Πώς θα ήταν να παίρνει ο καθένας στην Ελβετία, είτε εργάζεται είτε όχι, 2.500 φράγκα (περίπου 2.300 ευρώ) το μήνα από τον κρατικό προϋπολογισμό; Οι Ελβετοί καλούνται στην κάλπη για να αποφασίσουν αν θα δοκιμάσουν την εισαγωγή βασικού εισοδήματος.
Οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν μεγάλες πιθανότητες στο μέτρο να περάσει, έστω κι αν το κόστος ζωής για όλους στην Ελβετία (εργαζόμενους ή μη) είναι υψηλότατο.
Στην τελευταία δημοσκοπήση του gfs.bern, το 71% προτίθετο να ψηφίσει «όχι» στην πρόταση η οποία είχε υποβληθεί από μη κομματική ομάδα και όλα τα κόμματα ζητούν να απορριφθεί. Δεν προκαλεί έκπληξη αν θυμηθεί κανείς ότι το 2012, οι Ελβετοί είχαν ήδη αρνηθεί να αυξηθούν οι ημέρες αδείας των εργαζομένων από τέσσερις σε έξι εβδομάδες, φοβούμενοι μείωση της ανταγωνιστικότητάς τους.
Η πρωτοβουλία «Για ένα άνευ όρων βασικό εισόδημα» (RBI) προτείνει την καταβολή επιδόματος κάθε μήνα σε όλους τους Ελβετούς και τους ξένους που ζουν στη χώρα, είτε έχουν δουλειά είτε δεν έχουν.
Το ποσό του εισοδήματος μένει να καθοριστεί, αλλά η ομάδα που είχε την πρωτοβουλία προτείνει τη χορήγηση 2.500 φράγκων (2.260 ευρώ) ανά ενήλικα και 650 φράγκα για κάθε ανήλικο. Ακόμη κι αν το ενδεχόμενο βασικό εισόδημα έφτανε σε αυτά τα επίπεδα, για τα ελβετικά δεδομένα μετά βίας θα αρκούσε για να μείνει πάνω από το όριο φτώχειας κάποιος χωρίς άλλη πηγή εισοδήματος.
Υπολογίζεται ότι το μέτρο θα στοίχιζε στα κρατικά ταμεία περίπου 25 δισ. φράγκα, που θα καλύπτονταν από νέους φόρους.
«Είναι ένα όνειρο που υπάρχει εδώ και καιρό» αλλά που έχει γίνει «αναγκαιότητα» απέναντι στη μεγάλη ανεργία που προκαλείται από την αύξηση της αυτοματοποίησης, ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο μέλος της πρωτοβουλίας, ο Ραλφ Κούντινγκ.
Η κυβέρνηση και τα περισσότερα πολιτικά κόμματα απορρίπτουν την πρόταση ως ουτοπική και πανάκριβη.
«Είναι ένα παλιό όνειρο, λίγο μαρξιστικό. Γεμάτο καλά και ειλικρινή συναισθήματα, αλλά χωρίς οικονομική σκέψη» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Νομισματικών και Τραπεζικών Σπουδών στη Γενεύη, Σαρλ Βιπλόζ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αν η σχέση μεταξύ αμοιβής και εργασίας κοπεί, «οι άνθρωποι θα κάνουν λιγότερα».
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα που διεξήχθη από το ινστιτούτο gfs.bern, το 71% των Ελβετών θα καταψηφίσει την πρόταση.
Άλλα θέματα που τίθενται επίσης σήμερα προς ψήφιση είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου και η έγκριση της προεμφυτευτικής διάγνωσης.
Όσον αφορά το άσυλο, ο νέος νόμος προτείνει την επιτάχυνση των διαδικασιών, μεγάλο μέρος των οποίων θα πρέπει να ολοκληρώνεται το πολύ σε 140 ημέρες. Η πρόταση υποστηρίζεται από το 60% των ψηφοφόρων, σύμφωνα πάντα με τη δημοσκόπηση της gfs.bern.
Οι πολέμιοι της πρότασης καταγγέλλουν την παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας σε μετανάστες, ενώ οι Ελβετοί δεν τη δικαιούνται, και την απλούστευση της διαδικασίας έγκρισης για να ανοίξουν ομοσπονδιακά κέντρα ασύλου.
Οι Ελβετοί θα πρέπει επίσης να αποφανθούν αν δέχονται ή όχι την προεμφυτευτική διάγνωση (DPI), μέθοδο που επιτρέπει την επιλογή και την κατάψυξη εμβρύων, αλλά μόνο εκείνα των ζευγαριών που είναι φορείς σοβαρής κληρονομικής νόσου ή των ζευγαριών που δεν μπορούν φυσιολογικά να αποκτήσουν παιδιά.
Σύμφωνα με έρευνα του ομίλου μέσων ενημέρωσης Tamedia, το 55% των ερωτηθέντων υποστηρίζει την πρόταση. Αν γίνει δεκτή, δώδεκα έμβρυα θα μπορούν να αναπτυχθούν με επεξεργασία εναντίον τριών σήμερα, και αυτά που δεν θα εμφυτευθούν αμέσως, θα μπορούν στο εξής να καταψύχονται.
Οι πολέμιοι της πρότασης υποστηρίζουν πως πρόκειται για «ευγονικό νόμο».