Εντυπωσιακή αύξηση του περιπατητικού τουρισμού σημειώνεται τα τελευταία χρόνια. Οικογένειες και παρέες όλων των ηλικιών βρίσκουν την ευκαιρία για μια εξόρμηση στη φύση. Μια απόδραση από την καθημερινότητα, που ταυτόχρονα τους δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψουν την άγνωστη πλευρά της χώρας –ειδικά όσο πιο «άγρια» σημεία τόσο πιο απαράμιλλης ομορφιάς. Δεν μπορείς να γνωρίσεις μια περιοχή αν δεν την περπατήσεις και η ελληνική φύση προσφέρει κρυμμένους παραδείσους έτοιμους να τους ανακαλύψουμε.
Ελληνες και ξένοι ξεκινούν για αγαπημένους προορισμούς, όπως τα φαράγγια της Σαμαριάς και της Ρεκκάς, το μονοπάτι της φύσης στη Μεσσηνία και τα μονοπάτια του Βουραϊκού δίπλα από τις γραμμές του οδοντωτού, αλλά και για να ανηφορήσουν στην Πάρνηθα και στον Ολυμπο. Η άγρια ομορφιά ωστόσο κρύβει δύσκολες στιγμές και κινδύνους, συνήθως από απροσεξία. Μάλιστα, αυξητική τάση φαίνεται να έχουν τα μικροατυχήματα περιπατητών οι οποίοι παρά τις συστάσεις και τις οδηγίες των ειδικών επιχειρούν μόνοι τους, χωρίς εξοπλισμό ή οδηγό και χωρίς τις απαραίτητες πληροφορίες για τη διαδρομή που θα ακολουθήσουν.
Αυξητικές τάσεις


«Με μαθηματική ακρίβεια τα ατυχήματα κάθε χρόνο αυξάνονται. Τις προηγούμενες δύο χρονιές κατά μέσο όρο στον Ολυμπο, και συγκεκριμένα στην περιφερειακή ενότητα Πιερίας, είχαμε 15 ατυχήματα ετησίως, όλων των ειδών, εκ των οποίων ένα-δύο θανατηφόρα» εξηγεί στο «Βήμα» ο διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λιτόχωρου, επιπυραγός Αναστάσιος Καρατζάς. Ο Ολυμπος αποτελεί τον Νο 1 προορισμό περιπατητών και ορειβατών και κάθε χρόνο υποδέχεται περισσότερους από 100.000 επισκέπτες, που είτε περιπλανιούνται στους πρόποδες είτε στόχο έχουν να κατακτήσουν την κορυφή του. «Πριν από μερικά χρόνια είχαμε πέντε συμβάντα και μιλούσαμε για ρεκόρ. Τώρα έχουμε 15 και το θεωρούμε ρουτίνα» σημειώνει ο κ. Καρατζάς, καθώς από την αρχή της χρονιάς στον μεγαλύτερο ορεινό όγκο της χώρας έχουν σημειωθεί έξι περιστατικά από τα 400 μ. ως και τα 2.100 μ.

«Πολύς κόσμος τα τελευταία χρόνια ανακαλύπτει τα φαράγγια και αναζητεί τρόπους να τα γνωρίσει καλύτερα, είτε με απλούς περιπάτους είτε μέσω τεχνικών καταβάσεων με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας. Υπάρχει κάποιος βαθμός επικινδυνότητας, όπως σε κάθε άλλη υπαίθρια δραστηριότητα, ακόμα και στις φαινομενικά πιο απλές διασχίσεις φαραγγιών. Το να ακολουθούμε κάποιους βασικούς κανόνες ασφαλείας είναι απαραίτητο για να μπορέσουμε να απολαύσουμε τη μοναδική ομορφιά τους» σχολιάζει στο «Βήμα» ο κ. Θάνος Κωνσταντάκης, μέλος της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης (ΕΟΔ) Αττικής και λάτρης των υπαίθριων δραστηριοτήτων. «Βέβαια, όσο έμπειρος και να είναι κάποιος, υπάρχει πάντα και ο αστάθμητος παράγοντας που μπορεί να τον φέρει αντιμέτωπο με τον κίνδυνο. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει και ένα plan B για την περίπτωση που κάτι πάει στραβά».
Δεκάδες μικροτραυματισμοί


Ατυχήματα συμβαίνουν όλον τον χρόνο, αλλά κυρίως το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου που η επισκεψιμότητα είναι μεγαλύτερη. Ο,τι συμβαίνει στην καθημερινότητά μας μπορεί να συμβεί και στο βουνό και σε οποιονδήποτε χώρο, από τα πιο απλά (αποπροσανατολισμός, αδυναμία μετακίνησης λόγω κόπωσης και παθολογικά αίτια) ως τα καθαρά ορειβατικά (τραυματισμοί, κακώσεις, διαστρέμματα, κατάγματα, αιμορραγικά τραύματα), ακόμη και θανατηφόρα ατυχήματα.
Σαν και αυτό που συνέβη το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου με τον άτυχο εννεάχρονο στον Βουραϊκό.
Οπως εξηγούν ειδικοί, τέτοιου είδους δυστυχήματα ναι μεν συμβαίνουν αλλά δεν αποτελούν την πλειονότητα των συμβάντων. Αντίθετα, περιστατικά όπως αυτό στις αρχές Ιουλίου με την 59χρονη Γαλλίδα, μέλος ομάδας που πραγματοποιούσε πεζοπορία σε μονοπάτι κοντά στο φαράγγι της Σαμαριάς και τραυματίστηκε ελαφρά στο πόδι, είναι συνήθη.

«Συγκριτικά με τον αριθμό εκείνων που επισκέπτονται τα βουνά κάθε χρόνο ο αριθμός των δυστυχημάτων είναι πολύ μικρός, αντίθετα οι μικροτραυματισμοί είναι δεκάδες. Μπορεί να ακούγεται ωμό, ότι σε σχέση με τους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες υπάρχουν 8-10 θανατηφόρα δυστυχήματα, αλλά έτσι έχει η κατάσταση και ευτυχώς δεν δείχνει αυξητικές τάσεις. Αυτό σημαίνει ότι έχει γίνει δουλειά στα μονοπάτια, στις σημάνσεις, στα μέτρα προστασίας που λαμβάνουν οι επαγγελματίες και οι οδηγοί και στον ίδιο τον κόσμο» εξηγεί ο κ. Φάνης Καπετανάκης, υπεύθυνος επιχειρήσεων της ΕΟΔ Αττικής.
Σε περιπτώσεις δυστυχημάτων ο περιπατητικός και ορειβατικός τουρισμός λογίζεται απευθείας επικίνδυνος, τον οποίο πρέπει να αποφύγουμε. Κι όμως, εκατοντάδες περνούν από τα ίδια σημεία χωρίς κανένα πρόβλημα. «Δεν είναι επικίνδυνο αν έχεις την προσοχή σου στραμμένη σε αυτό που κάνεις, δεν μπορείς να το απαγορεύσεις σε κανέναν. Αντιθέτως θα πρέπει να προτρέψουμε τον κόσμο να βγει στη φύση, μόνο κερδισμένος θα είναι, αλλά θέλει λίγη προσοχή, ενημέρωση και σωστή προετοιμασία» σχολιάζει ο κ. Καπετανάκης.

Φάνης Καπετανάκης, ΕΟΔ Αττικής
«Οταν κάνεις ένα άθλημα, π.χ. ορειβασία, σίγουρα θα έχεις ακούσει περιστατικά για κάποια εξαφάνιση ή κάποιον τραυματισμό. Από τους κύριους λόγους που όλοι εμείς στην ΕΟΔ Αττικής ασχολούμαστε με τη διάσωση είναι ότι – γνωρίζοντας το πώς λειτουργεί ο κρατικός μηχανισμός – προσφέρουμε αυτό που θα θέλαμε να μας προσφέρουν όταν θα ήμασταν σε μια δύσκολη στιγμή. Είναι πολύ βασικό σαν φιλοσοφία σκέψης. Παραδείγματος χάριν, αν αποπροσανατολιστώ, είναι άλλο να με ψάχνουν τέσσερα άτομα στο βουνό και άλλο 24. Θα με βρουν πιο σύντομα και θα γυρίσω σπίτι μου νωρίτερα».

ΟΔΗΓΙΕΣ
Πεζοπορία υπό προϋποθέσεις
Ο κ. Στέφανος Σιδηρόπουλος, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Trekking Hellas και επιμελητής του καταφυγίου «Μπάφι» στην Πάρνηθα, ασχολείται επαγγελματικά με τις υπαίθριες δραστηριότητες τα τελευταία 15 χρόνια, έχοντας κάνει το χόμπι του επάγγελμα. Ως εταιρεία διοργανώνουν δεκάδες υπαίθριες δραστηριότητες, όπως πεζοπορίες, rafting, canoe-kayak κ.ά. Πάντα φροντίζουν ώστε να έχουν λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας. «Εξαιρουμένης της απλής πεζοπορίας, κάθε δραστηριότητα έχει τα δικά της υλικά» εξηγεί. Είναι προφανές ότι σε δραστηριότητες «εξειδικευμένες» οι άνθρωποι που θέλουν να συμμετάσχουν πρέπει όχι απλώς να χρησιμοποιούν τα απαραίτητα υλικά αλλά και να έρθουν σε επαφή με εταιρείες που εξειδικεύονται στον χώρο για να τους καθοδηγήσουν σωστά. «Υπάρχουν και μονοπάτια που είναι πάρα πολύ απλά, που είναι φανερά, ξεκάθαρα και σύντομα, της τάξης της μισής ώρας, και μπορεί κάποιος να τα διασχίσει χωρίς συνοδεία, αλλά υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται» σημειώνει ο κ. Σιδηρόπουλος.
Η διαδικασία δεν είναι πολύπλοκη. Κανείς δεν πρέπει να επιχειρεί μια διαδρομή μόνος αλλά να είναι σε μια ομάδα τουλάχιστον δύο ατόμων, ώστε σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ο δεύτερος να μπορέσει να ειδοποιήσει τις Αρχές. Θα πρέπει να ενημερωθεί κάποιος τρίτος για την ακολουθούμενη πορεία και τον τόπο προορισμού, τα στοιχεία των ατόμων που θα συμμετάσχουν, την ώρα αναχώρησης και την πιθανή ώρα επιστροφής. Θα πρέπει να μελετηθούν η χαρτογραφία και η μορφολογία της διαδρομής, καθώς και να υπάρχει γνώση των καιρικών συνθηκών. Να ζητήσουν συμβουλές και πληροφορίες από τους κατά τόπους πεζοπορικούς και ορειβατικούς συλλόγους. Απαραίτητο είναι να έχουν μαζί τους ένα βασικό φαρμακείο, νερό και ίσως κάτι για φαγητό, χάρτες και πυξίδα και να ακολουθείται πάντα η σηματοδότηση του μονοπατιού.

«Προκαλώ και προσκαλώ τον κόσμο να βγει με τα παιδιά του έξω, στη φύση. Είναι απαραίτητο στις ημέρες που ζούμε να νιώσουμε τη γαλήνη, την ηρεμία και τις χαρές που μας προσφέρει το φυσικό περιβάλλον. Να μάθουμε πώς να το κάνουμε με σεβασμό και με ασφάλεια» καταλήγει ο κ. Σιδηρόπουλος.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ