Επί μήνες ολόκληρους οι γαλλικές Aρχές προετοιμάζονταν για το Euro. Η ασφάλεια των 24 εθνικών ομάδων, των φιλάθλων αλλά και των κατοίκων στις δέκα πόλεις που φιλοξενούν τους αγώνες αποτέλεσε τη βασική προτεραιότητα, ιδίως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στην καρδιά του Παρισιού τον περασμένο Νοέμβριο. Test event, ασκήσεις ετοιμότητας και σενάρια για κάθε πιθανό (και απίθανο) χτύπημα των εξτρεμιστών ισλαμιστών περιελάμβανε η προετοιμασία του γαλλικού κρατισμού μηχανισμού με τη συμμετοχή της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, της αστυνομίας, του στρατού και μιας άνευ προηγουμένου δύναμης για αθλητική διοργάνωση 100.000 ενστόλων (και μη). Και ύστερα ήρθαν οι χούλιγκαν…
Οι επίλεκτες ομάδες «φουσκωτών»
Οι Γάλλοι επικεντρώθηκαν στην πάταξη της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών και λησμόνησαν την τρομοκρατία των μεταφερόμενων οπαδικών στρατών που πάντοτε σε αυτές τις διοργανώσεις βρίσκουν ευκαιρία για διεθνή καριέρα και σαματά. Οι προϋποθέσεις ήταν ιδανικές και το μείγμα εκρηκτικό καθώς στο κέντρο της Ευρώπης, σε μια σχετικά μικρή ακτίνα και με ευκολία στις μετακινήσεις (είτε οδικώς, είτε μέσω σιδηροδρόμου) συγκεντρώθηκε η αβανγκάρντ των ευρωπαίων χούλιγκαν. Εστω και αν απουσίαζαν οι περίπου 3.000 σεσημασμένοι Αγγλοι, οι οποίοι λόγω περιοριστικών όρων παρέμειναν στα πάτρια εδάφη, τη Μάγχη πέρασαν χιλιάδες βρετανοί οπαδοί (καθώς στο τουρνουά πέραν της Αγγλίας συμμετέχουν και η Ουαλία, το Εϊρε και η Ιρλανδία) με διάθεση για μπόλικο αλκοόλ και φασαρία. Οι Ρώσοι κατέβασαν υπό την ανοχή του κράτους μια ομάδα κρούσης επίλεκτων χούλιγκαν-«φουσκωτών», όπως συνέβη σε χαμηλότερη κλίμακα και με άλλες ανατολικές χώρες (Ουκρανία, Πολωνία, Κροατία, Σλοβακία), όπου ανθεί ο νεο-χουλιγκανισμός, ενώ μικρούς πυρήνες χούλιγκαν μετέφεραν και οι Γερμανοί με τους Τούρκους. Κάπως έτσι οι δρόμοι της Μασσαλίας, της Λιλ, της Νίκαιας, του Λανς και του Παρισιού μετατράπηκαν σε πεδία μάχης.
Η ποδοσφαιρική (και όχι μόνο) κοινότητα –λες και έπεσε από τα σύννεφα –δηλώνει συγκλονισμένη από τη βιαιότητα των επεισοδίων και αναζητεί τα αίτια για την έξαρση του φαινομένου. Κάποιοι μιλούν για παραστρατιωτικές ομάδες οπαδών με ακραία εθνικιστικά και νεοναζιστικά στοιχεία που κατά βάθος κρύβουν πολιτικά κίνητρα, άλλοι για συμμορίες χούλιγκαν που διψούν όχι μόνο για μπίρα αλλά για ξύλο και αίμα, και άλλοι απλώς για… μπαχαλάκηδες που επιδιώκουν την κοινωνική αταξία. Λησμονούν ωστόσο ότι όλα όσα παρακολουθούν με ανοιχτό το στόμα κατά το πρώτο δεκαήμερο του Euro, συμβαίνουν σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο στα εγχώρια εθνικά πρωταθλήματα. Οπως επίσης λησμονούν ότι παραδοσιακά τα φαινόμενα βίας στο ποδόσφαιρο αλλά και κατ’ επέκταση σε ολόκληρη την κοινωνία, πηγάζουν από το αίσθημα αδικίας, την έξαρση της ανεργίας και την περιθωριοποίηση των κοινωνικών στρωμάτων. Ο ουρουγουανός συγγραφέας και λάτρης του ποδοσφαίρου Εδουάρδο Γκαλεάνο έγραψε ότι «η βία που εκρήγνυται στα γήπεδα, αν και συνήθως έτσι φαίνεται, σχεδόν ποτέ δεν προέρχεται από το ποδόσφαιρο».
Το προσεχές διάστημα πάντως εκτιμάται ότι θα υπάρξει εκτόνωση της κατάστασης. Κάτι που οι τοπικές αρχές υπολογίζουν ότι θα αρχίσει να συμβαίνει κυρίως μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης και τη σταδιακή αποχώρηση μεγάλου όγκου οπαδών. Ηδη όμως χάλασε η ποδοσφαιρική γιορτή για την οποία οι Γάλλοι πανηγύριζαν προ εξαετίας όταν έπαιρναν το χρίσμα από την UEFA. Το όνειρο έγινε εφιάλτης και τώρα περιμένουν πώς και πώς για να φύγει από πάνω τους ένα μεγάλο βάρος. Τα δύσκολα πλέον πλησιάζουν προς τη Ρωσία, εκεί όπου θα διεξαχθεί το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018. Ηδη οι ρώσοι χούλιγκαν προϊδέασαν την ποδοσφαιρική κοινότητα για τα μελλούμενα…
Oι Ρώσοι ήρθαν με σκοπό να πολεμήσουν
Ο ιρλανδός δημοσιογράφος Κεν Ερλι, ο οποίος αρθρογραφεί για τους «Irish Times», βίωσε από κοντά τα έκτροπα της Μασσαλίας και δίνει τη δική του οπτική για όσα συνέβησαν στη μεγαλούπολη του γαλλικού Νότου.
«Ενα μεγάλο πλήθος φασαριόζων άγγλων οπαδών λειτουργεί σαν μαγνήτης συγκρούσεων προσελκύοντας τα ταραχοποιά στοιχεία κάθε πόλης. Αποτελεί παράδοση πλέον σε όλες τις σημαντικές διοργανώσεις. Και όσο οι Αγγλοι αποτυγχάνουν να κατανοήσουν ότι με όσα κάνουν είναι σαν να σηκώνουν το μεσαίο δάκτυλο σε κάθε πόλη που τους φιλοξενεί, θα συνεχίσουν να έχουν ανοιγμένα κεφάλια από ξένες ομάδες κρούσης χωρίς να καταλαβαίνουν το γιατί. Δεν μπορούν να αντιληφθούν τον τρόπο που η συμπεριφορά τους αντανακλά στα μάτια της άλλης πλευράς. Φωνακλάδες και μεθυσμένοι, σκαρφαλώνουν όπου βρουν, κοροϊδεύουν τους περαστικούς, χωρίς απαραίτητα να έχουν επιθετική συμπεριφορά. Προκαλούν όμως ανησυχία, αναστάτωση και εκνευρισμό. Με θριαμβευτική αλαζονεία, σηκώνοντας τα χέρια και φωνάζοντας «Ευρώπη, άντε γ…» ή «η Μασσαλία είναι δική μας», προκαλούν τους σκληρούς κάθε πόλης, όπως αρχικά φάνηκε από την εμφάνιση των μαυροφορεμένων Μασσαλών που τους επιτέθηκαν. Οταν συμπεριφέρεσαι έτσι, έστω κι αν δεν ψάχνεις για μπελάδες, οι μπελάδες θα έρθουν να σε βρουν.
Οι εποχές όμως έχουν αλλάξει. Κάτι που φάνηκε το απόγευμα της 10ης Ιουνίου στη νότια πλευρά του παλιού λιμανιού της Μασσαλίας. Τότε μπήκε στο παιχνίδι μια νέα δύναμη υπό τη μορφή περίπου 200 τρομακτικών ρώσων χούλιγκαν. Αν ο αγγλικός χουλιγκανισμός μπορεί να χαρακτηριστεί παθητικός, παίρνοντας στατική θέση και αναμένοντας τις φασαρίες, ο ρωσικός ήταν πέρα για πέρα ενεργητικός, προκαλώντας τις. Εφορμούσαν στους δρόμους με σκοπό να δείρουν κόσμο κλωτσώντας και χτυπώντας στο κεφάλι ανθρώπους που ήταν ήδη πεσμένοι στο έδαφος. Ενδεχομένως αυτό θα αποζητούσαν και οι άγγλοι χούλιγκαν, αν οι πιο βίαιοι από αυτούς δεν είχαν αποκλειστεί από τις αρμόδιες Αρχές. Οι Ρώσοι όμως αντιπροσωπεύουν ένα νέο είδος χουλιγκανισμού που ακμάζει και το οποίο οι ρωσικές Αρχές, είτε δεν μπορούν είτε δεν θέλουν να πατάξουν. Επί της ουσίας, οι Ρώσοι ήρθαν με σκοπό να πολεμήσουν.
Ηταν σε πόλεμο με τον μύθο του αγγλικού χουλιγκανισμού, ένα αρχέτυπο που γεννήθηκε στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 αλλά που σταδιακά σε μεγάλο βαθμό εξαλείφθηκε ή τουλάχιστον αποκλείστηκε από τα ταξίδια στο εξωτερικό. Οι οπαδοί που ακολουθούν την Αγγλία εκτός συνόρων εξακολουθούν να βρίσκουν κάμποσους αντιπαθητικούς τρόπους συμπεριφοράς, ωστόσο είναι κληρονόμοι μιας φήμης που δεν τους αξίζει πλέον. Η ιστορία είναι ένας εφιάλτης από τον οποίο οι άγγλοι οπαδοί προσπαθούν να ξυπνήσουν. Οι Ρώσοι τους το απέδειξαν».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
