Έρευνα για τον θάνατο του ισπανού ποιητή και θεατρικού συγγραφέα Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, ο οποίος πιστεύεται ότι εκτελέστηκε από δυνάμεις προσκείμενες στον στρατηγό Φρανθίσκο Φράνκο το 1936, ξεκίνησε δικαστής στην Αργεντινή.
Η τύχη του Γκαρθία Λόρκα παραμένει άγνωστη αφότου οι ανασκαφές, το 2009, σε περιοχή κοντά στην ισπανική Γρανάδα όπου θεωρούνταν ότι είχε ταφεί, δεν έφεραν κανένα στοιχείο.
Καθώς η ισπανική Δικαιοσύνη διέκοψε τις όποιες προσπάθειες, δράση ανέλαβε η ισπανική οργάνωση ανθρώπινων δικαιωμάτων Ένωση για την Ανάκτηση της Ιστορικής Μνήμης, η οποία ζήτησε από την αργεντινή ομοσπονδιακή δικαστή Μαρία Σερβίνι να αναλάβει την υπόθεση.
«Η υπόθεση έχει ενσωματωθεί σε έρευνα της δικαστού Μαρία Σερβίνι περί εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη», αναφέρει σε ανακοίνωσή της στο Facebook η οργάνωση.
Η Σερβίνι εξετάζει μία σειρά από εγκληματικές πράξεις, από βασανιστήρια έως εξωδικαστικές δολοφονίες, που διενεργήθηκαν επί Φράνκο – περίπου τέσσερις δεκαετίες μετά τον ισπανικό εμφύλιο του 1936-1939.
Μία πρώτη έρευνα είχε ξεκινήσει το 2008, από τον πλέον γνωστό ισπανό δικαστή ανθρώπινων δικαιωμάτων Μπαλτασάρ Γκαρθόν. Η υπόθεση ωστόσο τέθηκε στο αρχείο λόγω της πολιτικής ευαισθησίας του θέματος.
Ο ισπανικός εμφύλιος άνοιξε την αυλαία τού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία εξόπλισαν και χρηματοδότησαν τις δυνάμεις του Φράνκο. Ο ηγέτης της Σοβιετικής΄Ενωσης Ιωσήφ Στάλιν από την πλευρά του στήριξε τους κομμουνιστές που μάχονταν εναντίον τους.
Ιστορικοί εκτιμούν ότι περίπου 500.000 άνθρωποι, και από τα δύο στρατόπεδα, έχασαν τη ζωή τους, ενώ μετά το τέλος του εμφυλίου, δεκάδες χιλιάδες εχθροί του Φράνκο δολοφονήθηκαν ή φυλακίστηκαν.
