Σήμερα θα σας μιλήσουμε για μια «θεραπεία» η οποία, όπως δείχνουν τα ερευνητικά στοιχεία, είναι κατάλληλη (σχεδόν) διά πάσαν νόσον, σωματική και ψυχική, και το σημαντικότερο – σε καιρό κρίσης – είναι δωρεάν και προσβάσιμη σε όλους! Βρίσκεται κάπου κοντά στο σπίτι ή στο γραφείο σας, σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων, και δεν είναι άλλη από το πλησιέστερο πάρκο. Ναι, όντως, οι χώροι πρασίνου στις πόλεις μας είναι από λίγοι ως ελάχιστοι, αλλά υπάρχουν, και το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να τους εκμεταλλευθείτε, αφού μόνο οφέλη θα έχετε για την υγεία σας. Ο κατάλογος των ευεργετικών δράσεων μακρύς, όπως θα διαβάσετε. Τα πάρκα είναι αντίδοτο σε πλήθος δεινών του σύγχρονου κόσμου: από την παχυσαρκία, τον διαβήτη, τις καρδιοπάθειες, το άσθμα και τις ημικρανίες ως την κατάθλιψη και την άνοια. Σε μια περίοδο όπου λογικά επικρατεί το μπλε (της θάλασσας), εμείς σας καλούμε λίγο προτού πάτε διακοπές – ή και όσους λόγω των χαλεπών καιρών δεν θα μπορέσουν να δουν τη θάλασσα εφέτος ούτε με το… κιάλι – να ψηφίσετε πράσινο! Οπως θα δείτε στα στοιχεία που ακολουθούν, ακόμη και μισή ώρα επαφής με την αστική φύση μπορούν να αποτελέσουν «διαβατήριο» υγείας. Καλές πράσινες βουτιές…
Οταν έλθει μια ημέρα σε αυτή τη ζωή που αντί να ψάχνεις σε ποιο καφέ θα πας με τους φίλους σου, αναζητείς εναγωνίως πού θα «παρκάρεις» το διπλό καρότσι, όταν έλθει μια ημέρα που αντί να κρατάς το κοκτέιλ σου στο χέρι κρατάς τις τσάντες μεταφοράς που ξεχειλίζουν από μπιμπερό, πάνες, γάλατα, κουβερτούλες, μπουφανάκια, καλτσάκια, πιπίλες κ.λπ., κ.λπ., κ.λπ. (πολλά λοιπά), τότε έχει φθάσει και η στιγμή που θα περάσεις την πύλη του κοντινότερου πάρκου της γειτονιάς σου. Ετσι τουλάχιστον έφθασε η συγκεκριμένη στιγμή για εμένα, διότι για εσάς μπορεί η αφορμή να είναι οποιαδήποτε. Ενα είναι το σίγουρο, ότι θα πρόκειται –όσο και αν σας φανεί υπερβολικό –για μια στιγμή που θα είναι η αρχή μιας καινούργιας ζωής, γεμάτης από εκατομμύρια άλλες (πράσινες) στιγμές.
Θα μου πείτε «ποιο πάρκο στην τσιμεντούπολη;» και θα έχετε ως έναν βαθμό δίκιο, αφού, παρότι η φύση του ανθρώπου είναι συνυφασμένη με τη… φύση, κάνουμε ό,τι μπορούμε (από τον ιδιώτη που χτίζει παράνομα μέσα στα δέντρα ως το κράτος που ρίχνει… γκρι όπου βρει πράσινο στις γειτονιές) για να εξαφανίσουμε τους χώρους πρασίνου. Θα σας απαντήσω όμως ότι μπορείτε να επισκεφθείτε οποιοδήποτε πάρκο, παρκάκι, υποπαρκάκι υπάρχει σε ακτίνα… περπατήσιμη –και πιστέψτε με, αν το ψάξετε λίγο, θα δείτε ότι υπάρχει, έστω και εκείνο το μικρό πάρκο γύρω από την εκκλησία της ενορίας σας, το οποίο δεν είχατε ίσως εκτιμήσει, αλλά σίγουρα είναι καλύτερο από οποιαδήποτε καφετέρια. Με την πρώτη κιόλας βόλτα θα διαπιστώσετε ότι ένας νέος, ενδιαφέρων κόσμος ανοίγεται μπροστά σας, ένας κόσμος που υπόσχεται περισσότερη υγεία, σωματική και ψυχική. Και αν δεν πιστεύετε εμένα, πιστέψτε τα επιστημονικά στοιχεία που ακολουθούν –δεν σταματούν ποτέ να ανανεώνονται σε ό,τι αφορά το ζήτημα αλλά σε αυτό το κείμενο συνελέγησαν για εσάς τα πιο πρόσφατα. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα είστε σε δίλημμα για το πού θα βολτάρετε –και αν δεν μπορείτε να επιλέξετε το μπλε (της θάλασσας) για χίλιους λόγους, ειδικά τώρα εν μέσω κρίσης –πάρτε τα ποδαράκια σας, τα παιδάκια σας, τα σκυλάκια σας ή ό,τι άλλο σας βρίσκεται μαζί με τον καφέ σας και ψηφίστε… πράσινο.
Μισή ωρίτσα αρκεί
Τα οφέλη του πρασίνου στην υγεία ήταν εμφανή προτού καν αρχίσει να τα αναζητεί για να τα καταγράψει η επιστήμη. Ηδη στην αρχαία Ελλάδα και στην Περσία γνώριζαν ότι η επαφή με τη φύση ωφελεί τον άνθρωπο. Για να έρθουμε όμως στον σύγχρονο κόσμο, η (επιστημονική) αρχή έγινε το 1984 με τη μελέτη του περιβαλλοντικού ψυχολόγου Ρότζερ Ούλριχ του Πανεπιστημίου Texas Α&Μ, η οποία έδειξε ότι νοσηλευόμενοι ασθενείς των οποίων τα δωμάτια έβλεπαν δέντρα ανάρρωναν ταχύτερα, είχαν λιγότερες επιπλοκές και χρειάζονταν λιγότερα παυσίπονα σε σύγκριση με όσους νοσηλεύονταν σε δωμάτια που «κοιτούσαν» τοίχο. Η μελέτη αυτή έγινε άκρως γνωστή καθώς έδειξε ότι ακόμη και το να κοιτά κάποιος από μακριά τη φύση μπορεί να είναι σωτήριο. Φανταστείτε λοιπόν πόσο βοηθητικό μπορεί να είναι το να βρίσκεται ο καθένας μας μέσα σε αυτήν, ιδιαιτέρως όταν ζει στις τσιμεντουπόλεις όπου η επαφή με το πράσινο περιορίζεται σημαντικά –και εκεί έρχονται τα πάρκα (όσα τέλος πάντων έχουμε) για να μας κάνουν να νιώθουμε περισσότερο… άνθρωποι.
Η πιο πρόσφατη επιβεβαίωση για τα οφέλη των πάρκων στην υγεία ήλθε μόλις πριν από μερικές ημέρες και μάλιστα επρόκειτο για περίπτωση «με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια». Μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Scientific Reports» και η οποία βασίστηκε σε παρατήρηση 1.538 ατόμων έδειξε ότι ακόμη και 30 λεπτά επαφής με το πράσινο είναι αρκετά για να βοηθήσουν σώμα και πνεύμα. Συγκεκριμένα μισή ώρα βόλτα στο πράσινο συνδέθηκε με μείωση κατά 7% στην κατάθλιψη και κατά 9% στις τιμές της αρτηριακής πίεσης.
Ασπίδα υγείας για όλους
Λίγους μήνες νωρίτερα, τον περασμένο Απρίλιο, από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Environmental Health Perspectives» προέκυψε ότι οι άνθρωποι που ζουν σε πιο πράσινες περιοχές αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο θνησιμότητας. Και δεν επρόκειτο για μια μικρή ερευνητική εργασία: βασίστηκε σε δεδομένα της τεράστιας έρευνας Nurses’ Health Study η οποία διεξάγεται από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ τα τελευταία 40 χρόνια παρακολουθώντας εξονυχιστικά την υγεία περισσότερων από 100.000 γυναικών. Η καινούργια μελέτη που ανήκε σε ειδικούς της Σχολής Δημόσιας Υγείας Τ. Η. Chan του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ ανέλυσε δεδομένα που αφορούσαν τα έτη 2000-2008 και, σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, όσες γυναίκες έμεναν σε απόσταση 250 μέτρων από χώρους πρασίνου εμφάνιζαν 12% μικρότερο κίνδυνο θνησιμότητας από όλα τα αίτια σε σύγκριση με όσες έμεναν σε λιγότερο πράσινες περιοχές –η σχέση ήταν μάλιστα πιο ισχυρή σε ό,τι αφορούσε αναπνευστικές νόσους, καρκίνο και νεφροπάθειες ενώ τα αποτελέσματα δεν φάνηκε να επηρεάζονται από παράγοντες όπως το εισόδημα, το βάρος ή το κάπνισμα. Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι παράμετροι όπως η καλύτερη ψυχική υγεία, οι πιο έντονες κοινωνικές επαφές, τα υψηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και η μείωση της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση που προσφέρουν τα πάρκα ήταν αυτές που έκαναν τη διαφορά μεταξύ (κυριολεκτικώς) ζωής και θανάτου. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι, μεταξύ άλλων, οι πτητικές οργανικές ενώσεις που εκλύονται από τα φυτά και εισπνέονται από τους ανθρώπους βοηθούν τον οργανισμό ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω της αύξησης του αριθμού και της δραστηριότητας των φυσικών φονικών κυττάρων του, τα οποία αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια στους επικίνδυνους «εισβολείς» όπως ο καρκίνος.
Τα στοιχεία όμως που μαρτυρούν ότι το πάρκο είναι… φάρμακο δεν έχουν τελειωμό. Στη Βρετανία πρόσφατα ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Εξετερ ανέλυσαν δεδομένα που αφορούσαν την ψυχική υγεία 10.000 κατοίκων πόλεων και συνέδεσαν τα δεδομένα αυτά με τις περιοχές όπου οι εθελοντές ζούσαν για μια περίοδο μεγαλύτερη των 18 ετών. Ανακάλυψαν ότι όσοι έμεναν κοντά σε πράσινο ανέφεραν λιγότερο στρες, ακόμη και όταν ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως το εισόδημα, το επίπεδο μόρφωσης και η εργασία (παράγοντες που επίσης συνδέονται με καλή ψυχική υγεία).
Το πράσινο λαχείο είναι το καλύτερο!
Μάλιστα όταν κάποιος μετακομίζει από γειτονιά χωρίς πράσινο σε γειτονιά με περισσότερους χώρους πρασίνου, τα οφέλη στην ψυχική υγεία που αποκομίζει διαρκούν πολύ. Αυτό είναι το μήνυμα που έστειλαν το 2014 και πάλι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Εξετερ μέσα από δημοσίευσή τους στο επιστημονικό έντυπο «Environmental Science & Technology». Η μελέτη τους περιέλαβε 1.064 άτομα και, όπως φάνηκε, μια… πράσινη μετακόμιση κάνει το άτομο να δηλώνει πιο ευτυχισμένο τουλάχιστον επί τρία έτη έπειτα από αυτή –μάλιστα το αίσθημα της ευχαρίστησης γιγαντωνόταν όσο περνούσαν τα χρόνια. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με μελέτες, η ευτυχία τού να κερδίσει κάποιος το λαχείο κρατά το πολύ ένα έτος!
Από την πλευρά τους, ολλανδοί ερευνητές ανακάλυψαν το 2009 χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης 15 ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων της κατάθλιψης, του άγχους, των καρδιοπαθειών, του διαβήτη, του άσθματος και των ημικρανιών σε άτομα που ζούσαν σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από χώρους πρασίνου.
Πέρυσι, διεθνής ομάδα ερευνητών μοίρασε ερωτηματολόγια σε περισσότερους από 31.000 κατοίκους του Τορόντο σε διαφορετικές γειτονιές. Τι έδειξαν οι απαντήσεις των Καναδών; Οτι αυτοί που ζούσαν σε περιοχές με περισσότερα δέντρα εμφάνιζαν καλύτερη καρδιακή αλλά και μεταβολική υγεία, αντίστοιχη με εκείνη που θα συνδεόταν με ετήσια αύξηση του εισοδήματός τους της τάξεως των 20.000 δολαρίων.
Πράσινο και το άριστα στο σχολείο
Οφέλη επίσης του πρασίνου για πολύ μικρούς και πολύ μεγάλους δείχνουν πρόσφατες μελέτες. Ερευνητές από την Ισπανία, τη Νορβηγία και τις ΗΠΑ ανέφεραν πέρυσι στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» ότι διερεύνησαν τη γνωστική ανάπτυξη 2.593 παιδιών ηλικίας 7-10 ετών από 36 δημοτικά σχολεία της Βαρκελώνης. Ανακάλυψαν πως τα παιδιά που ζούσαν πιο κοντά σε πάρκα εμφάνιζαν καλύτερη μνήμη και λιγότερη διάσπαση προσοχής σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι οι χώροι πρασίνου έχουν θετική επίδραση στην υγεία τόσο άμεσα όσο και έμμεσα. Δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους ενώ συγχρόνως μειώνουν την έκθεση στη ρύπανση του περιβάλλοντος και στον θόρυβο αλλά βοηθούν συγχρόνως και στην αύξηση της σωματικής δραστηριότητας –όλοι αυτοί οι παράγοντες συνδέονται με βελτίωση της ψυχικής ανάπτυξης των παιδιών.
Μια βόλτα στο πάρκο αποδείχθηκε ότι βοηθά ακόμη και παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Αυτό ανακάλυψαν ειδικοί του Πανεπιστημίου του Ιλινόι στην Ουρμπάνα – Σαμπέιν, όπως ανέφεραν το 2009 στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Attention Disorders». Οι ερευνητές μελέτησαν παιδιά ηλικίας 7 ως 12 ετών που είχαν διαγνωσθεί με ΔΕΠΥ τα οποία συμμετείχαν σε έναν 20λεπτο περίπατο σε τρεις διαφορετικούς εξωτερικούς χώρους (ένα πάρκο, μια περιοχή στο κέντρο της πόλης και μια οικιστική περιοχή). Οπως φάνηκε, τα παιδιά που είχαν περπατήσει στο πάρκο παρουσίασαν σε τεστ που αξιολογούσαν την προσοχή τους πολύ καλύτερη συγκέντρωση από τα υπόλοιπα –τα σκορ τους ήταν σχεδόν αντίστοιχα με εκείνα των παιδιών χωρίς τη διαταραχή. Μάλιστα, η επίδραση του πάρκου ήταν παρόμοια με εκείνη που επιτυγχάνουν δύο κοινά φάρμακα που χορηγούνται για τη ΔΕΠΥ!
Νικά παχυσαρκία και μυωπία
Ερευνητικά στοιχεία έχουν παρουσιάσει κατά καιρούς και πολλά άλλα οφέλη του πάρκου στον παιδικό οργανισμό καθώς το πράσινο πολεμά την παιδική παχυσαρκία και τη μυωπία αφού «ανοίγει» τα παιδικά μάτια χωρίς να τα περιορίζει, όπως οι τέσσερις τοίχοι των σπιτιών. Συγχρόνως περυσινή μελέτη ειδικών του προγράμματος ΡΗΕΝΟΤΥΡΕ, το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ και συντονίζεται από επιστήμονες του Κέντρου για την Ερευνα στην Περιβαλλοντική Επιδημιολογία (CREAL) στη Βαρκελώνη, έδειξε ότι όσο αυξάνεται το πράσινο στην πόλη τόσο μειώνεται ο δείκτης παιδικής παχυσαρκίας ενώ τα νέα είναι καλά ακόμη και για τα αγέννητα παιδιά. Και αυτό διότι το πάρκο μεταφράζεται σε χαμηλότερη αρτηριακή πίεση των εγκύων καθώς και σε καλύτερο βάρος γέννησης των νεογνών.
Είναι επόμενο ο δείκτης παχυσαρκίας να μειώνεται καθώς το πάρκο σημαίνει περισσότερη φυσική δραστηριότητα. Είναι χαρακτηριστική μελέτη ειδικών του Κέντρου για την Επαγγελματική και Περιβαλλοντική Υγεία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες η οποία δημοσιεύθηκε το 2012, σύμφωνα με την οποία η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου αυξάνει τη φυσική δραστηριότητα κατά περίπου 40%, κυρίως στα παιδιά.
«Φάρμακο» για τους ηλικιωμένους
Και από τους πολύ μικρούς ας περάσουμε στους πολύ μεγάλους οι οποίοι επίσης φαίνεται να ωφελούνται σημαντικά από τη… θεραπεία πρασίνου. Πρόσφατες μελέτες μαρτυρούν ότι η επαφή ασθενών με άνοια (η μάστιγα των ηλικιωμένων) με τη φύση μπορεί να μειώσει τις αρνητικές συμπεριφορές, όπως ο έντονος θυμός, ως και κατά 19%. Αλλα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν καλύτερα μοτίβα ύπνου, ορμονική ισορροπία και μείωση των επιθετικών συμπεριφορών στα άτομα με άνοια που επισκέπτονται χώρους πρασίνου. Και βέβαια καλύτερη κοινωνική συμπεριφορά αφού ας μην ξεχνούμε ότι πάρκο σημαίνει κοινωνικές σχέσεις, σημαντικές στις απρόσωπες μεγαλουπόλεις.
Με όλα αυτά τα… καταπράσινα δεδομένα που μετατρέπονται σε ένα τεράστιο «δάσος» από οφέλη για την υγεία, δεν είναι τυχαίο ότι στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει ένα κίνημα που μιλά για «συνταγογράφηση» της φύσης –ή αλλιώς το πάρκο ως φάρμακο. Ετσι ήδη σε αμερικανικές πολιτείες έχουν ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα στο πλαίσιο των οποίων παρέχεται δωρεάν μεταφορά από και προς πάρκα καθώς και δραστηριότητες εντός των πάρκων αυτών για μικρούς και μεγάλους –το Σαν Φρανσίσκο είναι μάλιστα η μόνη πόλη αυτή τη στιγμή στον κόσμο που έχει υιοθετήσει τη… συνταγή του πάρκου στο πλαίσιο του υπουργείου Δημόσιας Υγείας με εβδομαδιαία προγράμματα στα πάρκα της περιοχής. Ειδικοί πραγματοποιούν μετρήσεις διαφορετικών δεικτών υγείας και τα αποτελέσματα αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον. Δεν είναι ανάγκη όμως να περιμένουμε να μας… συνταγογραφήσουν το αυτονόητο. Ξεκινήστε μόνοι σας από σήμερα την πράσινη θεραπεία!
Μελέτη έδειξε ότι το περπάτημα μπορεί να συνδέεται με μεγαλύτερη βελτίωση δεικτών υγείας σε σύγκριση με το τρέξιμο
Μην τρέχετε, περπατήστε!
Ερευνητικά στοιχεία μαρτυρούν ότι το «τρέξε, τρέξε, μικρούλη (και κυρίως μεγαλούλη)» δεν είναι τελικώς καθόλου απαραίτητο αφού το «περπάτα» είναι όχι απλώς αρκετό αλλά ακόμη και πιο επωφελές σε κάποιες περιπτώσεις για τον οργανισμό. Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2013 στο επιστημονικό έντυπο «Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology» και βασίστηκε σε ανάλυση δεκάδων χιλιάδων ατόμων ηλικίας από 18 έως 80 ετών επί έξι έτη έδειξε ότι το περπάτημα μέτριας έντασης οδηγεί σε μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου υψηλής αρτηριακής πίεσης, υψηλής χοληστερόλης και στεφανιαίας νόσου σε σύγκριση με το έντονο τρέξιμο. Οι ερευνητές από το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley στην Καλιφόρνια μελέτησαν 33.060 άτομα που έτρεχαν σε καθημερινή βάση και είχαν περιληφθεί στη μελέτη National Runners’ Health Study καθώς και 15.045 άτομα που περπατούσαν σε καθημερινή βάση και συμμετείχαν στη μελέτη National Walkers’ Health Study. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, σε ό,τι αφορούσε την υπέρταση το τρέξιμο φάνηκε να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισής της κατά 4,2% ενώ το περπάτημα κατά 7,2%. Ο κίνδυνος υψηλής χοληστερόλης φάνηκε να μειώνεται κατά 4,3% με το τρέξιμο και κατά 7% με το περπάτημα. Σε ό,τι αφορούσε τη στεφανιαία νόσο η μείωση του κινδύνου ήταν της τάξεως του 4,5% για όσους έτρεχαν και του 9,3% για όσους περπατούσαν. Παρόμοια ήταν η μείωση του κινδύνου διαβήτη μεταξύ των δύο ομάδων: 12,1% στο γκρουπ του τρεξίματος και 12,3% στο γκρουπ του περπατήματος. Οπως εξήγησε ο επικεφαλής των ερευνητών Πολ Γουίλιαμς, «το περπάτημα πιθανώς είναι μια πιο κατάλληλη και υποφερτή δραστηριότητα για κάποια άτομα σε σύγκριση με το τρέξιμο, το οποίο πιέζει περισσότερο τον οργανισμό».
Τόσο στους ηλικιωμένους όσο και στα παιδιά που ζουν στις πόλεις τα οφέλη μιας επίσκεψης στο πάρκο είναι μεγάλα και αφορούν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
Πώς αντιδρά στη φύση
Γιατί η επαφή με τη φύση, όπως αποδεικνύουν όλα τα ερευνητικά στοιχεία, μας ηρεμεί, γιατί μειώνει τις ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη αλλά και τον καρδιακό παλμό; Αρκετοί ερευνητές ανά τον κόσμο μελετούν αυτή τη στιγμή τον εγκέφαλο και την απόκρισή του στο πράσινο. Για παράδειγμα, ο γνωσιακός ψυχολόγος Ντέιβιντ Στρέιερ από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα πιστεύει ότι η έκθεσή μας στο φυσικό περιβάλλον επιτρέπει στον προμετωπιαίο φλοιό, τον «πύργο ελέγχου» του εγκεφάλου, να ξεκουράζεται, όπως συμβαίνει με έναν υπερφορτωμένο μυ. Μάλιστα πειράματα που διεξάγει ο δρ Στρέιερ δείχνουν ότι ο εγκέφαλος χρειάζεται να είναι τρεις ημέρες «βουτηγμένος» στο πράσινο για να ξεκουραστεί και να αποδώσει καλύτερα. Μελέτη του σε 22 φοιτητές Ψυχολογίας έδειξε τα οφέλη αυτής της «τριήμερης (πράσινης) επίδρασης»: οι εθελοντές μετά από 72 ώρες στη φύση εμφάνισαν βελτίωση της τάξεως του 50% στη λύση προβλημάτων δημιουργικότητας.
Πώς αντιδρά στη φύση
Γιατί η επαφή με τη φύση, όπως αποδεικνύουν όλα τα ερευνητικά στοιχεία, μας ηρεμεί, γιατί μειώνει τις ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη αλλά και τον καρδιακό παλμό; Αρκετοί ερευνητές ανά τον κόσμο μελετούν αυτή τη στιγμή τον εγκέφαλο και την απόκρισή του στο πράσινο. Για παράδειγμα, ο γνωσιακός ψυχολόγος Ντέιβιντ Στρέιερ από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα πιστεύει ότι η έκθεσή μας στο φυσικό περιβάλλον επιτρέπει στον προμετωπιαίο φλοιό, τον «πύργο ελέγχου» του εγκεφάλου, να ξεκουράζεται, όπως συμβαίνει με έναν υπερφορτωμένο μυ. Μάλιστα πειράματα που διεξάγει ο δρ Στρέιερ δείχνουν ότι ο εγκέφαλος χρειάζεται να είναι τρεις ημέρες «βουτηγμένος» στο πράσινο για να ξεκουραστεί και να αποδώσει καλύτερα. Μελέτη του σε 22 φοιτητές Ψυχολογίας έδειξε τα οφέλη αυτής της «τριήμερης (πράσινης) επίδρασης»: οι εθελοντές μετά από 72 ώρες στη φύση εμφάνισαν βελτίωση της τάξεως του 50% στη λύση προβλημάτων δημιουργικότητας.
Οι εξελίξεις στη νευροεπιστήμη συντελούν, όπως είναι επόμενο, στην καλύτερη αποτύπωση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν εκείνος τα βλέπει… πράσινα. Ερευνητές στην Κορέα χρησιμοποίησαν λειτουργική μαγνητική τομογραφία προκειμένου να καταγράψουν την εγκεφαλική δραστηριότητα σε άτομα που κοιτούσαν διαφορετικές εικόνες. Οταν οι εθελοντές έβλεπαν εικόνες της πόλης ο εγκέφαλός τους παρουσίαζε μεγαλύτερη ροή αίματος στην αμυγδαλή, την περιοχή στην οποία γίνεται η επεξεργασία του φόβου και του άγχους. Αντιθέτως οι εικόνες της φύσης «άναβαν» τον φλοιό της πρόσθιας μοίρας της έλικας του προσαγωγίου καθώς και τον νησιωτικό φλοιό, περιοχές που συνδέονται με τον αλτρουισμό και την ενσυναίσθηση.
Από την πλευρά τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ υπό τον δρα Γκρεγκ Μπράτμαν «σάρωσαν» τον εγκέφαλο 38 εθελοντών πριν και αφού εκείνοι περπάτησαν επί 90 λεπτά είτε σε ένα πάρκο είτε σε έναν πολυσύχναστο δρόμο του Πάλο Αλτο της Καλιφόρνιας. Οπως φάνηκε, τα άτομα που είχαν περπατήσει στη φύση, όχι όμως και εκείνα που είχαν περπατήσει στον πολυσύχναστο δρόμο, παρουσίασαν μειωμένη δραστηριότητα στον υπογονάτιο προμετωπιαίο φλοιό, μια περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με καταθλιπτικές σκέψεις, ενώ παράλληλα οι εθελοντές του πάρκου δήλωσαν ότι ένιωθαν καλύτερα από τους… περιπατητές της πόλης. Σύμφωνα με τον δρα Μπράτμαν, η φύση επηρεάζει το πού κάποιος στρέφει την προσοχή του καθώς και το αν θα επικεντρωθεί ή όχι σε αρνητικά συναισθήματα.
Αρκετοί επιστήμονες του πεδίου σημειώνουν ότι η φύση δεν θα μπορούσε να λειτουργεί αλλιώς στον ανθρώπινο εγκέφαλο, αφού αυτός –είτε το θέλουμε είτε όχι –είναι καλωδιωμένος ώστε να αποκρίνεται θετικά σε αυτό που κουβαλούμε από τους προγόνους μας οι οποίοι ζούσαν από τη φύση και μέσα σε αυτή.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
