Τα όσα συνέβησαν το τελευταίο διήμερο στη Μυτιλήνη είναι ένα ηχηρό σήμα κινδύνου για την κατάσταση που επικρατεί στα κέντρα προσωρινής κράτησης και φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών. Το κλίμα στα νησιά, που σηκώνουν από πέρυσι το μεγαλύτερο βάρος με το προσφυγικό, είναι εκρηκτική τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους ίδιους τους πρόσφυγες. Αρκεί μια πληροφορία, ένας απλός καυγάς για να ξεσπάσουν συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Ο εφησυχασμός των τελευταίων μηνών με τη μεγάλη μείωση των προσφυγικών ροών μετά τη συμφωνία Ευρώπης – Τουρκίας συγκάλυψε προσωρινά τα προβλήματα και δημιούργησε την εντύπωση ότι είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση. Είναι προφανές όμως ότι τα προβλήματα παραμένουν και διογκώνονται καθημερινά. Η ανεπάρκεια των δομών κράτησης και φιλοξενίας είναι δυστυχώς δεδομένη και επιδεινώνεται διαρκώς.
Από τη μια η αναγκαστική συνύπαρξη προσφύγων διαφορετικής εθνικής και κοινωνικής προέλευσης ,από την άλλη η κούραση και οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών που πολλές φορές υποκινούνται από ανεγκέφαλους δήθεν υπερασπιστές της μιας ή της άλλης πλευράς, με συνέπεια να δημιουργούνται διαρκώς συνθήκες ένατασης. Ανάλογα προβληματική είναι και η κατάσταση σε πολλά κέντρα που έχουν δημιουργηθεί ανά την Ελλάδα, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς ενημέρωση των κατοίκων και με τους τοπικούς άρχοντες να παίζουν τα δικά τους παιγνίδια.
Το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται ούτε με εθνικιστικές και ρατσιστικές εκρήξεις από τη μια, ούτε με διακηρύξεις περί αλληλεγγύης από την άλλη. Χρειάζεται συγκροτημένη εθνική πολιτική, χωρίς συγκυριακούς αυτοσχεδιασμούς με αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων και κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού. Δεν μπορεί ένα υπουργείο χωρίς υπηρεσίες ουσιαστικά, που εκχωρεί ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος των αρμοδιοτήτων του σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Όπως χρειάζεται βέβαια και η Ευρώπη από την άλλη πλευρά, να μην μεταθέτει μονίμως το μεγαλύτερο βάρος στη χώρα μας και να αποδείξει εμπράκτως ότι ενδιαφέρεται να βοηθήσει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Είναι παράλογο ότι ενώ έχουν δεσμευθεί στην αποστολή υποστηρικτικών μηχανισμών, στην πράξη έχουν κάνει ελάχιστα.
Όπως είναι καθήκον και υποχρέωση της κυβέρνησης, αντί να αρκείται σε ευχολόγια, να διεκδικήσει με όλους τους δυνατούς τρόπους την υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει οι εταίροι μας. Διαφορετικά κάθε λίγο και λιγάκι θα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με φαινόμενα, όπως αυτά της Μυτιλήνης…
