Μια επιστημονική συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος την οποία οργάνωσε το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, μετατράπηκε σεβαθιά πολιτική, όχι με τον άκομψοτρόπο που μεταχειρίζεται ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τη Δικαιοσύνη και το Σύνταγμα, αλλά με την περιωπή των Ν. Αλιβιζάτου, Α. Ράντου, Αικ. Σακελλαροπούλου, Ι. Σαρμά, Μιχ. Σταθόπουλου και του προεδρεύοντοςΞ. Κοντιάδη.
Αφότου ολοκληρώθηκαν οι εισηγήσεις των κ.κ. Αλιβιζάτου και Ράντου, οι οποίοι εξέφρασαν αντίθετες απόψεις για τα μεγάλα ζητήματα της επόμενης αναθεώρησης, τον λόγο έλαβε η κυρία Σακελλαροπούλου. Πρόκειται για την αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας που μαζί με τον συνάδελφό της Χρήστο Ράμμο παραιτήθηκε από την Ενωση Δικαστών του ΣτΕ επειδή διαφώνησαν με την απόφαση του προέδρου Νίκου Σακελλαρίου να ματαιώσει την διάσκεψη της Ολομέλειας εξαιτίας του κλίματος που διαμορφώθηκε για τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες.
«Ο δικαστής», τόνισε, «αντλεί την εξουσία του από το Σύνταγμα. Είναι εγγυητής των δικαιωμάτων και προστάτης του πολίτη. Παρερμηνεύεται ως προνόμιο η ανεξαρτησία του δικαστή, ο οποίος δρα απαλλαγμένος από την εξωτερική επιρροή της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, χωρίς να φοβάται ή να ελπίζει να ικανοποιήσει τους ανωτέρους του, τους πολιτικούς ή τους πολίτες. Το δικαστήριο συνίσταται από ανεξάρτητους δικαστές με ισότιμη ψήφο. Γίνεται λόγος για το ήθος και το σθένος του δικαστή. Το αποδίδω με τον στίχο του μεγάλου ποιητή παραφρασμένο: «Θέλει αρετή και τόλμη και η δικαιοσύνη».
Ο κ. Σταθόπουλος, επισήμανε ότι η επιλογή της ηγεσίας της δικαιοσύνης είτε από το υπουργικό συμβούλιο είτε το δικαστικό σώμα, δεν έχει πολύ διαφορετικά αποτελέσματα. «Τελικά είναι θέμα προσώπου. Ο επιλεγμένος να έχει το σθένος να πάρει, αν χρειαστεί, δυσμενή απόφαση για εκείνον που τον επέλεξε. Δεν αρκεί η βούληση χρειάζεται και η εμπιστοσύνη, να έχουν τη βεβαιότητα οι πολίτες ότι υπάρχει αμερόληπτη κρίση. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο νομικού πολιτισμού», σημείωσε. Η λύση που πρότεινε είναι να περικοπεί η εξουσία των προέδρων και των αντιπροέδρων, όχι με μείωση της θητείας τους αλλά με εκ περιτροπής προεδρία και με μετάθεση των αρμοδιοτήτων σε συλλογικό όργανο. «Είχαμε την αναβολή διάσκεψης», τον διέκοψε ο κ. Αλιβιζάτος, αναφερόμενος στην απόφαση του προέδρου του ΣτΕ. «Ναι», είπε χαμογελώντας ο κ. Σταθόπουλος χωρίς να αποφύγει να αποκαλύψει την πηγή του προβληματισμού του.
Συμφώνησε επίσης, με την πρόταση του κ. Αλιβιζάτου να εμπλουτιστεί το δικαστικό σώμα με οικονομολόγους, μηχανικούς, χωροτάκτες, ώστε να διασφαλίζεται η αρτιότερη επεργασία τεχνικών θεμάτων, ιδίως όσων σχετίζονται με τον προϋπολογισμό που δεν μπορεί, όπως είπαν να ανατρέπεται από δικαστικές αποφάσεις -ο κ. Ράντος διαφώνησε. Ο κ. Σταθόπουλος είπε ακόμα ότι το μισθοδικείο με τη σημερινή του σύνθεση είναι παράνομο γιατί είναι αντίθετο με την ΕΣΔΑ, η οποία απαιτεί αμερόληπτους δικαστές.
«Φοβάμαι ότι οι δικαστές έχουν γίνει ένα κλειστό σώμα με δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία. Είχαμε και τη συνάντηση …υψίστου επιπέδου του Πρωθυπουργού με τους ανώτατους δικαστές και το θέμα ήταν το μισθολογικό», σχολίαζε ο κ. Σταθόπουλος, όταν από το ακροατήριο ακούστηκε η αμφισβήτηση: « Αυτό ήταν;».
Στη συνέχεια πήρε τον λόγο ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος ήταν στο ακροατήριο, κάνοντας ένα διάλειμμα από τη συζήτηση για τη διαπλοκή που διεξαγόταν την ίδια ώρα στη Βουλή. Στην παρέμβαση του επισήμανε ότι «δεν διαμορφώνονται συνθήκες κίνησης της διαδικασίας για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Οι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες λειτουργούν αποτρεπτικά για την αναθεωρητική διαδικασία η οποία είναι από τη φύση της συναινετική. Αν κινηθεί η διαδικασία μόνο προβλήματα και απώλειες θα έχουμε», είπε. Αναφέρθηκε στις τεράστιες αρμοδιότητες του προέδρου και των αντιπροέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. «Το πρόβλημα για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης δεν είναι η εξωτερική ανεξαρτησία της, η απόσταση που πρέπει να έχει από την εκτελεστική εξουσία, αλλά η εσωτερική ανεξαρτησία των δικαστών. Οι πιέσεις της πολιτικής εξουσίας που μετατρέπονται σε πιέσεις των συλλογικών και των ατομικών οργάνων της δικαιοσύνης προς τους κατώτερους δικαστές. Και δεν έχουμε εικόνα για άλλες πιέσεις, από συμφέροντα όχι οικονομικά, αλλά από ιδεολογία, ιδεοληψία, θρησκευτικές πεποιθήσεις», σημείωσε ο κ. Βενιζέλος.
Kαι πρόσθεσε ότι τα θέματα της αναθεώρησης είναι σοβαρά και διαχρονικά αλλά βεβαρυμένα και ύποπτα συγκυριακά.
Ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, στην δική του τοποθέτησε, εξέφρασε την ανησυχία του για την χρονική σύμπτωση της συνάντησης του Πρωθυπουργού με τους δικαστές και της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Και ενημέρωσε τους παριστάμενους ότι η Φώφη Γεννηματά ζήτησε από το βήμα της Βουλής την διάλυση της Επιτροπής Διαλόγου για την αναθεώρηση του Συντάγματος.
