Αναρτήθηκε πρόσφατα προς δημόσια διαβούλευση σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (αρμόδιος Υπουργός Σπίρτζης) με τίτλο: «Διαδικασίες κεντρικού ελέγχου και διαφάνειας στο σύστημα παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων και υποδομών, δομές στρατηγικού σχεδιασμού δημόσιων υποδομών και λοιπές διατάξεις». Το άρθρο 15 του σχεδίου αυτού προβλέπει την ίδρυση «Εθνικού Ερευνητικού Φορέα Αντισεισμικών Κανονισμών, Προδιαγραφών Κατασκευών και Τεχνικής Σεισμολογίας (Ε.Φ.Α.Κ.ΤΕ.Σ.)». Σε μια εποχή που γίνεται τεράστια προσπάθεια μείωσης των δημοσίων δαπανών με εξορθολογισμό του δημόσιου τομέα, μέσα σε μια πρωτοφανή κρίση με την οικονομία της χώρας να καταρρέει, η ίδρυση του παραπάνω Δημόσιου Οργανισμού (ΝΠΔΔ), στερείται οποιασδήποτε λογικής, έγινε από άτομα που αγνοούν πλήρως τα σχετικά προβλήματα και μάλλον αποσκοπεί στο διορισμό «ημετέρων» και σε σκοπιμότητες άλλες από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον. Και τούτο διότι:
1. Στη χώρα μας υπάρχουν ήδη 3 δημόσιοι φορείς με αρμοδιότητεςπου καλύπτουν πλήρως ΟΛΟΥΣ τους στόχους του Ε.Φ.Α.Κ.ΤΕ.Σ. και μάλιστα με σημαντικές επικαλύψεις. Οι φορείς αυτοί είναι: (α) Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ) που ιδρύθηκε το 1979 με έδρα τη Θεσσαλονίκη, μετά τον εκεί καταστροφικό σεισμό του 1978. (β) Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) που ιδρύθηκε το 1983στην Αθήνα και (γ) Το Τμήμα Σεισμών της Γεν. Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας που ιδρύθηκε το 2002
2. Για μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, αποτελεί πολυτέλεια η διάσπαση ενός μικρού ερευνητικού Ινστιτούτου – το ΙΤΣΑΚ εντάσσεται στον Ε.Φ.Α.Κ.ΤΕ.Σ – σε δυο απομεμακρυσμένες πόλεις (Κεφαλονιά και Θεσσαλονίκη) και κατασπατάληση πόρων ιδίως στην τραγική οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμεραη χώρα μας!Όταν το ΙΤΣΑΚ μετά από 37 χρόνια λειτουργίας απέκτησε δική του κτιριακή και εργαστηριακή υποδομή.
3. Για πιο λόγο ο Ε.Φ.Α.Κ.ΤΕ.Σ να αναθέτει μελέτες και έρευνες σε τρίτους – αρμοδιότητα την οποία έχει ήδη ο ΟΑΣΠ – με αμοιβές που καθορίζει ο Υπουργός Υποδομών;
4. Οι εμπνευστές του σχετικού άρθρου φαίνεται πως αγνοούν βασικά θέματα όπως π.χ. ότι οι Ελληνικοί Κανονισμοί, περιλαμβανομένου και του Αντισεισμικού, έχουν πλέον αντικατασταθεί από τους Ευρωκώδικες, οι οποίοι συντάσσονται από Ευρωπαϊκές Επιτροπές,με σημαντική Ελληνική συμμετοχή,και εφαρμόζονται ήδη υποχρεωτικά σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. περιλαμβανομένης φυσικά και της Ελλάδας! Παρ όλα αυτά, ένας από τους κύριους σκοπούς του νέου Οργανισμού είναι: «Η σύνταξη Κανονισμών και Προδιαγραφών αντισεισμικών κατασκευών, υποδομών και δικτύων, εξοπλισμών και εγκαταστάσεων ..….».Αν οι εμπνευστές του σχετικού άρθρου δεν γνωρίζουν τα παραπάνω, πολύ κακώς τους χρησιμοποίησε ο κ. Σπίρτζης. Εκτός βέβαια αν η πρόβλεψη για σύνταξη Ελληνικών Κανονισμών από τον Ε.Φ.Α.Κ.ΤΕ.Σ υποκρύπτει κάποια κρυφή «ατζέντα» αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και πλήρη ανεξαρτητοποίηση ακόμα και από τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς!
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η υφιστάμενη κατάσταση αντισεισμικής προστασίας της χώρας μας δεν είναι ιδεώδης και ότι έχουν γίνει σφάλματα ακόμα και στο πρόσφατο παρελθόν, όπως, π.χ. η επικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και του ΟΑΣΠ στο επιχειρησιακό μέρος αντιμετώπισης σεισμικών καταστροφών, η συγχώνευση το 2011 του ΙΤΣΑΚ με τον ΟΑΣΠ με αποτέλεσμα μια σειρά προβλημάτων που σχετίζονται με το διαφορετικό νομικό καθεστώς των δύο Οργανισμών, την έδρα του ενός στην Αθήνα και του άλλου στη Θεσ/κη κλπ. Στα προβλήματα θα περιλάβουμε ακόμα και την μη πλήρη αξιοποίηση του ΟΑΣΠ με τη μετατροπή του σε έναν Οργανισμό με πολύ περιορισμένο αυτόνομο έργο (κυρίως την εκπαίδευση μαθητών και κοινού για προστασία από σεισμούς και τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων με κονδύλια είτε του πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ είτε της ΓΓΕΤ). Βεβαίως δεν πρέπει να παραλείψουμε και το ρόλο του ως «ψυγείου» για μη αρεστούς υπαλλήλους του πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ !
Αν ο κ. Σπίρτζης ήθελε πραγματικά να συμβάλει στην Αντισεισμική Προστασία της χώρας μας θα έπρεπε πριν από οποιαδήποτε κίνηση να προβεί σε μια σοβαρή αξιολόγηση του Έργου των προαναφερθέντων φορέων και στη συνέχεια, με βάση τα σχετικά πορίσματα αλλά και τις γνώμες των πλέον ειδικών Ελλήνων που γνωρίζουν τα σχετικά περιβλήματα, να προχωρήσει στις σχετικές τροποποιήσεις και ρυθμίσεις. Αντ’ αυτού επέλεξε τον αυτοσχεδιασμό όπως πολλοί προκάτοχοί του. Όμως, η αντισεισμική Προστασία της χώρας μας είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί στα χέρια ερασιτεχνών ή ανθρώπων που αγνοούν τα σχετικά προβλήματα!
Ο κ. Σταύρος Α. Αναγνωστόπουλος είναι Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, Sc.D. MIT, Πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής Αντισεισμικού Κανονισμού, Πρώην Δ/ντης ΙΤΣΑΚ και πρώην Πρόεδρος Δ.Σ. ΟΑΣΠ
