Ο βαθμός ευαισθησίας των σχεδίων μείωσης των «κόκκινων» δανείων στην πορεία της οικονομίας και στα κενά της νομοθεσίας που διέπει τη διαχείρισή τους βρέθηκε στο επίκεντρο των επαφών που είχαν τις προηγούμενες ημέρες οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών με στελέχη του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (Single Supervisory Mechanism – SSM).
Ηταν οι πρώτες συναντήσεις με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μετά την αποστολή στα τέλη Σεπτεμβρίου στη Φρανκφούρτη από τους τέσσερις συστημικούς των οριστικών στόχων περιορισμού έως και τα τέλη του 2019 των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Τα σχέδια δράσης
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι συζητήσεις εστιάστηκαν σε τεχνικού χαρακτήρα ζητήματα, σχετικά με τις επιμέρους δράσεις που θα αναλάβουν οι ελληνικές τράπεζες για την υλοποίηση του σχεδιασμού τους.
Οι επόπτες στάθηκαν ιδιαίτερα στην προετοιμασία κάθε ομίλου για το ενδεχόμενο το μακροοικονομικό περιβάλλον να μην είναι το αναμενόμενο, γεγονός που θα επηρεάσει τον ρυθμό μείωσης των επισφαλειών.
Η απάντηση που δόθηκε επ’ αυτών των επισημάνσεων από την ελληνική πλευρά είναι πως εάν οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας τα επόμενα χρόνια δεν είναι ανάλογοι των επίσημων προβλέψεων της Κομισιόν, προβλέπεται πολλαπλασιασμός των προσπαθειών από τις αρμόδιες διευθύνσεις ώστε να παραχθεί το ίδιο αποτέλεσμα.
Τα νομικά κενά
Προβληματισμός υπάρχει στη Φρανκφούρτη και για τις καθυστερήσεις στην ψήφιση των σχετικών με την αναδιάρθρωση δανείων νέων κανονισμών. Ακόμη βρίσκονται σε εκκρεμότητα και δεν έχουν περάσει από τη Βουλή το νέο Πτωχευτικό Δίκαιο, η ρύθμιση απαλλαγής από ποινικές ευθύνες των τραπεζικών στελεχών που θα υπογράψουν «κουρέματα» οφειλών, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, αλλά και οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη ώστε να επισπευσθούν οι δίκες που αφορούν όσους έχουν ενταχθεί στον επικαιροποιημένο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Παράλληλα, τέθηκε το ζήτημα της αναστολής των πλειστηριασμών λόγω της παρεμπόδισης της διαδικασίας από εκπροσώπους κινημάτων που εισέρχονται στις αίθουσες των δικαστηρίων. Οι παρεμβάσεις αυτές οδηγούν σε ματαίωση πράξεων ακόμη για οφειλέτες που ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Οπως επισημαίνει γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου, λύση σε αυτό το θέμα μπορεί να δοθεί με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. «Οπως γίνεται με τις προμήθειες, έτσι και με τις εκποιήσεις ακινήτων υπάρχει η δυνατότητα εξ αποστάσεως ολοκλήρωσής τους» σημειώνει σχετικά η ίδια πηγή.
«Η πολιτεία πρέπει με θεσμικές παρεμβάσεις να βοηθήσει ώστε ο μηχανισμός ανάκτησης δανείων να λειτουργήσει αποτελεσματικά και χωρίς εμπόδια» τονίζει από την πλευρά του επικεφαλής γενικής διεύθυνσης επισφαλειών λιανικής τραπεζικής. Σε σχέση με τους e-πλειστηριασμούς πάντως, σημειώνεται ότι υπάρχουν επιφυλάξεις από ορισμένους τραπεζίτες ως προς τις κοινωνικές αντιδράσεις που μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο μέτρο.
Οι νέες υποδομές
Εξάλλου, τα στελέχη των ελληνικών τραπεζών υποσχέθηκαν στους… ελεγκτές του SSM πως σύντομα θα ολοκληρώσουν τον σχεδιασμό που αφορά την αναδιοργάνωσή τους ώστε να μπορεί να υποστηριχθεί το πλάνο μείωσης των «κόκκινων» δανείων. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι νέες δομές θα παρουσιαστούν στην ΕΚΤ τον Ιανουάριο, στην προγραμματισμένη επίσκεψη των εκπροσώπων της στην Αθήνα. Εφόσον συμφωνηθεί ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, μέχρι και το τέλος του β΄ τριμήνου του 2017 θα είναι σε πλήρη λειτουργία.
«Είναι σαν να στήνουμε μία νέα τράπεζα από την αρχή, αν αναλογιστούμε ότι το ενεργητικό αυτών των εσωτερικών »κακών» τραπεζών ξεπερνά τα 100 δισ. ευρώ» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά έμπειρος τραπεζίτης. Οι σχεδιαζόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων νέα οργανογράμματα, μετακίνηση εργαζομένων στις υπό εξέταση διευθύνσεις, δημιουργία προϊόντων ρυθμίσεων και υιοθέτηση νέων συστημάτων υποστήριξης όλων των διαδικασιών.
Προσαρμογή
Ζητείται φορολογική ρύθιμιση για τις διαγραφές δανείων
Πρόγραμμα διαγραφών δανείων 16 δισ. ευρώ προβλέπει το σχέδιο των τεσσάρων συστημικών ομίλων για την περίοδο 2017-2019. Πρόκειται για το 40% της επιδιωκόμενης προσαρμογής, συνολικού ύψους 40 δισ. ευρώ, που θα επιχειρηθεί στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Ζητείται φορολογική ρύθιμιση για τις διαγραφές δανείων
Πρόγραμμα διαγραφών δανείων 16 δισ. ευρώ προβλέπει το σχέδιο των τεσσάρων συστημικών ομίλων για την περίοδο 2017-2019. Πρόκειται για το 40% της επιδιωκόμενης προσαρμογής, συνολικού ύψους 40 δισ. ευρώ, που θα επιχειρηθεί στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Για τον λόγο αυτόν οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων έχουν ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να υπάρξει ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση αυτών των πράξεων. Συγκεκριμένα, θέλουν η περίοδος συμψηφισμού των ζημιών που θα προκληθούν με μελλοντικά κέρδη να μπορεί να γίνει σε βάθος τουλάχιστον δέκα ετών, έναντι περιόδου πέντε ετών που ισχύει σήμερα.
Θετικό είναι πάντως, σύμφωνα με αναλυτές, το γεγονός ότι στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων περιλαμβάνονται και καταναλωτικά δάνεια, για τα οποία έχουν σχηματιστεί προβλέψεις που επαρκούν για να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος των υποαξιών που θα καταγραφούν. Η Bank οf America Merrill Lynch εκτιμά ότι οι τράπεζες έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους δάνεια με αυτά τα χαρακτηριστικά ονομαστικής αξίας 16-17 δισ. ευρώ.
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Επαφές των τραπεζών με εκπροσώπους ξένων funds
Αυξημένο είναι το τελευταίο διάστημα το ενδιαφέρον από ξένα funds για τη δευτερογενή αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων που δημιουργείται στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τις εταιρείες που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση για λήψη της απαιτούμενης άδειας από την Τράπεζα της Ελλάδος, επιπλέον δέκα διαχειριστές εξετάζουν το ενδεχόμενο εισόδου στην ελληνική οικονομία μέσω των «κόκκινων» δανείων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι επαφές των στελεχών των ελληνικών τραπεζών με εκπροσώπους ξένων funds που έχουν στο… ραντάρ τους τη χώρα μας έχουν πυκνώσει.
Σύμφωνα με τα σχέδια που έχουν υποβληθεί στην ΕΚΤ, μέχρι και το τέλος του 2019 οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι στοχεύουν στην ανάκτηση 13 δισ. ευρώ από πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων και από πλειστηριασμούς ενεχύρων που έχουν στα βιβλία τους.
Το 2017, η αξία των δανείων που θα ρευστοποιηθούν δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ. Τα νούμερα εκτιμάται ότι θα είναι σαφώς υψηλότερα, μετά το πρώτο τεστάρισμα της αγοράς την επόμενη χρονιά. Στο πλαίσιο αυτό, οι πωλήσεις δανείων εκτιμάται πως μπορεί να φτάσουν έως τα 3 δισ. ευρώ το 2018 και έως τα 4 δισ. ευρώ το 2019.
Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες στοχεύουν σε έσοδα 5-8 δισ. ευρώ από την εκποίηση ακινήτων και λοιπών εξασφαλίσεων έναντι δανείων που έχουν χορηγήσει. Εφόσον δεν υπάρξουν εμπόδια στην πραγματοποίηση των πλειστηριασμών, τα έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στο 1 δισ. ευρώ το 2017. Σε ένα καλό σενάριο, είναι εφικτό να φτάσουν τα 3 δισ. ευρώ το 2018 και τα 4 δισ. ευρώ το 2019.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
