Αριέττα Μουτούση: «Διαλέγω τους ρόλους με την καρδιά μου»

Η εφετινή θεατρική σεζόν ξεκινά για την Αριέττα Μουτούση με δύο ρόλους που δοκιμάστηκαν πέρυσι στη σκηνή και έχουν ακόμη πολλά να δώσουν στο κοινό: Είναι το Λαλιώ στη «Νοσταλγό» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και η Ελένα στην «Αγαπητή Ελένα» της Λουντμίλα Πετρουτσέφκαγια, ένας ρόλος που πρωτοσυνάντησε προ δεκαπενταετίας, επανέλαβε την περασμένη χρονιά με την ίδια μεγάλη επιτυχία και συνεχίζει.

«Νομίζω πως διαλέγω τους ρόλους με την καρδιά μου, με την ψυχή μου» λέει η ηθοποιός. «Οταν νιώθω ότι μια πρόταση, μια ιδέα με ταρακουνάει, τότε, ναι, προχωράω. Συγκεκριμένα τώρα με τη «Νοσταλγό» ομολογώ ότι από μικρή είχα έρωτα με τον Παπαδιαμάντη. Μικρό κοριτσάκι, είχα πάρει το πλοίο μόνη μου, να πάω να δω το σπίτι που έγραφε. Κάτι μέσα μου με αγγίζει πολύ βαθιά. Και παρ’ όλο που ο ρόλος ήρθε σε μια εποχή που είχα πολλή δουλειά, δεν μπόρεσα να αντισταθώ. Από τη μια ήταν το έργο και ο συγγραφέας και από την άλλη η ομάδα που μου έκανε την πρόταση, ο «Λώτινος Ηλιος» και η Αννα Παπαμάρκου, που σκηνοθετεί τη «Nοσταλγό», άνθρωποι με τους οποίους μιλάμε την ίδια γλώσσα. Αλλιώς δεν έχουν νόημα οι συνεργασίες».

Ακολουθώντας το ένστικτό της βυθίστηκε στον κόσμο του συγγραφέα και στη γλώσσα του, αυτή την ιδιαίτερη γλώσσα, «Οταν ακούς το ένστικτό σου, όταν ακούς τη μέσα φωνή σου, ποτέ δεν σε πάει άσχημα. Δεν πρέπει να αφήνεις το μυαλό να σκεπάζει το αυθόρμητο και το αληθινό. Στη «Νοσταλγό» η πρώτη σκέψη ήταν πώς θα μάθω τη γλώσσα». Να όμως που δεν έπεσε έξω: «Ομολογώ ότι η ανταπόκριση ήταν μεγαλύτερη από το αναμενόμενο».

Μήπως γιατί ζούμε σε μια εποχή που μας καλεί να στραφούμε εντός μας; «Δεν μιλάω για τη νοσταλγία επιστροφής στο παρελθόν, αλλά για τη νοσταλγία της πορείας. Πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε και πού πάμε. Είναι το ταξίδι, ένα ταξίδι αυτογνωσίας, ίσως. Και παράλληλα μια επανάσταση» λέει και αναφέρεται στην 25χρονη ηρωίδα της, το Λαλιώ, που ακολουθεί τον δρόμο της καρδιάς της. «Πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Παπαδιαμάντης έχει γράψει, και μάλιστα σε εκείνη την εποχή, πολύ αληθινά πράγματα για τη γυναίκα. Πολλοί λένε ότι ήταν ο πρώτος φεμινιστής –αν και δεν μου αρέσει η λέξη. Με συγκινεί το γεγονός όταν ένας άνδρας γνωρίζει τόσο βαθιά τη γυναικεία ύπαρξη, τη γυναικεία ψυχή. Βέβαια ο Παπαδιαμάντης ξεπερνά τα όρια της γυναίκας και μιλά για τον άνθρωπο. Αγαπάει τη γυναίκα, τη συμπονεί, την εξυψώνει. Μοιάζει σχεδόν σαν να προσεύχεται».

Και από το Λαλιώ στην Ελένα, τη ρωσίδα δασκάλα, η Αριέττα Μουτούση περνά σε έναν ρόλο όπου η ηρωίδα βιώνει τη βία, ίσως επειδή είναι γυναίκα. Από τις αρχές του 2000, που το έργο εγκαινίασε τη νεοϊδρυθείσα τότε στέγη στο Θέατρο επί Κολωνώ, η ηθοποιός ταυτίστηκε σχεδόν με τον ρόλο. Τότε η παράσταση κράτησε δύο σεζόν. Πέρυσι επέστρεψε και να που τώρα μπαίνει στη δεύτερη χρονιά της, πάλι…

«Πράγματι, η αχίλλειος πτέρνα της Ελένας είναι ότι είναι γυναίκα και εκεί πατούν οι μαθητές της για να τη φθάσουν στα όρια. Οπως και το Λαλιώ, έτσι και η Ελένα ανήκει στους ανθρώπους που ακολουθούν ως το τέλος αυτό που πιστεύουν, με έναν ίσως απόλυτο τρόπο» συμπληρώνει.

«Είναι αλήθεια ότι φοβήθηκα την επανάληψη τόσα χρόνια μετά, και μάλιστα σε μια τόσο επιτυχημένη παράσταση. Αλλά τελικά το ήθελα πολύ. Βέβαια και σε αυτή την περίπτωση καθοριστικός ήταν ο ρόλος της Ελένης Σκόττη, που γνώριζα από το Deree. Να φανταστείτε ότι την πρώτη φορά είχαμε ξεκινήσει πρόβες και εγώ δεν είχα διαβάσει το έργο. Ξεκινήσαμε τους αυτοσχεδιασμούς και μετά το διάβασα».

Πλάι στο δραματικό της στοιχείο, η Αριέττα Μουτούση δεν μπορεί να κρύψει την κωμική της φλέβα. «Ναι, είναι αλήθεια ότι μου αρέσει πολύ το κωμικό». Ενα κωμικό στοιχείο ενίοτε σουρεαλιστικό ή και παράλογο. Οχι πάντως γκροτέσκο. Γιατί η έμφυτη ευγένεια και η ποιότητά της διαπερνούν τις πτυχές του ταλέντου της.

«Είναι ένα δικό μου κομμάτι αυτό. Και μου αρέσει τόσο πολύ να γελούν οι άνθρωποι στο θέατρο, να ακούω το γέλιο τους. Θυμάμαι ότι το πρωτοαισθάνθηκα αυτό το συναίσθημα, πάνε χρόνια, όταν ήμουν στην Ελεύθερη Σκηνή και είχα ένα νούμερο με τον Μίμη Χρυσομάλλη, όπου εγώ έκανα το κοριτσάκι που διαβάζει Βίπερ Νόρα. Στην αρχή δεν έλεγα τίποτα, διάβαζα και ονειρευόμουν αυτά που έγραφε το βίπερ. Κι όπως περπατούσα πάνω στη σκηνή, άκουσα τον κόσμο να γελάει με αυτό που έκανα, με εμένα, με τον τρόπο μου. Ποτέ δεν θα το ξεχάσω». Και προσθέτει: «Αλλά μου αρέσει πολύ και όταν κλαίνε. Το γέλιο και το κλάμα είναι λυτρωτικά και επιβεβαιώνουν την επαφή με τους θεατές, ότι γινόμαστε ένα με το κοινό. Ακόμη περισσότερο μου αρέσουν οι ρόλοι όπου το γέλιο και το κλάμα εναλλάσσονται».

Επόμενα σχέδια; Η προβολή της ταινίας μικρού μήκους «Γενέθλια» του Δημήτρη Κατσιμίρη στο Φεστιβάλ Δράμας («μια σημαντική εμπειρία για εμένα»). «Δεν είμαι από τους ηθοποιούς που προτείνουν πράγματα για τον εαυτό τους. Κάποιοι δικοί μου άνθρωποι μου λένε ότι δεν είμαι αρκετά φιλόδοξη. Δεν είναι αλήθεια. Απλώς πιστεύω ότι έρχεται αυτό που είναι να έρθει και μάλιστα τη στιγμή που πρέπει». Και μια τέτοια στιγμή μπορεί να φέρει τη συνεργασία με την αδελφή της, την Αμαλία Μουτούση, κάτι που «είναι αλήθεια ότι το σκεφτόμαστε» καταλήγει.