Σαρωτικές αλλαγές στα σχολικά βιβλία – Τι θα γίνει με την Ιστορία

Αλλάζουν από την επόμενη σχολική χρονιά δύο βασικά βιβλία των Μαθηματικών, ενώ το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) προχωρεί σε εκτεταμένο πρόγραμμα αλλαγής των σχολικών βιβλίων με χρονοδιάγραμμα παρουσίασης και εφαρμογής τους τη σχολική χρονιά 2018-19.

Πρώτο βιβλίο που θα αλλάξει είναι εκείνο των Μαθηματικών της Ε’ Δημοτικού. Για αυτό έχουν χυθεί τόνοι μελανιού, καθώς θεωρείται ένα δύσκολο βιβλίο που έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στη διδακτική διαδικασία. Οπως λέει μάλιστα σχετικά στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας κ. Γιάννης Τυρλής, το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι έχει προκαλέσει «πονοκεφάλους και προβληματισμούς στους μαθηματικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης».

Μαζί με αυτό θα αλλάξει από την επόμενη σχολική χρονιά και το βιβλίο της Β’ Δημοτικού, στο οποίο έχουν παρατηρηθεί επίσης δυσνόητα κεφάλαια και έχουν εκφραστεί προβληματισμοί από καθηγητές για τη διδακτική του αξία.

Για το θέμα, στέλεχος του ΙΕΠ έλεγε χαριτολογώντας στο «Βήμα» ότι, λόγω του ότι έχουμε χρόνια να επικαιροποιήσουμε τα σχολικά βιβλία των Μαθηματικών, έχει παρατηρηθεί ότι εγχειρίδια από άλλες χώρες, την Τουρκία π. χ. διδάσκουν το μάθημα με πιο σύγχρονες και παιδαγωγικά επαρκείς μεθόδους.

Για τη συγγραφή των νέων βιβλίων Μαθηματικών έχει γίνει ήδη η σχετική προκήρυξη και επιλέγονται αυτές τις ημέρες οι επιστήμονες που θα δουλέψουν σε αυτή τη φάση αμισθί.

Αποσύρεται το 20%

Οι αλλαγές που σχεδιάζονται σε βιβλία και αναλυτικά προγράμματα θα γίνουν από την Α’ Δημοτικού ως τη Β’ Λυκείου, καθώς η ηγεσία του ΙΕΠ δεν θέλει να πειράξει καθόλου τα επόμενα δύο χρόνια την καθημερινότητα και τις υποχρεώσεις των τελειοφοίτων του Λυκείου που δίνουν πανελλαδικές εξετάσεις. Συνολικά περίπου το 20% των βιβλίων που διδάσκονται σήμερα στα σχολεία έχει κριθεί «μη συμβατό» με τα νέα αναλυτικά προγράμματα που εκπονούνται. Εφέτος νέα αναλυτικά προγράμματα στα σχολεία εφαρμόζονται μόνο στα Θρησκευτικά (με τη γνωστή «θύελλα» που τα ακολούθησε) και στις ξένες γλώσσες.

Επόμενα στη σειρά είναι τα βιβλία της Φυσικής και της Βιολογίας στα δημοτικά αλλά και στα γυμνάσια. Μεταξύ των «προβληματικών» εγχειριδίων της σχολικής βιβλιοθήκης θεωρείται και το βιβλίο Βιολογίας της Α’ Λυκείου. Και βεβαίως το ΙΕΠ ξεκινάει μια μεγάλη επιστημονική και σίγουρα «περιπετειώδη» συζήτηση για τα βιβλία της Ιστορίας, που αποτελούν όμως θέμα «καυτό», το οποίο έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι μπορεί να ρίξει υπουργούς και κυβερνήσεις.

Τι Ιστορία μαθαίνουμε λοιπόν; Οπως εξηγεί ο πρόεδρος του ΙΕΠ κ. Γεράσιμος Κουζέλης μιλώντας στο «Βήμα», ο στόχος είναι να δοθεί έμφαση στο «σήμερα», ενώ προσθέτει με νόημα ότι η χώρα μας είναι μεταξύ εκείνων με τον μικρότερο αριθμό κεφαλαίων στα σχολικά βιβλία που αφορούν τη διεθνή ιστορία. Κατεύθυνση και ζητούμενα κατά το ΙΕΠ σήμερα; Η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και η διεθνής ιστορία, όσο και «η αντίληψη μιας ιστορικής περιόδου και στη συνέχεια η ένταξη της τοπικής μας ιστορίας μέσα σε αυτήν».

«Καυτή πατάτα» η Ιστορία

Για να μη φορτιστεί ωστόσο το κλίμα, ο κ. Κουζέλης επισημαίνει ότι θα γίνει μεγάλη επιστημονική διερεύνηση των σύγχρονων τάσεων σε αυτά τα θέματα πανευρωπαϊκά, ώστε να αναλυθούν οι προσεγγίσεις των ιστορικών. Το κλίμα βέβαια έχει ήδη φορτιστεί και μόνο με την εγκύκλιο που στάλθηκε στα σχολεία, δίνοντας τις πρώτες κατευθύνσεις της φιλοσοφίας που συζητείται… Επ’ αυτού και με δεδομένες τις δηλώσεις του υπουργού Παιδείας κ. Νίκου Φίλη περί ανάγκης διδασκαλίας στα σχολεία ιστορικών περιόδων όπως εκείνη του Εμφυλίου, το «θερμόμετρο» στην εκπαιδευτική κοινότητα έχει ανέβει.

Σε ανακοίνωση της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων αναφέρεται: «Τις τελευταίες μέρες εστάλη εγκύκλιος στους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με την οποία επιβάλλεται να διδάσκονται συνοπτικά και να μην εξετάζονται στην Α’ Λυκείου τα ακόλουθα κεφάλαια της ελληνικής ιστορίας: Κυκλαδικός Πολιτισμός, Μινωικός Πολιτισμός, Μυκηναϊκός Πολιτισμός, ο πρώτος και ο δεύτερος Ελληνικός Αποικισμός, η σημασία των Περσικών Πολέμων, ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, ο Φίλιππος Β’ και το Οικουμενικό Κράτος του Μ. Αλεξάνδρου». Χαρακτηρίζει την εγκύκλιο αυτή ολέθριο λάθος και «εκθεμελίωση των βασικών πυλώνων του ελληνικού πολιτισμού στην εκπαίδευση».

Συνέχεια της Παιδείας

Το ΙΕΠ ωστόσο δεν βιάζεται. Τη συζήτηση για την Ιστορία θα την ξεκινήσει αλλά αφού βρει συνομιλητές σε όλους τους πολιτικούς χώρους. Στόχος για αυτό θα είναι να αποτελέσει το μάθημα της Ιστορίας το θεμέλιο για να ληφθούν συναινετικές αποφάσεις σε κρίσιμα εκπαιδευτικά ζητήματα, διαμορφώνοντας τις προϋποθέσεις για έναν επιστημονικό φορέα που δεν θα αλλάζει από κάθε κυβέρνηση αλλά θα στηρίζει τη συνέχεια στη διοίκηση. Σε αυτή τη λογική θα αξιοποιηθούν, όπως λέει ο κ. Κουζέλης, και τα πορίσματα για τα προγράμματα σπουδών των σχολείων που εκπονήθηκαν από εκατοντάδες πανεπιστημιακούς την περίοδο της υπουργίας της κυρίας Αννας Διαμαντοπούλου.

Στόχος σε κάθε περίπτωση, εξηγεί ο πρόεδρος του ΙΕΠ, είναι να επικεντρωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία στις γλωσσικές ικανότητες των μαθητών και τελικά η Λογοτεχνία (με τη γραμματικοσυντακτική μόρφωση που επιδιώκεται να δίνει) και τα Αρχαία Ελληνικά (ως γλώσσα και γραμματεία) να συνδυαστούν σε ένα μάθημα, που θα τους δώσει την ικανότητα πλήρους χειρισμού της γλωσσικής ταυτότητάς τους.