Πρόβλημα με τμήματα της κοινωνίας που κάποτε αποτελούσαν την εκλογική του βάση έχει ο πρόεδρος της Βολιβίας Εβο Μοράλες. Τελευταίο παράδειγμα η διαμάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους μεταλλωρύχους η οποία κατέληξε στη δολοφονία ενός υπουργού και στενού συνεργάτη του Μοράλες και στη σύλληψη κορυφαίων συνδικαλιστών των μεταλλωρύχων.
Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας ορυχείων και δύο ακόμη αξιωματούχοι της ίδιας ομοσπονδίας κατηγορούνται για τη δολοφονία του υφυπουργού Εσωτερικών της χώρας Ροδόλφο Ιγιάνες.
Σαράντα ακόμη μεταλλωρύχοι κρατούνται για τη δολοφονία του Ιγιάνες τον οποίο απήγαγαν και ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου απεργοί μεταλλωρύχοι την περασμένη Πέμπτη μετά την επίσκεψή του στο Παντούρο, 130 χλμ. από τη Λα Παζ, όπου είχε μεταβεί για να μεσολαβήσει στη διαμάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους μεταλλωρύχους.
Νωρίτερα τρεις μεταλλωρύχοι είχαν χάσει τη ζωή τους στη διάρκεια συγκρούσεων των απεργών με την αστυνομία, το οποίο ενέτεινε την ένταση στη Βολιβία. Οι μεταλλωρύχοι, οπλισμένοι με δυναμίτη, έκλεισαν αρκετούς αυτοκινητοδρόμους ως διαμαρτυρία, τους οποίους όμως παρέδωσαν στην κίνηση των οχημάτων μετά τη δολοφονία του 56χρονου Ιγιάνες, δικηγόρου που ανήκε στον στενό κύκλο του Μοράλες.
Οι μεταλλωρύχοι, που ζητούν το δικαίωμα να εργάζονται για ιδιωτικές εταιρείες, απήγαγαν τον Ιγιάνες και τον οδηγό του.
Το πτώμα του υφυπουργού Εσωτερικών βρέθηκε την επομένη το πρωί τυλιγμένο σε μια κουβέρτα και πεταμένο στον δρόμο. Η αυτοψία έδειξε ότι πέθανε λόγω τραυμάτων στο κεφάλι και στον θώρακα.
Ανάμεσα στους κατηγορουμένους για τη δολοφονία είναι ο Κάρλος Μαμάνι, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Μεταλλευτικών Συνεταιρισμών της Βολιβίας, η οποία διοργάνωσε τις διαμαρτυρίες.
Η δολοφονία του Ιγιάνες δείχνει ότι ο πρόεδρος Μοράλες, πρώην επικεφαλής του συνδικάτου των καλλιεργητών κόκας, βρίσκεται σε όλο και μεγαλύτερη αντίθεση με τα λαϊκά κινήματα που τροφοδότησαν την άνοδό του στην εξουσία και αποτελούν την εκλογική του βάση. Ο Μοράλες χαρακτήρισε τη δολοφονία του υπουργού του «πολιτική συνωμοσία» της δεξιάς αντιπολίτευσης για να τον ανατρέψει.
«Λαμβάνουμε πληροφορίες και βρίσκουμε έγγραφα που λένε ότι πρόκειται για προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης» δήλωσε ο Μοράλες, ο οποίος πρωτοεξελέγη πριν από 10 χρόνια με την υποστήριξη των Ινδιάνων και των συνδικάτων.
Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάμειξη. «Ζητούμε από τον πρόεδρο αυτή τη δυστυχή στιγμή να μην εξυφαίνει ψευδείς θεωρίες συνωμοσίας» δήλωσε ο πρώην πρόεδρος Χόρχε Κιρόγα. Ο επιχειρηματίας και επικεφαλής της αντιπολίτευσης Σαμουέλ Δόρια Μεδίνα δήλωσε: «Οι τιμές των ορυκτών έχουν μειωθεί και το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί. Αυτή είναι η αιτία των διαμαρτυριών».
Οι μεταλλωρύχοι που εργάζονται σε αυτοδιοικούμενους συνεταιρισμούς ορυχείων στη Βολιβία είναι γύρω στους 100.000 και εξορύσσουν κυρίως ψευδάργυρο, κασσίτερο, ασήμι και χρυσό. Ζητούν να μπορούν να συνεταιρίζονται με ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες τους υπόσχονται υψηλότερους μισθούς, πράγμα που απαγορεύει νόμος του 2014.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι αν συνεταιρίζονται με πολυεθνικές εταιρείες θα πάψουν να είναι συνεταιρισμοί και αποκλείει πλέον κάθε διαπραγμάτευση με τους απεργούς.
Η κοινωνική αναταραχή στη Βολιβία συνοδεύει την επιβράδυνση της οικονομίας, η οποία εξαρτάται από το φυσικό αέριο και τα ορυκτά, που αποτελούν άνω του 70% των εξαγωγών.
Τα έσοδα από τις εξαγωγές μειώθηκαν κατά περίπου 30% το πρώτο μισό του 2016, αλλά η Βολιβία έχει ανάπτυξη 3,9%, η οποία παραμένει υψηλότερη από των γειτονικών χωρών.
Οι μεταλλωρύχοι εργάζονται σε σκληρές συνθήκες, σε υψηλό υψόμετρο, όπου ζουν σε καταυλισμούς και χρησιμοποιούν κασμάδες και δυναμίτη. Για περισσότερη αντοχή μασούν φύλλα κόκας, ενώ οι ΗΠΑ κατηγορούν την Βολιβία για χρήση παιδικής εργασίας στα ορυχεία.
Πριν από τον νόμο του 2014 τα ορυχεία λειτουργούσαν ως συμπράξεις μεταξύ πολυεθνικών εταιρειών και μικρών, τοπικών συνεταιρισμών.
Τα ορυχεία είναι βαθιά συνδεδεμένα με την εθνική ταυτότητα των Βολιβιανών. Την εποχή της αποικιοκρατίας η περιοχή του Ποτοσί είχε στείλει τόσο ασήμι στην Ευρώπη που θα μπορούσε να χτιστεί μια γέφυρα από τις Ανδεις ως το βασιλικό παλάτι στην Ισπανία. Ο φόρος αίματος όμως ήταν υψηλός: υπολογίζεται ότι οκτώ εκατομμύρια σκλάβοι πέθαναν στο Ποτοσί από το 1500 ως το 1800 μ.Χ.
Τα ορυχεία κρατικοποιήθηκαν το 1952, όταν το ασήμι είχε προ πολλού υποσκελιστεί ως το κυριότερο προϊόν εξόρυξης της χώρας. Επανιδιωτικοποιήθηκαν στη δεκαετία του ’90.
HeliosPlus
