Την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προχωρήσει στο δεύτερο στάδιο των συστάσεων της προς την Πολωνία σχετικά με τη λειτουργία του Κράτους Δικαίου ανακοίνωσε την Τετάρτη ο πρώτος αντιπρόεδρος, Φρανς Τίμερμανς.
«Παρά τον διάλογο που διεξάγεται με τις πολωνικές αρχές από την αρχή του έτους, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα κύρια ζητήματα που απειλούν το Κράτος Δικαίου στην Πολωνία δεν έχουν επιλυθεί. Προχωράμε τώρα σε συγκεκριμένες συστάσεις προς τις πολωνικές αρχές σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ανησυχιών μας, έτσι ώστε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας να έχει τη δυνατότητα να εκτελεί τις αρμοδιότητές του ως προς την αποτελεσματική συνταγματική αναθεώρηση», δήλωσε ο Φ. Τίμερμανς.
Μετά την έγκριση των αρχικών συστάσεων της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση στην Πολωνία την 1η Ιουνίου, το πολωνικό Κοινοβούλιο ψήφισε ένα νέο νόμο για την Συνταγματικό Δικαστήριο στις 22 Ιουλίου. Η Επιτροπή αξιολόγησε τη συνολική κατάσταση, συμπεριλαμβανομένου του νέου νόμου, και κατέληξε ότι, ακόμη και αν ορισμένες από τις ανησυχίες της έχουν αντιμετωπιστεί από την εν λόγω νομοθεσία, σημαντικά ζητήματα που έθετε η Επιτροπή όσον αφορά το κράτος δικαίου στην Πολωνία παραμένουν.
Οι συγκεκριμένες συστάσεις της Επιτροπής προς τις πολωνικές αρχές σχετικά με το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ανάγκη δημοσίευσης και πλήρους εφαρμογής από την πολωνική κυβέρνηση όλων των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ενώ η Επιτροπή αναμένει πως οι πολωνικές αρχές θα ενημερώσουν τις ευρωπαϊκές αρχές για τη λήψη μέτρων προς αυτήν την κατεύθυνση μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, περίοδο κατά την οποία θα συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών.
«Αυτό που μας απασχολεί είναι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Είναι σημαντικό για μια δημοκρατική κοινωνία, το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας να είναι ανεξάρτητο. Εάν δεν μπορεί να εκτελέσει τις εξουσίες του λόγω παρεμβάσεων από την κυβέρνηση, τότε προκύπτει ένα πρόβλημα, και αυτό θίγουμε ως Επιτροπή» κατέληξε ο Φ. Τίμερμανς.
Η απόφαση αυτή της Επιτροπής λαμβάνεται μετά από πολλούς μήνες άκαρπων διπλωματικών διαβουλεύσεων, αφού το κόμμα PiS (Νόμος και Δικαιοσύνη) της Πολωνίας κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές, τον περασμένο Οκτώβριο και επέβαλε αλλαγές στη δημόσια τηλεόραση και το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης.
Η Κομισιόν ζητά μεταξύ άλλων από τη Βαρσοβία να δημοσιεύσει και να εφαρμόσει τις αποφάσεις που έχει λάβει το Συνταγματικό Δικαστήριο και κυρίως εκείνη με την οποία χαρακτηρίζονται αντισυνταγματικές οι αλλαγές που αφορούν τον διορισμό των δικαστών. Οι Βρυξέλλες επιθυμούν επίσης όλες οι αποφάσεις που προέρχονται από το ανώτατο δικαστήριο της Πολωνίας να δημοσιοποιούνται «αυτόματα».
Για «πρόωρη απόφαση» μιλά η Βαρσοβία
Οι ενέργειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι «πρόωρες» και εκθέτουν την Κομισιόν στον κίνδυνο να απολέσει το κύρος της, υποστηρίζει η Βαρσοβία.
«Αναφορικά με τη σημερινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δηλώνουμε δια του παρόντος ότι οι ενέργειες της Επιτροπής πριν από την εφαρμογή του νόμου για το Συνταγματικό Δικαστήριο είναι πρόωρες» τονίζει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας.
«Εκθέτουν την Επιτροπή στον κίνδυνο να απολέσει το κύρος που είναι αναγκαίο προκειμένου να εκτελεί τη λειτουργία της όπως περιγράφεται στις (ευρωπαϊκές) συνθήκες», συνεχίζει η ανακοίνωση αυτή.
