Τον κίνδυνο να εμπλακεί η χώρα σε έναν νέο κύκλο πολύμηνων διαπραγματεύσεων με τους «θεσμούς», αμφίβολης έκβασης, για την επάρκεια του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος επισημαίνει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ). Η ανησυχία του συνδέσμου, ο οποίος εκπροσωπεί τους μεγαλύτερους ιδιώτες παραγωγούς και προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας (Elpedison, Ηρων, Protergia), επιτάθηκε από το σχέδιο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για τον Μόνιμο Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος.
Οπως επισημαίνεται, το συγκεκριμένο σχέδιο «αγνοεί παντελώς την ανάγκη εξασφάλισης ευέλικτης ισχύος», είναι ασύμβατο με την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική και νομοθεσία και πρέπει να τροποποιηθεί. Η εξασφάλιση ευέλικτης ισχύος προέκυψε ως ανάγκη των ηλεκτρικών συστημάτων διεθνώς λόγω της αυξανόμενης διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).
Διακυμάνσεις λόγω ΑΠΕ


Με δεδομένο ότι οι ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά, αιολικά πάρκα) παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις στην παραγωγή (λόγω συννεφιάς, άπνοιας κ.λπ.), είναι απαραίτητο το ηλεκτρικό σύστημα να διαθέτει και συμβατικές μονάδες παραγωγής, ικανές να καλύψουν άμεσα τις όποιες αυξομειώσεις: θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένες δυνατότητες να μπορούν με τον ταχύ ρυθμό αλλαγής της ισχύος που διαθέτουν να ανταποκρίνονται σε απρόβλεπτες μεταβολές στην παραγωγή των ΑΠΕ.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ο ΕΣΑΗ, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του σχεδίου της ΡΑΕ, «παρά το γεγονός ότι τόσο η ΡΑΕ όσο και ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζουν επί της αρχής αλλά και με βάση δικές τους πρόσφατες μελέτες, πριν από μόλις δύο χρόνια, την ανάγκη του εγχώριου ηλεκτρικού συστήματος για ευέλικτη ισχύ, εντούτοις δεν προτείνεται καμία πρόβλεψη για την κάλυψη των αναγκών αυτών και κατ’ επέκταση για την αποζημίωση των παραγωγών που προσφέρουν ευελιξία, όπως θα αναμενόταν από έναν σχεδιαζόμενο Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος».
Σύμφωνα με τους ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς, είναι αντιφατικό το γεγονός ότι στο κείμενο της διαβούλευσης αναφέρεται πως ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) εκπόνησε τη μελέτη επάρκειας για την περίοδο 2017-23 χωρίς να λάβει υπόψη τις ανάγκες του συστήματος για ευελιξία επειδή αναμένει την αποκρυστάλλωση της αντίστοιχης μεθοδολογίας από τον Ευρωπαίο Διαχειριστή των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ENTSO-Ε). Και αυτό διότι, όπως υποστηρίζει ο ΕΣΑΗ, ο ΑΔΜΗΕ ήδη έχει μελέτη που καταδεικνύει τις ανάγκες ευελιξίας του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, την οποία εκπόνησαν το 2014 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Αστοχες εκτιμήσεις


Οι ανεξάρτητοι ηλεκτροπαραγωγοί διαπιστώνουν ακόμη στο σχέδιο της ΡΑΕ μία σειρά από άστοχες εκτιμήσεις. Για παράδειγμα, δεν λαμβάνεται υπόψη η αυξανόμενη ζήτηση στο διασυνδεδεμένο σύστημα μετά το 2021, οπότε θα έχει ολοκληρωθεί η διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρισμού. Επίσης, η συνεισφορά μονάδων (όπως των ατμοηλεκτρικών σταθμών Καρδιάς και Αμυνταίου) υπολογίζεται ως πλήρης σε σύνολο έτους, ενώ η μελέτη του ΑΔΜΗΕ υιοθετεί την υπόθεση ότι οι συγκεκριμένες μονάδες θα λειτουργούν μόνο κατά τους χειμερινούς μήνες. Ο ΕΣΑΗ, στο πλαίσιο της διαβούλευσης του σχεδίου, τονίζει ότι «το ζήτημα της ανάγκης για κάλυψη της ευελιξίας αναλύθηκε ενδελεχώς και αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πολύ πρόσφατα, ως ενυπάρχον στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, και για τον λόγο τούτο η Επιτροπή ενέκρινε μόλις τον Μάρτιο του 2016 την εφαρμογή του Μεταβατικού Μηχανισμού Αποζημίωσης Ευελιξίας».
Η εφαρμογή του Μεταβατικού Μηχανισμού Αποζημίωσης Ευελιξίας, όπως και του Μόνιμου Μηχανισμού Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος, αναφέρονται ρητά στις δεσμεύσεις που ανέλαβε η χώρα στο πλαίσιο του τρίτου Μνημονίου. Μάλιστα, η λήξη του Μεταβατικού Μηχανισμού τον Απρίλιο του 2017 θα πρέπει να συμπέσει με την έναρξη εφαρμογής του Μόνιμου Μηχανισμού.

Περιβάλλον
«Ευρωβόρο» βαρίδι ο λιγνίτης
Ο ΕΣΑΗ επισημαίνει ότι ο σχεδιαζόμενος Μηχανισμός θα πρέπει να πληροί τα κριτήρια της αναγκαιότητας και της καταλληλότητας που θέτουν οι Κατευθυντήριες Γραμμές της Κομισιόν για την κρατική ενίσχυση στους τομείς της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας 2014-20. Οπως σημειώνουν, η τυχόν συμπερίληψη στις επιλέξιμες μονάδες και των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ (με υψηλές εκπομπές CO2 και συνολική περιβαλλοντική επιβάρυνση) η Ελλάδα «δεν φαίνεται να συμμορφώνεται με την υποχρέωση των κρατών-μελών για κατάργηση επιδοτήσεων σε επιζήμιες για το περιβάλλον μονάδες ορυκτών καυσίμων».
Πάντως, ο πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Μανώλης Παναγιωτάκης σε συνάντηση που είχε στις αρχές Αυγούστου στις Βρυξέλλες με στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας ανέφερε ότι η εταιρεία συμφωνεί με τις κοινοτικές εκθέσεις που προσανατολίζονται στην καθιέρωση διαδικασίας ελεύθερης αγοράς για τους Μηχανισμούς Αποζημίωσης Ισχύος, χωρίς όμως καμιά διάκριση στις τεχνολογίες. Οπως επισήμανε, ο προσωρινός Μηχανισμός Αποζημιώσεων Ισχύος (βγάζει εκτός τις λιγνιτικές μονάδες) είναι μονομερής, συνεπάγεται μεγάλη οικονομική επιβάρυνση για τη ΔΕΗ και είναι εντελώς περιττός στις σημερινές συνθήκες της αγοράς. Οπως υποστήριξε ο ίδιος, αυτό αποδεικνύεται από το ότι καμία μονάδα δεν χρειάστηκε να «εισφέρει ευελιξία» έως σήμερα σε όλες τις περιόδους μέγιστης αιχμής.

ΜΕΛΕΤΗ
Ο ΑΔΜΗΕ ήδη έχει μελέτη που καταδεικνύει τις ανάγκες ευελιξίας του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, την οποία εκπόνησαν το 2014 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ