Βερολίνο, Ανταπόκριση
Τελευταία είχε γίνει άφαντη. Είτε επειδή έκανε διακοπές στο εξοχικό της στην περιοχή Ούκερμαρκ της Ανατολικής Γερμανίας, είτε επειδή δεν ήξερε τι ακριβώς να πει για τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Βαυαρία, η Άνγκελα Μέρκελ απέφευγε κάθε δημόσια εμφάνιση. «Η καγκελάριος είναι πάντα σε υπηρεσία» διαβεβαίωνε καθημερινά η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ. Όμως η σιωπή της ακόμα και μετά την αυτοκτονία με βόμβα ενός Ισλαμιστή την περασμένη Κυριακή στο Άνσμπαχ, που προκάλεσε τον τραυματισμό 15 επισκεπτών μιας συναυλίας, δημιουργούσε αινίγματα σχετικά με την αξία τέτοιας αθέατης «υπηρεσίας» ενόψει της διογκούμενης ανησυχίας του πληθυσμού.
Τα αινίγματα αυτά λύθηκαν το απόγευμα της Πέμπτης στη συνέντευξη που έδωσε η κ.Μέρκελ στο κέντρο τύπου (Bundespressekonferenz) του Βερολίνου. Ήδη από την προηγούμενη ημέρα, το γραφείο της υποδαύλιζε τις προσδοκίες για τις ως «βαρυσήμαντες», ως λεγόταν, δηλώσεις της. «Δεν θα αφήσει απορία ανοικτή» διαβεβαίωνε συνεργάτης της. Επόμενο έτσι, η συνέντευξη να προβαλλόταν από τα μέσα ενημέρωσης ως το γεγονός της χρονιάς και το κέντρο τύπου να είναι κατάμεστο με δημοσιογράφους, πολύ προτού εμφανιστεί η ίδια. Και εκείνη φρόντισε να μην τους απογοητεύσει δίνοντας, αν και όχι πάντα ευθέως, απαντήσεις σε όλα τα καυτά ερωτήματα που της τέθηκαν.
Μερικά παραδείγματα:
Ερώτημα: Πως κρίνει τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Βίρτσμπουργκ (σ.σ.: 17 Ιουλίου) και στο Άνσμπαχ (24 Ιουλίου);
Απάντηση: «Ως ρήξη με ένα πολιτιστικό ταμπού».Οι πράξεις των «ισλαμιστών τρομοκρατών είναι συνταρακτικές, καταπιεστικές και καταθλιπτικές».Κι αυτό που τη θλίβει ακόμα περισσότερο είναι, ότι έγιναν από πρόσφυγες. «Χλευάζουν τη χώρα, που τους άνοιξε τις πόρτες της» είπε. Το ίδιο κάνουν και με εκείνους που τους βοηθούν άμεσα καθώς και με όλους τους άλλους νομοταγείς πρόσφυγες. Ο στόχος των τρομοκρατών είναι «να καταστρέψουν τον τρόπο που ζούμε. Σπέρνουν μίσος και φόβο μεταξύ των πολιτισμών, σπέρνουν μίσος και φόβο μεταξύ των θρησκειών».Οι Αρχές της χώρας, βεβαίωσε, θα κάνουν τα πάντα για να διαλευκάνουν τις «βάρβαρες πράξεις». Προς το σκοπό αυτό, όπως και για να προληφθούν άλλες παρόμοιες επιθέσεις, είναι όμως αναγκαία πρόσθετα μέτρα. Η κ.Μέρκελ τα παρουσίασε υπό τον τίτλο «Πρόγραμμα εννέα σημείων για την ασφάλεια»:
– την αύξηση του αριθμού των δυνάμεων ασφάλειας
– την εντονότερη συνεργασία με τις ξένες υπηρεσίες πληροφοριών
– τη δημιουργία ενός εθνικού μητρώου εισερχόμενων και εξερχόμενων προσφύγων
– ευκολότερες απελάσεις
– κοινά γυμνάσια των δυνάμεων της αστυνομίας και του στρατού (κάτι που πολλοί χαρακτηρίζουν αντισυνταγματικό)
– σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την (τρομοκρατική;) ριζοσπαστικοποίηση των προσφύγων
– τη δημιουργία ενός τεχνολογικού ιδρύματος με στόχο την καλύτερη αποκρυπτογράφηση των ιντερνετικών μηνυμάτων
– τη δικτύωση των τραπεζών προσωπικών δεδομένων στην Ευρώπη
– την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού συστήματος όπλων, που θα αποκλείει τις αγορές on line.
Άλλο ερώτημα: Ήταν οι «ημέρες της τρομοκρατίας» οι δυσκολότερες που πέρασε στην 11ετή καγκελαρία της;
«Όχι» ήταν η απάντησή της. Υπήρξαν και χειρότερα: Παράδειγμα, η καταστροφή των πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Φουκοσίμα – που την οδήγησε στην «ενεργειακή στροφή» στη Γερμανία, ήτοι στο σταδιακό κλείσιμο των δικών της πυρηνικών εργοστασίων. Ή, στην κρίση του ευρώ, που έφερε την ευρωζώνη στο χείλος της καταστροφής. Ή, με την απόφαση για έστω και έμμεση συμμετοχή της χώρας της στις εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή. Η Γερμανία, ομολόγησε για πρώτη φορά ανοιχτά, βρίσκεται «σε πόλεμο με τους Ισλαμιστές» όπως αυτό φαίνεται από την αποστολή αναγνωριστικών αεροπλάνων τύπου Tornados στο συριακό μέτωπο.
Αναφερόμενη στη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας για τους πρόσφυγες, η καγκελάριος επαίνεσε τα θετικά της σημεία, όπως η μείωση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, άσκησε όμως κριτική και σε κάποια τρωτά της, όπως το γεγονός, ότι η μετεγκατάσταση των προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται με αργούς ρυθμούς και σε μικρό μέγεθος. «Είμαι απογοητευμένη από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, που αρνούνται να συμπράξουν σε αυτό» είπε. Παράλληλα τόνισε, ότι παρακολουθεί με «μεγάλη ανησυχία» τις εξελίξεις στην Τουρκία ύστερα από το πραξικόπημα. Η κυβέρνησή της, τόνισε, έχει δικαίωμα να πάρει μέτρα κατά των πραξικοπηματιών, αυτό πρέπει να γίνει όμως «με σεβασμό στις αρχές του κράτους δικαίου και της αναλογικότητας» – κάτι που «δυστυχώς» κατά κανόνα δεν γίνεται.
Μετανιώνει η καγκελάριος για το «ναι» της στο «άνοιγμα» των συνόρων της Αυστρίας προς την Ουγγαρία το Σεπτέμβριο του 2015 και το μεγάλο προσφυγικό κύμα προς τη Γερμανία που επακολούθησε;
«Όχι» ήταν πάλι η απάντησή της. Τα σύνορα ήταν τότε έτσι κι αλλιώς ανοιχτά – τα είχαν ανοίξει οι πρόσφυγες, που είχαν φτάσει εκεί διασχίζοντας την απόσταση από την Βουδαπέστη με τα πόδια. «Δεν αποκλείω να έχουμε και στο μέλλον μεγάλες προσφυγικές ροές» πρόσθεσε – αλλά αυτό σίγουρα με άλλες μορφές.
Και για κάτι άλλο δεν «μετανιώνει» η κ.Μέρκελ: Για τη φράση της «θα τα καταφέρουμε», που είπε επίσης την ίδια εποχή εννοώντας με αυτό ότι η Γερμανία, αυτή «η πλούσια και ισχυρή χώρα», θα μπορούσε να ενσωματώσει με πολλές προσπάθειες επιτυχώς τα νέα καραβάνια των προσφύγων. «Επιμένω και σήμερα σε αυτή τη φράση μου» είπε. «Είμαι και τώρα όπως και τότε πεπεισμένη ότι θα κατορθώσουμε να φέρουμε εις πέρας αυτήν την ιστορική αποστολή στους καιρούς της παγκοσμιοποίησης. Θα τα καταφέρουμε και έχουμε ήδη καταφέρει πολλά, πολλά πράγματα τους τελευταίους έντεκα μήνες» τόνισε.
Οι δημοσιογράφοι χαρίστηκαν πάντως στην κ.Μέρκελ – για το γεγονός,, για παράδειγμα, ότι η Γερμανία πουλάει «αβέρτα» όπλα στη Μέση Ανατολή, κάτι που συμβάλει επίσης στην παράταση των πολέμων, δεν έγινε καμία ερώτηση.
Με αυτό και με άλλα ωστόσο, η κ.Μέρκελ έδειξε ότι κρατά την πρωτοβουλία των κινήσεων έναντι των αντιπάλων της – εντός και εκτός του κόμματός της. Και ότι, όντως «αμετανόητη», παραμένει η κύρια του παιχνιδιού, παρά την όποια παροδική «εξαφάνισή» της.
