Δώδεκα εκατομμύρια ευρώ σε πολυτελή ενδύματα, ποτά, πάρτι, ταξίδια, κοσμήματα και ακριβά εστιατόρια ξόδεψαν 65 στελέχη και σύμβουλοι των τραπεζών Caja Madrid και Bankia μέσω «αόρατων» πιστωτικών καρτών, η χρήση των οποίων γινόταν χωρίς κανέναν απολύτως έλεγχο. Η δίκη τους ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα εν μέσω ενός έντονα φορτισμένου πολιτικού κλίματος στην Ισπανία. Ο «επιφανέστερος» μεταξύ των κατηγορουμένων είναι ο Ροδρίγο Ράτο, πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) την περίοδο 2004-2007, στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος (PP), πρώην υπουργός Οικονομίας και αντιπρόεδρος των κυβερνήσεων του Χοσέ Μαρία Αθνάρ από το 1996 ως το 2004.
Η υπόθεση των «μαύρων καρτών», όπως είναι γνωστή στη χώρα, αφορά την υπεξαίρεση χρημάτων με πιστωτικές κάρτες οι οποίες εκδόθηκαν από τις εν λόγω τράπεζες και χρησιμοποιήθηκαν για προσωπικές πολυτελείς αγορές και μη επαγγελματικά ταξίδια που δεν δηλώθηκαν στην Εφορία από το 2003 ως και το 2012. Η έναρξη της δίκης έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για την πολιτική ζωή της Ισπανίας, με το βυθισμένο στα σκάνδαλα διαφθοράς Λαϊκό Κόμμα και τον Μαριάνο Ραχόι να αδυνατούν να σχηματίσουν κυβέρνηση έπειτα από δύο αμφίρροπες εκλογικές αναμετρήσεις σε διάστημα μόλις έξι μηνών. Με τη χώρα να έχει εισέλθει σε τροχιά τρίτων εκλογών, στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE) παραιτήθηκαν με στόχο την απομάκρυνση του αρχηγού του, Πέδρο Σάντσεθ, και τη διευκόλυνση σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας από τον Ραχόι.
Ο Ράτο προσήλθε στο δικαστήριο την περασμένη Δευτέρα εν μέσω αποδοκιμασιών από το συγκεντρωμένο πλήθος, που τον αποκαλούσε «κλέφτη», «απατεώνα» και «κακοποιό». «Υπάρχει μια γενική απαίτηση για απόδοση ευθυνών προς όσους πίστευαν ότι οι νόμοι που ψηφίζονταν δεν ίσχυαν για τους ίδιους. Παρότι η διαφθορά στην Ισπανία είναι κάτι που θα αργήσει να «πεθάνει», η ατμόσφαιρα δείχνει να αλλάζει» είπε στο «Βήμα» ο Αλφρέδο Παστόρ, επίτιμος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Ναβάρα. Ο Ράτο έγινε πρόεδρος της Caja Madrid το 2010 και ηγήθηκε της συγχώνευσής της με άλλα ταμιευτήρια που οδήγησε στη δημιουργία του τραπεζικού ομίλου Bankia. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Ράτο, που παραιτήθηκε από την τράπεζα το 2012, διατήρησε το «διεφθαρμένο σύστημα» που καθιέρωσε ο προκάτοχός του Μιγέλ Μπλέσα.
Ο Ράτο χρέωσε τη «μαύρη» πιστωτική του κάρτα με περίπου 100.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 1.584 ξοδεύτηκαν σε κοσμήματα, τα 3.547 σε αλκοολούχα ποτά και 970 ευρώ σε ένα κατάστημα υποδημάτων. Αλλα ποσά χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά πολυτελών τσαντών, διαμονή σε πεντάστερα ξενοδοχεία αλλά και για την πληρωμή διοδίων. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες και υποστηρίζει ότι η πιστωτική κάρτα αποτελούσε μέρος των αποδοχών του από την τράπεζα. Ο Μπλέσα κατηγορείται ότι ξόδεψε 436.000 ευρώ στο διάστημα 2003-2010, εκ των οποίων τα 100.000 ευρώ πήγαν σε λογαριασμούς εστιατορίων, ενώ φέρεται να ταξίδεψε στην Αφρική για σαφάρι. Εκτός από στελέχη της τράπεζας, στην υπόθεση εμπλέκονται και μέλη του PP αλλά και αριστερών κομμάτων, καθώς και μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Φερνάντο Χιμένεθ Σάντσεθ
«Η παραίτηση Ραχόι θα διευκόλυνε τον σχηματισμό κυβέρνησης»
«Ενα σημαντικό βήμα στον αγώνα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της ατιμωρησίας στην Ισπανία» αποτελεί η δίκη των «65» της Bankia, λέει στο «Βήμα» ο Φερνάντο Χιμένεθ Σάντσεθ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Μούρθια στην Ισπανία.
Φερνάντο Χιμένεθ Σάντσεθ
«Η παραίτηση Ραχόι θα διευκόλυνε τον σχηματισμό κυβέρνησης»
«Ενα σημαντικό βήμα στον αγώνα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της ατιμωρησίας στην Ισπανία» αποτελεί η δίκη των «65» της Bankia, λέει στο «Βήμα» ο Φερνάντο Χιμένεθ Σάντσεθ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Μούρθια στην Ισπανία.
Συμβολίζει η δίκη στην οποία βρίσκεται κατηγορούμενος ο Ροδρίγο Ράτο την αρχή του τέλους της ατιμωρησίας για τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ που θεωρούνται υπεύθυνες για την οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα;
«Σίγουρα πρόκειται για μια δίκη που θα βοηθήσει να αποκατασταθεί το αίσθημα του δικαίου στην κοινωνία ως προς το καθεστώς ατιμωρησίας που ισχύει για όσους ευθύνονται για την κρίση, αλλά τολμώ να πω ότι δεν πρόκειται απαραίτητα για σημείο καμπής στον αγώνα κατά της διαφθοράς, καθώς υπάρχει πλήθος άλλων υποθέσεων που έχουν ήδη εκδικαστεί ή πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Ωστόσο σε αυτή την υπόθεση εμπλέκονται τόσα μέλη της ισπανικής οικονομικής ελίτ που συνιστά ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και της ατιμωρησίας».
Το σκάνδαλο της Bankia και οι λεπτομέρειες που προκύπτουν από τη δίκη μπορεί να δυσχεράνουν ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης από τον Μαριάνο Ραχόι, τη στιγμή που έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση προς μια τρίτη εκλογική αναμέτρηση;
«Οι λόγοι αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης στην Ισπανία είναι πολλοί και σύνθετοι και αυτή η δίκη αποτελεί μόνο μία λεπτομέρεια. Είναι όμως αλήθεια ότι κάθε σκάνδαλο διαφθοράς που βαραίνει το Λαϊκό Κόμμα καθιστά ακόμη πιο δύσκολο για τους πιθανούς συμμάχους του να πάρουν την απόφαση να υποστηρίξουν μια νέα κυβέρνηση υπό τον Ραχόι. Στην πραγματικότητα, θα ήταν προτιμότερο για το PP αν ο Ραχόι διευκόλυνε τον σχηματισμό κυβέρνησης παραιτούμενος λόγω σκανδάλων».
ΧΟΡΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΩΝ Σούπερ «κανόνι» μέσα σε έναν χρόνο
Ανίκανος ως επικεφαλής του ΔΝΤ
Εσωτερικό έγγραφο του ΔΝΤ από το 2011 αναφέρει ότι το Ταμείο υπό την ηγεσία του Ράτο «απέτυχε να προβλέψει την οικονομική κρίση, την ταχύτητα και την έντασή της». Παρ’ όλα αυτά, μόλις τρία χρόνια μετά την επιστροφή του στην Ισπανία, ο Ράτο τοποθετήθηκε στο νευραλγικό αξίωμα του προέδρου της Caja Madrid και στη συνέχεια της Bankia, που προέκυψε από τη συγχώνευση με άλλα ταμιευτήρια.
Panama Papers και άλλες τρεις υποθέσεις
Αν ο Ράτο κριθεί ένοχος, αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης ως και πέντε χρόνια και πρόστιμο 2,7 εκατ. ευρώ, ενώ μπορεί να βρεθεί ενώπιον της Δικαιοσύνης για τουλάχιστον άλλες τρεις υποθέσεις διαφθοράς. Το όνομα του Ράτο εμφανίστηκε και στην υπόθεση Panama Papers.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
