Τακτική οικειοποίησης του Ολοκαυτώματος, με απώτερο στόχο την εξασφάλιση αισθημάτων συμπάθειας του πολιτισμένου κόσμου για όσα υπέστησαν, απέδωσε στους Εβραίους ο υφυπουργός Παιδείας Θεοδόσης Πελεγρίνης, στη διάρκεια ομιλίας του στη Βουλή για την Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο καθηγητής Φιλοσοφίας και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών παρότρυνε, δε, και οι Έλληνες να οικειοποιηθούν με ανάλογο τρόπο τις καταστροφές που έχουν υποστεί και μέσα στο κλίμα συμπάθειας που θα διαμορφωθεί «ενδεχομένως η διεκδίκηση αποζημιώσεων […] μπορεί να καταστεί αποτελεσματική».
Τη Δευτέρα ο κ. Πελεγρίνης προχώρησε σε διευκρινιστική ανακοίνωση, στην οποία κάνει λόγο για κακόβουλα δημοσιεύματα, στα οποία διαστρεβλώθηκε η η αναφορά του. Σημειώνει ακόη πως υπήρξε κε παραδρομ΄ς χρήση της λέξης «οικειοποίηση» αντίτης λέξης «ανάδειξη».
«Εξ αφορμής κακόβουλων δημοσιευμάτων, στα οποία διαστρεβλώθηκε η αναφορά μου στον εβραϊκό λαό κατά την ομιλία μου στην ολομέλεια της Βουλής στις 15 Σεπτεμβρίου 2016, δηλώνω κατηγορηματικά ότι στην συγκεκριμένη περικοπή της ομιλίας μου, εξέφρασα τον σεβασμό και την συμπάθεια μου προς τον εβραϊκό λαό για τις διώξεις που υπέστη από τους ναζί, όπως κάθε αμερόληπτος αναγνώστης μπορεί να διαπιστώσει αν ανατρέξει στο ίδιο το κείμενο μου. Η εκ παραδρομής χρήση της λέξης ‘οικειοποίηση’, αντί της λέξης ‘ανάδειξη’, δεν αλλοιώνει το νόημα των όσων υποστήριξα από το βήμα της Βουλής» αναφέρει στην ανακοίνωσή του.
Στην ομιλία του στη Βουλή είχε αναφέρει:
«Όσο κι αν το ολοκαύτωμα παραπέμπει, γενικώς, στον διωγμό και στην γενοκτονία που επιχειρεί κάποιο κράτος ή καθεστώς εναντίον εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών ή πολιτικών ομάδων, που δρουν στους κόλπους ενός λαού, οι Εβραίοι πέτυχαν να ταυτίσουν το ολοκαύτωμα προς την τραγική μοίρα του έθνους των, προκειμένου να αναδείξουν τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος εις βάρος των, με απώτερο στόχο να προκαλέσουν την οργή εναντίoν εκείνων που εγκλημάτησαν κατά της εθνικής των υπόστασης και την συμπάθεια του πολιτισμένου κόσμου για όσα υπέστησαν. Με υπομονή και επιμονή εξασφάλισαν την οικειοποίηση του ολοκαυτώματος έτσι, ώστε να διεκδικήσουν την δικαίωσή τους.
»Με ανάλογο τρόπο, ίσως, θα μπορούσαμε, κι εμείς, να οικειοποιηθούμε την καταστροφή, σταθερό παρακολούθημα της ιστορίας του ελληνισμού. Επειδή πρόκειται δε για την διαμόρφωση μιας νοοτροπίας και, ως εκ τούτου, αποτελεί ζήτημα παιδείας, η προσήκουσα εκστρατεία θα ήταν σκόπιμο, ίσως, να αναληφθεί, σε πρώτη φάση, από τις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης –από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας, την Ακαδημία Αθηνών, και τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα Πανεπιστήμια, έως τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Ο όρος καταστροφή –ίδιος στις λατινογενείς γλώσσες: στα αγγλικά catastrophe, στα γαλλικά catastrophe, στα γερμανικά Katastrophe, στα ιταλικά catastrofe, στα ισπανικά catástrofe– μπορεί να συντελέσει στην ευρεία εξάπλωση της οικειοπoίησης του εκ μέρους μας.
»Μέσα στο κλίμα συμπάθειας, που ήθελε διαμορφωθεί από την συσχέτιση του ελληνισμού προς την καταστροφή, ενδεχομένως η διεκδίκηση αποζημιώσεων για όσα υπέστημεν εξ υπαιτιότητος άλλων να μπορεί να καταστεί αποτελεσματική. Να δειχθεί ότι η διεκδίκηση αυτή είναι αίτημα αποκατάστασης του δικαίου, και όχι ζήτημα αντιπαράθεσης προς αυτόν ή εκείνον τον λαό.
»Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προτεινόμενη οικειοποίηση της καταστροφής από τον ελληνισμό θα χρειαστεί χρόνο, για να επιτευχθεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Είναι δείγμα σωφροσύνης, όμως, να περιμένεις προετοιμαζόμενος παρά να σπεύδεις ανέτοιμος.»
Αναλυτικά, ολόκληρη η ομιλία του Θ.Πελεγρίνη στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη:
«Με την συνθήκη της Λωζάννης, στις 24 Ιουλίου 1923, υπεγράφη η ληξιαρχική πράξη της Μικρασιατικής Καταστροφής, της μεγαλύτερης τραγωδίας του νεοελληνικού κράτους. Δεν είναι μόνο οι 50.000 νεκροί, οι 75.000 τραυματίες πολέμου και οι πάνω από 1.500.000 Έλληνες πρόσφυγες από την Μικρά Ασία στην καθημαγμένη Ελλάδα –αριθμοί εξαιρετικά μεγάλοι για την Ελλάδα των περίπου 6.000.000 κατοίκων– όπου αποτυπώνεται το βαρύ τίμημα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Είναι, κυρίως, το –άκρως σημαντικό τόσο από συμβολικής όσο και από ουσιαστικής πλευράς– γεγονός ότι για πρώτη φορά ο ελληνισμός στην πολυαίωνη ιστορία του υποχρεώθηκε να περιοριστεί στην μια πλευρά του Αιγαίου που δηλώνει το μέγεθος της μεγάλης τραγωδίας.
»Ο ελληνισμός, βέβαια, κατόρθωσε, όσο δυσβάσταχτο κι αν ήταν το άχθος της εθνικής αυτής τραγωδίας, να το σηκώσει και να προχωρήσει. Κι αυτή, ασφαλώς, δεν είναι η μοναδική φορά που ο ελληνισμός πετυχαίνει να επιβιώσει μέσα από την καταστροφή. Το αντίθετο, μάλιστα. Αλλεπάλληλες ήταν οι καταστροφές –άλλοτε μεγαλύτερες κι άλλοτε μικρότερες, είτε από δικές του αστοχίες είτε εκ της επιβουλής άλλων είτε από συνδυασμό δικών του λαθών και επιθέσεων άλλων– τις οποίες χρειάστηκε ο ελληνισμός να αντιμετωπίσει. Κι αυτήν την δύναμη της επιβίωσής του ο ελληνισμός την οφείλει, πρωτίστως, στον πολιτισμό του –έναν πολιτισμό τέτοιας εμβέλειας, ώστε για την στήριξή του να μην απαιτείται η παρουσία των φυσικών του φορέων.
»Το 31 π.Χ., μετά την μάχη του Ακτίου, καταλύεται το ελληνικό κράτος. Στον χάρτη δεν υπάρχει πουθενά πλέον ελληνικό κράτος. Υπάρχουν διαδοχικά η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, η βυζαντινή αυτοκρατορία, η οθωμανική αυτοκρατορία. Μόλις τον 19ο αιώνα, με την επανάσταση του 1821, δημιουργείται πάλι το ελληνικό κράτος. Όλους αυτούς τους αιώνες, όμως, ο ελληνικός πολιτισμός, παρά την απουσία των φυσικών φορέων του από τον χάρτη, συνεχίζει απρόσκοπτα το ταξίδι του στην ιστορία –όχι σαν ένα επίτευγμα απλώς στο παρελθόν, σαν ένα απολίθωμα της ιστορίας, αλλά ως μια δημιουργική δύναμη, ικανή να γονιμοποιήσει άλλους πολιτισμούς –τον ιταλικό, τον γαλλικό, τον γερμανικό, τον αγγλικό, με δυο λέξεις τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και, ακόμη γενικότερα, τον δυτικό πολιτισμό – έτσι, ώστε δικαίως να θεωρείται ο ελληνικός πολιτισμός ως η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού.
»Η σημερινή ημέρα μνήμης, που ορίστηκε ύστερα από απόφαση της Βουλής, μας δίνει ασφαλώς την ευκαιρία να θυμόμαστε, εξ αφορμής της μικρασιατικής τραγωδίας, τις αλλεπάλληλες καταστροφές που υπέστη ο ελληνισμός. Αυτοί είμαστε: ένας λαός που η μοίρα του είναι συνυφασμένη με καταστροφές, μέσα από τις οποίες, παρόλα αυτά, κατορθώσαμε να επιβιώσομε. Τούτο, βέβαια, δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε μοιρολάτρες, να περιμένομε, παραμένοντας αδρανείς, την επόμενη καταστροφή, ούτε, αυτοϊκανοποιούμενοι, να εφησυχάζομε ότι, αφού τα καταφέραμε στο παρελθόν, θα τα καταφέρομε και στο μέλλον. Εκείνο που συνέβη στο παρελθόν δεν σημαίνει ότι θα επαναληφθεί και στο μέλλον. Αυστηρή νομοτέλεια δεν υπάρχει και στην φύση ακόμη, όπως μπορεί να το διαπιστώσει κανείς από τις συνεχείς ανατροπές των νόμων της φύσης, οι οποίες αποτυπώνονται στην ιστορία της επιστήμης.
»Το μέλλον χάσκει μπροστά μας, έτοιμο να μας καταπιεί, αν δεν φροντίσουμε εντωμεταξύ να λάβουμε τα μέτρα μας για αντιμετωπίσουμε την καταστροφή, που –ποιος μπορεί να το αποκλείσει ότι –είναι ενδεχόμενο να επέλθει. Ας σκεφτούμε, λοιπόν –μην εφησυχάζοντας– το παράδειγμα του εβραϊκού λαού.
»Όσο κι αν το ολοκαύτωμα παραπέμπει, γενικώς, στον διωγμό και στην γενοκτονία που επιχειρεί κάποιο κράτος ή καθεστώς εναντίον εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών ή πολιτικών ομάδων, που δρουν στους κόλπους ενός λαού, οι Εβραίοι πέτυχαν να ταυτίσουν το ολοκαύτωμα προς την τραγική μοίρα του έθνους των, προκειμένου να αναδείξουν τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος εις βάρος των, με απώτερο στόχο να προκαλέσουν την οργή εναντίoν εκείνων που εγκλημάτησαν κατά της εθνικής των υπόστασης και την συμπάθεια του πολιτισμένου κόσμου για όσα υπέστησαν. Με υπομονή και επιμονή εξασφάλισαν την οικειοποίηση του ολοκαυτώματος έτσι, ώστε να διεκδικήσουν την δικαίωσή τους.
»Με ανάλογο τρόπο, ίσως, θα μπορούσαμε, κι εμείς, να οικειοποιηθούμε την καταστροφή, σταθερό παρακολούθημα της ιστορίας του ελληνισμού. Επειδή πρόκειται δε για την διαμόρφωση μιας νοοτροπίας και, ως εκ τούτου, αποτελεί ζήτημα παιδείας, η προσήκουσα εκστρατεία θα ήταν σκόπιμο, ίσως, να αναληφθεί, σε πρώτη φάση, από τις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης –από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας, την Ακαδημία Αθηνών, και τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα Πανεπιστήμια, έως τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Ο όρος καταστροφή –ίδιος στις λατινογενείς γλώσσες: στα αγγλικά catastrophe, στα γαλλικά catastrophe, στα γερμανικά Katastrophe, στα ιταλικά catastrofe, στα ισπανικά catástrofe– μπορεί να συντελέσει στην ευρεία εξάπλωση της οικειοπoίησης του εκ μέρους μας.
»Μέσα στο κλίμα συμπάθειας, που ήθελε διαμορφωθεί από την συσχέτιση του ελληνισμού προς την καταστροφή, ενδεχομένως η διεκδίκηση αποζημιώσεων για όσα υπέστημεν εξ υπαιτιότητος άλλων να μπορεί να καταστεί αποτελεσματική. Να δειχθεί ότι η διεκδίκηση αυτή είναι αίτημα αποκατάστασης του δικαίου, και όχι ζήτημα αντιπαράθεσης προς αυτόν ή εκείνον τον λαό.
»Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προτεινόμενη οικειοποίηση της καταστροφής από τον ελληνισμό θα χρειαστεί χρόνο, για να επιτευχθεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Είναι δείγμα σωφροσύνης, όμως, να περιμένεις προετοιμαζόμενος παρά να σπεύδεις ανέτοιμος.»
Την παραίτησή του ζητούν ΠαΣοΚ και Ποτάμι
Την παραίτηση του υφυπουργού Παιδείας Θεοδόση Πελεγρίνη, για αντισημιτισμό, με αφορμή τις δηλώσεις σύμφωνα με τις οποίες οι Εβραίοι οικειοποιήθηκαν το Ολοκαύτωμα ζήτησε το ΠαΣοΚ. Για βάναυση προσβολή της ιστορικής μνήμης κάνει λόγο, σε ανακοίνωσή του επισημαίνοντας, ότι εξέφρασε από το βήμα της Βουλής έναν απροκάλυπτο αντισημιτισμό και προσέβαλε τους Έλληνες Εβραίους διαχωρίζοντάς τους από τον εθνικό κορμό.
«Προχώρησε ακόμα περισσότερο προτείνοντας την οικειοποίηση από τη χώρα μας της έννοιας της καταστροφής, έτσι ώστε η χώρα να κερδίσει συμπάθεια και χρήμα. Έπαιξε με κυνισμό με την ιστορική μνήμη προσβάλλοντας την βάναυσα. Άφησε άφωνους τους υγιώς σκεπτόμενους πολίτες αυτής της χώρας. Η αρχισυνταξία της κομματικής εφημερίδας ΑΥΓΗ, όμως, έσπευσε να δημοσιεύσει την ομιλία υιοθετώντας εμμέσως πλην σαφώς το περιεχόμενό της», υποστήριξε το ΠαΣοΚ ζητώντας την αποπομπή του και την έκφραση συγνώμης.
Οι δηλώσεις του κ. Πελεγρίνη «είναι ένα βήμα πριν από το νεγκασιονισμό, την άρνηση του Ολοκαυτώματος, που αποτελεί αγώνα ζωής για τους ακροδεξιούς όλων των εποχών και όλου του κόσμου» σχολίασε το Ποτάμι, για τις αναφορές του υφυπουργού Παιδείας στη Βουλή, ότι «οι Εβραίοι εξασφάλισαν την οικειοποίηση του Ολοκαυτώματος, για να εξασφαλίσουν τη δικαίωσή τους. Να κάνουμε και εμείς το ίδιο για τη Μικρασιατική Καταστροφή, κατοχυρώνοντας διεθνώς τη λέξη Καταστροφή».
«Να θυμίσουμε στον κ. υφυπουργό ότι οι Εβραίοι της Ευρώπης εξολοθρεύθηκαν κατά το Ολοκαύτωμα. Εκατομμύρια πέθαναν στα κρεματόρια. Δεν έκαναν δικό τους το Ολοκαύτωμα (αυτό σημαίνει το ρήμα οικειοποιούμαι). Η ιστορική μνήμη δεν είναι ερασιτεχνική θεατρική παράσταση, ούτε παιχνίδι λέξεων. Ιδίως όταν μιλάς για το Απόλυτο Κακό, το Ολοκαύτωμα. “Είναι βάρβαρο να γράφεις ποίηση μετά το Άουσβιτς”, είχε πει ένας μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος. Δεν το έχει ακούσει ο καθηγητής φιλοσοφίας κ. Πελεγρίνης;», σημείωσε το Ποτάμι και πρόσθεσε: «Αν έχει λίγο φιλότιμο ο κ. Πελεγρίνης, να ζητήσει συγγνώμη και μετά να παραιτηθεί. Άλλωστε ο Πρωθυπουργός δεν πρόκειται να τον αποπέμψει. Αυτά για την κυβέρνηση είναι λεπτομέρειες, λεπτομέρειες της ιστορίας».
