Η έναρξη της διαδικασίας Αναθεώρησης του Συντάγματος έγινε από την κυβέρνηση, προκειμένου όχι μόνο να γίνει αλλαγή της πολιτικής αντζέντας, αλλά και να επιδιωχθεί πολιτική συναίνεσης, την οποία όποιος βέβαια δεν ακολουθήσει σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές θα εκτεθεί, αφού θα επιλέξει ως πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης την ύπατη και πλέον σημαντική πολιτειακή διαδικασία…
Παρόλα αυτά με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλο να ακυρώνει εν τη γενέσει του τη διαδικασία του δημοψηφίσματος, λόγω και της παλιάς του θέσης ότι είναι αντισυνταγματικό (σχετική αρθρογραφία το 2011), αλλά και την Ν.Δ να δίνει επισήμως στους βουλευτές εννέα σημεία προς Αναθεώρηση του Συντάγματος αγνοώντας την πρόταση της κυβέρνησης Σαμαρά (Δεκέμβριος του 2014), αναταράξεις προκαλεί και στα δυο μεγάλα κόμματα η διαδικασία της Αναθεώρησης που άρχισε επεισοδιακά και όχι σε κλίμα συναίνεσης, όπως επιβάλλει ο Συνταγματικός Νομοθέτης…
Οταν η κυβέρνηση δια στόματος της εκπροσώπου της, Όλγας Γεροβασίλη, άφηνε την περασμένη εβδομάδα ανοικτό το θέμα της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για κρίσιμα θέματα της αλλαγής του Συντάγματος (εκλογικό νόμο, νόμο περί ευθύνης υπουργών κλ.π) η αντίδραση της Προεδρίας της Δημοκρατίας ήταν άμεση. Φαίνεται ότι εκτός από τους αρμόδιους νομικούς παραστάτες του Μεγάρου Μαξίμου επικοινωνία υπήρξε και με την κυβερνητική εκπρόσωπο, αλλά και με τους αρμόδιους υπουργούς, τον Πρόεδρο της βουλής και φυσικά ενημερώθηκε αμέσως και ο πρώθυπουργός. Το μήνυμα των συζητήσεων ήταν ένα: δεν μπορεί να γίνει δημοψήφισμα, αφού είναι διαδικασία όχι μόνο αντισυνταγματική αλλά και διαδικασία που δεν επιτρέπεται από το άρθρο 110 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει τα της σχετικής διαδικασίας. Μάλιστα, όπως ειπώθηκε η αντισυνταγματικότητα έγκειται στο γεγονός ότι το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος θα δεσμεύσει την επόμενη Αναθεωρητική Βουλή, μειώνοντας την αρμοδιότητά της.
Η Αναθεωρητική Βουλή είναι εκείνη, σύμφωνα με το άρθρο 110, η οποία ορίζει το περιεχόμενο της Αναθεώρησης, ενώ η σημερινή Βουλή ξεκινάει τη διαδικασία για τις διατάξεις που θα αναθεωρηθούν. Κρίσιμες είναι και οι ψήφοι που θα ληφθούν τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη Βουλή. Αν αποφασισθούν από την πρώτη Βουλή οι αναθεωρητέες διατάξεις με 180 ψήφους στη δεύτερη χρειάζονται 150. Αντίστροφα, αν οι αναθεωρητέες συγκεντρώσουν 150 ψήφους στη Δεύτερη Βουλή απαιτείται πλειοψηφία 180 ψήφων. Η κυβέρνηση φυσικά θα επιδιώξει τη συγκέντρωση περισσοτέρων ψήφων για να απαιτείται μικρότερη πλιεοψηφία από την επόμενη Βουλή…
Ο υπουργός, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία για το Δημοψήφισμα το χαρακτήριζε ως «συμβουλευτικό» αλλά ο πρωθυπουργός προσχώρησε στην άποψη του προέδρου ενώ ακολούθησαν δηλώσεις, τόσο από τον πρόεδρο της βουλής κ. Νίκο Βούτση αλλά και την ίδια την κυρία Γεροβασίλη, ώστε το δημοψήφισμα αποσύρθηκε αμέσως από το τραπέζι.
Οι διατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ
Κατά τα άλλα οι διατάξεις που θα τεθούν στο τραπέζι είναι ο νέος εκλογικός νόμος, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, κατάργηση της προνομιακής για τους πολιτικούς αποσβεστικής προθεσμίας (παραγραφής) από το άρθρο 86, αλλά και άλλες διατάξεις, που αγγίζουν τη διαφάνεια λειτουργίας του πολιτικού συστήματος.
Σε σχέση με τον νέο εκλογικό νόμο επικρατούν οι απόψεις του υπουργείου Εσωτερικών περί διατήρησης αλλά αισθητής μείωσης του μπόνους του πρώτου κόμματος στους 30 βουλευτές από 40 που είναι σήμερα, ενώ φαίνεται ότι το μπόνους των εδρών θα μπορεί να το πάρει το πρώτο κόμμα εφόσον συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 40% και απέχει από το δεύτερο κόμμα, τουλάχιστον τρεις μονάδες…
Από την άλλη πλευρά η Ν. Δ δίνει προς διαβούλευση (μέσω του Συντονιστή της Αναθεώρησης του βουλευτή Κώστα Τασούλα) στους βουλευτές του κόμματος προς διαβούλευση εννέα σημεία, τα οποία έχουν ελάχιστη σχέση και επαφή με το σχέδιο Αναθεώρησης, που είχε εμφανίσει στις 4 Δεκεμβρίου του 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου. Εισηγητής του τότε σχεδίου ήταν ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στα σημεία που έδωσε ο κ. Τασούλας εμπεριέχονται: Η διασφάλιση της προβλεπόμενης θητείας της Βουλής με κατάργηση των προσχηματικών εκλογών, η κατάργηση του άρθρου 86 με την δραστική περιστολή της δικαστικής προστασίας των πολιτικών προσώπων, η αναβάθμιση του κοινοβουλίου, η επέκταση των αρμοδιοτήτων του προέδρου της Δημοκρατίας, η ενίσχυση της προσωπικής ανεξαρτησίας των βουλευτών κ. λ. π. Από την πλευρά της Δημοκρατικής Συμπαράταξης λόγο θα έχει φυσικά ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Ανδρέας Λοβέρδος, ενώ ο συνταγματολόγος κ. Νίκος Αλιβιζάτος επίσης θα υποβάλλει τις προτάσεις του αλλά προς το παρόν δεν έχει θεσμικό ρόλο.
Ενώ η Συνταγματική αναθεώρηση στο παρελθόν υπήρξε πεδίο της μεγαλύτερης συναίνεσης κατά τη Μεταπολίτευση, αφού συγκεκριμένες διατάξεις είχαν στα προηγούμενα συντάγματα από κοινού διαμορφωθεί όχι μόνο από την κυβέρνηση αλλά και από συνταγματολόγους (Τσάτσο, Βενιζέλο, Αλιβιζάτο) της μείζονος και της ελάσσονος αντιπολίτευσης, σήμερα είναι ζητούμενο αν διαμορφωθεί αυτό το κλίμα συναίνεσης.