουν μια πορεία διαμαρτυρίας για τις απολύσεις επειδή συλλαμβάνονται ακόμη και όταν προσπαθούν να δώσουν μια συνέντευξη Τύπου.
«Ζω έναν εφιάλτη και περιμένω να τελειώσει»
«Είμαι μαθηματικός και εργάζομαι σε γυμνάσιο επί 18 χρόνια. Ο σύζυγός μου το ίδιο. Η αστυνομία μας συνέλαβε. Εμένα με άφησαν ελεύθερη ύστερα από πέντε μέρες. Εκείνον τον κρατούν ακόμη. Ζω έναν εφιάλτη και περιμένω να τελειώσει. Εχω δύο παιδιά, 7 και 9 ετών. Ο λόγος που με συνέλαβαν ήταν ότι συμμετείχα σε απεργία το 2012. Αντιμετωπίζω την κατηγορία ότι «έλαβα οδηγίες από τρομοκρατική οργάνωση» (σ.σ.: το ΡΚΚ). Δεν γνωρίζω αν θα με ξανασυλλάβουν, αν θα παραπεμφθώ σε δίκη, τι θα συμβεί στα παιδιά μου, αν θα ξαναεργαστώ ποτέ» λέει μια απολυμένη καθηγήτρια.
Αλλοι δάσκαλοι και καθηγητές καταγγέλλουν ότι μερικά σχολεία της Νοτιοανατολικής Τουρκίας δεν διαθέτουν βιβλία επειδή «οι Αρχές αποφάσισαν ότι είχαν τυπωθεί με έξοδα οπαδών του Γκιουλέν και τα έκαψαν». Λόγω των απολύσεων, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις καθηγητών και καλύπτονται είτε με το να διδάσκει κάποιος μαθήματα τα οποία δεν εμπίπτουν στο αντικείμενο των σπουδών του είτε με τη συνένωση δύο τάξεων των 30 μαθητών σε μία.
Στις συνεντεύξεις που πραγματοποιούν οι Αρχές για την πρόσληψη νέων εκπαιδευτικών, οι υποψήφιοι καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως αν έχουν συγγενείς που είναι μέλη του ΡΚΚ και αν σκοπεύουν να γραφτούν στο Egitim Sen ή στο φιλοκυβερνητικό σωματείο.
Αχμέτ Οζμέν: «Δεν έχει δικαστεί κανονικά καμία υπόθεση παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων»
Η κατάσταση στη Νοτιοανατολική Τουρκία είναι έκρυθμη μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2015, όταν το ΑΚΡ δεν πέτυχε αυτοδυναμία (την πέτυχε στις νέες εκλογές του Νοεμβρίου 2015) και, παράλληλα, ένα κουρδικό κόμμα, το HDP, κατάφερε πρώτη φορά να ξεπεράσει το πλαφόν του 10% και να μπει στην τουρκική Βουλή. Αναθαρρώντας από την επιτυχία του HDP και την αυτονομία που κατέκτησαν οι Κούρδοι της Βόρειας Συρίας, οι οποίοι ίδρυσαν το κράτος της Ροζάβα, ορισμένοι νέοι Κούρδοι 18-19 ετών πήραν τα όπλα στη Νοτιοανατολική Τουρκία και προσπάθησαν να τους μιμηθούν. Οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν με δυσανάλογη σφοδρότητα, ισοπεδώνοντας ολόκληρες γειτονιές και σκοτώνοντας αμάχους. Ισοπεδωμένο είναι και το ιστορικό κέντρο του Ντιγιάρμπακιρ, το Σουρ, με τα σχεδόν 600 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
«Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου, η κατάσταση επιδεινώθηκε στην Τουρκία. Οι Αρχές διαπράττουν πολύ σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στη Νοτιοανατολική Τουρκία είναι ακόμη σοβαρότερες» λέει ο Αχμέτ Οζμέν, πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου του Ντιγιάρμπακιρ. «Το Βήμα» τον συνάντησε στα γραφεία του συλλόγου, όπου δεσπόζει το πορτρέτο του προκατόχου του σ’ αυτή τη θέση, του Ταχίρ Ελτσί, ο οποίος δολοφονήθηκε πριν από έναν χρόνο στο Σουρ. Δολοφονήθηκε με μια σφαίρα στο κεφάλι την ώρα που έδινε συνέντευξη Τύπου ζητώντας να σταματήσει η βία.
«Εχουν διαπραχθεί χιλιάδες τέτοιες δολοφονίες από αγνώστους και καμία δεν έχει διαλευκανθεί» λέει ο κ. Οζμέν. «Καμία υπόθεση παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν έχει δικαστεί κανονικά στην Τουρκία. Ολες καταλήγουν στην αθώωση των υπευθύνων».
Μετά το πραξικόπημα, ο Ερντογάν απέλυσε σχεδόν 5.000 δικαστές και εισαγγελείς.
«Απολύθηκε περίπου το 40% του συνόλου τους. Οι απολυμένοι αντιμετωπίζουν την κατηγορία της «διάδοσης τρομοκρατικής προπαγάνδας». Η κατάσταση στις φυλακές είναι απαράδεκτη λόγω του συνωστισμού. Το κράτος αποφυλάκισε κοινούς εγκληματίες για να κάνει χώρο για τους απολυμένους δημοσίους υπαλλήλους» καταλήγει ο κ. Οζμέν.
Ρεπορτάζ υπό το βλέμμα του Μεγάλου Αδελφού«Το Βήμα» συμμετείχε στην αποστολή στο Ντιγιάρμπακιρ την οποία διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Αντιρατσιστικό Κίνημα (EGAM), που εδρεύει στο Παρίσι, με τη βοήθεια της τουρκικής Οργάνωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IHD). Λίγες ώρες πριν από την άφιξή μας στα γραφεία του τοπικού, μη προσκείμενου στην κυβέρνηση σωματείου Egitim Sen, η αστυνομία τα είχε επισκεφθεί δύο φορές συστήνοντας στα μέλη του σωματείου που βρίσκονταν εκεί να μη μας περιμένουν διότι δεν επρόκειτο να πάμε. Οταν βγήκαμε από τα γραφεία του σωματείου, είχε βραδιάσει. Ακριβώς απ’ έξω ήταν σταματημένα τεθωρακισμένα αυτοκίνητα της αστυνομίας (η τουρκική αστυνομία διαθέτει στρατιωτικού τύπου οχήματα) που έριχναν τους προβολείς τους στην είσοδο ενώ αστυνομικοί κινηματογραφούσαν και φωτογράφιζαν ποιοι είχαν συμμετάσχει στη συνάντηση.
HeliosPlus
