Επανέρχεται η διάταξη για τους τίτλους «Μάστερ» στα πτυχία των 5ετών σπουδών Πολυτεχνείων και στις Γεωπονικές σχολές της χώρας με το νομοσχέδιο για τις μεταπτυχιακές σπουδές που κατατέθηκε στην Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή από το υπουργείο Παιδείας στην Βουλή.
Η κατάθεση του νομοσχεδίου έγινε παρά την προσπάθεια συνεργασίας υπουργείου Παιδείας και Ανωτάτων Ιδρυμάτων της χώρας, τα οποία κατέθεσαν προτάσεις για το θέμα στην αρμόδια αναπληρώτρια κυρία Σία Αναγνωστοπούλου, αλλά είδαν τελικά το κείμενο να κατατίθεται χωρίς καμία από αυτές και τους δόθηκε να καταλάβουν ότι «δεν νομοθετούμε μαζί»…
Κατόπιν αυτού έκτακτη Σύνοδος πρυτάνεων αναμένεται αυτή την εβδομάδα ή τις αρχές της άλλης να συνεδριάσει για το θέμα, με τις διοικήσεις των ΑΕΙ και των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων στα πρόθυρα «εγκεφαλικών επεισοδίων».
Στο νομοσχέδιο δεν αλλάζει σχεδόν τίποτα στο πλαφόν που είχε τεθεί για τα δίδακτρα στις μεταπτυχιακές σπουδές (το υπουργείο αύξησε λίγο το ποσό των διδάκτρων των μεταπτυχιακών σπουδών όταν δίνουν εξειδίκευση, που τώρα δεν θα ξεπερνούν τα 2500 ευρώ), ενώ μάλιστα στις διατάξεις του ορίζεται ότι σε 4 μήνες από την ψήφιση του σχετικού νόμου, όλα τα μεταπτυχιακά προγράμματα των Πανεπιστημίων ή ΤΕΙ που δεν θα «συμμορφωθούν» παύουν να ισχύουν.
Στην τελική του μορφή το νομοσχέδιο αναμένεται να δοθεί επίσημα από το υπουργείο τις επόμενες ώρες στα Πανεπιστήμια, ωστόσο η ένταση στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης φαίνεται ότι δεν αποφεύγεται. Οι πρυτάνεις των ΑΕΙ και οι πρόεδροι των ΤΕΙ (που στο σύνολο τους έχουν μεταπτυχιακά προγράμματα με δίδακτρα) είχαν εκφράσει διαφωνίες από την πρώτη στιγμή με το περιεχόμενο του νομοσχεδίου και είχαν ζητήσει συζήτηση του θέματος από την αρχή, με «λευκή ατζέντα».
Με το νομοσχέδιο, όπως είναι ήδη γνωστό, γίνεται ο – παγκοσμίου πρωτοτυπίας -διαχωρισμός μεταξύ Διπλωμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών καιΠρογραμμάτων Μεταπτυχιακής Επαγγελματικής Ειδίκευσης (Π.Μ.Ε.Ε.). Nα σημειωθεί ότι ΠΜΕΕ θα απονέμουν Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.Ε.) και σ αυτα θα … δικαιολογείται το πλαφόν διδάκτρων.
Παράλληλα, μεταξύ άλλων, ιδρύονται καιΙνστιτούτα Διδακτορικών Σπουδών (Ι.ΔΙ.Σ.), για δια-ιδρυματικές συνεργασίες και «σχηματισμούς επιστημονικών και ερευνητικών πεδίων οι οποίοι αντιστοιχούν σε επιμέρους ενότητες συγγενών γνωστικών αντικειμένων που θεραπεύονται στο Ιδρύον Πανεπιστήμιο (Κτητορικό Ίδρυμα) και τους συνεργαζόμενους θεσμούς».
Τα Μάστερ του ΕΜΠ
Θετικής κατεύθυνσης ωστόσο είναι η επαναφορά της διάταξης που ορίζει ότι οιτίτλοι πανεπιστημιακών τμημάτων ή σχολών με θετικό – εφαρμοσμένο προσανατολισμό πενταετούς ή εξαετούς φοίτησης, είναι ισοδύναμοι με μεταπτυχιακά διπλώματα υπό τη διεθνή ονομασία «MASTER», όπως αυτά χορηγούνται απόΑνώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματατου ενιαίου Ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης, αλλά και όσων χωρών της αλλοδαπής ακολουθούν αντίστοιχη πρακτική.
Το θέμα αποτελεί ένα χρόνιο αίτημα των Πολυτεχνείων και των Γεωπονικών σχολών, που «πάει και έρχεται» στην Βουλή με διατάξεις σε νομοσχέδια επί δεκαετία, αλλά έως σήμερα δεν είχε ψηφιστεί. Κι αυτό επειδή στα Ιδρύματα αυτά οι εξειδικευμένες σπουδές διαρκούν 5 χρόνια, όσο δηλαδή απαιτείται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και για τον δεύτερο κύκλο σπουδών (Μάστερ) των φοιτητών τους.
Οι πόροι των μεταπτυχιακών σπουδών
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του προς συζήτηση:
– Η χρηματοδότηση των ΠΜΣ προέρχεται i) από τον προϋπολογισμό του ΑΕΙ που είναι υπεύθυνο για τον σχεδιασμό τους, ii) από το υπουργείο Παιδείας, iii) από δωρεές, παροχές, κληροδοτήματα, χορηγίες φορέων του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα, από παροχές νομικών προσώπων, πόρους από ερευνητικά προγράμματα, ευρωπαϊκούς πόρους και κάθε άλλη νόμιμη πηγή, iv) από μέρος των εσόδων ή των οφειλών των υπόχρεων των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) των ΑΕΙ, και, v) από το παρακρατούμενο μέσω του ΕΛΚΕ ποσοστό των εσόδων των ΠΜΣ ή των Π.Μ.Ε.Ε.
α Το ποσό του τέλους εγγραφής προσδιορίζεται για όλη τη διάρκεια σπουδών που προβλέπει το ΠΜΣ και το ύψος του δεν υπερβαίνει το ποσό των 500 Ευρώ για ΠΜΣ διάρκειας δύο εξαμήνων, 750 Ευρώ για ΠΜΣ διάρκειας τριών εξαμήνων και 1.000 Ευρώ για ΠΜΣ διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων. Το τέλος εγγραφής καταβάλλεται τμηματικά, όπως ορίζει ο Κανονισμός Μεταπτυχιακών Σπουδών.
β) Στην περίπτωση λειτουργίας Π.Μ.Ε.Ε., τα προβλεπόμενα δίδακτρα δεν μπορούν να ξεπερνούν κατά δυόμισι φορές τα προβλεπόμενα τέλη εγγραφής σε Π.Μ.Σ. και οφείλουν να είναι πλήρως αιτιολογημένα .
δ) Πρόσθετες επιβαρύνσεις, που δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 1/4 του τέλους εγγραφής, μπορεί να προβλέπονται για το κόστος συμμετοχής μεταπτυχιακών φοιτητών σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες.
– Απόφαση επιβολής τέλους εγγραφής σε ΠΜΣ λαμβάνεται από τη Σύγκλητο ή τη Συνέλευση του ΑΕΙ με απόλυτη πλειοψηφία επί των μελών της. Προϋπόθεση για την έγκριση αυτή είναι η ειδικά αιτιολογημένη και διεξοδικά τεκμηριωμένη πρόταση της Συνέλευσης του αρμόδιου Τμήματος.
– Με απόλυτη πλειοψηφία από τη Σύγκλητο ή τη Συνέλευση προσδιορίζονται οι αμοιβές των καθηγητών και ερευνητών που συμμετέχουν σε ΠΜΣ, για διδασκαλία πέραν των ερευνητικών και διοικητικών τους καθηκόντων ή των διδακτικών ωρών που υποχρεούνται να προσφέρουν στο Ίδρυμα που υπηρετούν. Στις διδακτικές υποχρεώσεις των καθηγητών εμπίπτει μια τουλάχιστον πλήρης τρίωρη εβδομαδιαία διδασκαλία σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Για τις αμοιβές αυτές ισχύουν οι εκ του Νόμου προβλεπόμενες παρακρατήσεις υπέρ του ΕΛΚΕ. Το σύνολο των ακαθάριστων μηνιαίων απολαβών καθηγητών και ερευνητών από την εν γένει συμμετοχή τους σε ΠΜΣ δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του ακαθάριστου βασικού μηνιαίου μισθού καθηγητή πρώτης βαθμίδας.
Η διαχείριση των εσόδων των μεταπτυχιακών σπουδών
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, η διαχείριση των εσόδων των ΠΜΣ και των Π.Μ.Ε.Ε. γίνεται από τον Ε.Λ.Κ.Ε. και κατανέμονται ως εξής:
α) 60% για λειτουργικά έξοδα των ΠΜΣ, όπως ενοίκια χώρων, δαπάνες μετακίνησης και αμοιβές προσκεκλημένων ομιλητών ή διδασκόντων, άδειες χρήσης ή κόστος απόσβεσης λογισμικού, αμοιβές εξωτερικών συνεργατών, αγορά αναλωσίμων, δαπάνες απόσβεσης εξοπλισμού, δαπάνες αγοράς βιβλίων, περιοδικών ή συνδρομές σε βάσεις πληροφοριών, κόστος αξιολόγησης και διαπίστευσης του ΠΜΣ, δαπάνες έκδοσης και εκτύπωσης διδακτικού υλικού, γραμματειακές ανάγκες ή και αμοιβές-αποζημιώσεις τακτικού προσωπικού των Ιδρυμάτων για εργασία που υπερβαίνει τις κατά νόμο υποχρεώσεις του, καθώς και έκτακτου διδακτικού προσωπικού και τεχνικού και διοικητικού προσωπικού των ΑΕΙ.
β) 10% αποδίδεται στον ΕΛΚΕ του Ιδρύματος,
γ) 20% για κάλυψη, μέσω του ΕΛΚΕ, λειτουργικών εξόδων του Ιδρύματος που αφορούν τις σπουδές δεύτερου και τρίτου κύκλου του Τμήματος στο οποίο εδρεύει,
δ) 10% για τη χορήγηση ανταποδοτικών υποτροφιών με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Οι υπότροφοι αυτής της κατηγορίας προσφέρουν υπηρεσίες μέχρι έξι (6) ωρών την εβδομάδα στο ΠΜΣ, στο Τμήμα ή στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος.
Η ανωτέρω κατανομή δεν ισχύει στην περίπτωση χορηγίας ή δωρεάς για συγκεκριμένο σκοπό, καθώς και για κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες κατανέμονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
