Την πιθανότητα αύξησης του τουρισμού το 2016 με διεθνείς αφίξεις από 25 έως 27 εκατ. αλλά και ανομοιογένεια στην επικράτεια, επισημαίνει στα συμπεράσματά της η ετήσια μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) «Εξελίξεις στον παγκόσμιο και τον ελληνικό τουρισμό και στα βασικά μεγέθη της ελληνικής ξενοδοχίας το 2015», που παρουσιάστηκε την Τετάρτη.
Οπως αναφέρεται, ο εισερχόμενος τουρισμός θα διατηρήσει εφέτος τη δυναμική του και «ίσως παρουσιάσει για μία ακόμα χρονιά αύξηση. Η άνοδος, όμως, αυτή δεν θα είναι ομοιόμορφη στους επιμέρους προορισμούς της χώρας, καθώς υπάρχει το έντονο πρόβλημα των προσφύγων και μεταναστών που έχουν φτάσει στη χώρα μας. Είναι δηλαδή πολύ πιθανόν τα νησιά του Βορείου Αιγαίου να δουν τις τουριστικές τους ροές να μειώνονται το 2016». Ωστόσο, από το 2015 «έχει αρχίσει να εμφανίζεται μια επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης τόσο των τουριστικών αφίξεων όσο και των εισπράξεων. Αυτό, σε συνδυασμό με το μεταναστευτικό/προσφυγικό πρόβλημα είναι πολύ πιθανό να επιβραδύνει ακόμα περισσότερο την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού».
Στην έρευνα καταδεικνύεται επίσης η θεαματική αύξηση κατά 52% του ξενοδοχειακού δυναμικού στην Ελλάδα τη 15ετία 1990-2015. Το μέσο μέγεθος των δωματίων κινήθηκε ανοδικά κατά 19%, από 35 δωμάτια το 1990 σε 41,6 το 2015. Την ίδια περίοδο το ποσοστό των ξενοδοχείων 5* αυξήθηκε κατά 486%. Το δυναμικό των ξενοδοχείων 4* και 5* ανέρχεται στο 41% του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού, με σαφή τάση το 2020 να αντιστοιχεί στο 48-50%. Το μέσο μέγεθος του ελληνικού ξενοδοχείου είναι 42 δωμάτια, ενώ το 80% των ξενοδοχείων είναι δυναμικότητας κάτω των 50 δωματίων.
Ωστόσο η 18η ετήσια μελέτη του ΙΤΕΠ καταγράφει και το σημαντικό πλήγμα που δέχθηκε ο εγχώριος τουρισμός από την οικονομική κρίση το διάστημα 2008-2014, με αποτέλεσμα τα ταξίδια των Ελλήνων στο εσωτερικό της χώρας να έχουν μειωθεί κατά 45% και στο εξωτερικό κατά 52% περίπου. Δημοφιλέστερος προορισμός για τα ταξίδια των Ελλήνων στο εσωτερικό είναι η Κεντρική Μακεδονία, η οποία συγκέντρωσε το 15,9% των διανυκτερεύσεων των ημεδαπών τουριστών το 2014 (2013: 15,3%, 2008: 16,5%). Δεύτερη στις προτιμήσεις των Ελλήνων είναι η Πελοπόννησος, η οποία συγκεντρώνει διαχρονικά περίπου το 10% των διανυκτερεύσεων στα ξενοδοχειακά καταλύματα.
Σχολιάζοντας μάλιστα πρόσφατο κλείσιμο του Athens Ledra, ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Γιώργος Τσακίρης τόνισε ότι «73 ξενοδοχεία έκλεισαν από το 2011. Ανοίγουν καινούργια. Δείγμα της κρίσης στην οικονομία» και πρόσθεσε ότι αποτελεί πλήγμα για την απασχόληση και τον προορισμό της Αθήνας, ενώ εξέφρασε ανησυχία και για την εξέλιξη της αναδιάρθρωσης των κόκκινων χαρτοφυλακίων των τραπεζών.
Υψηλή εποχικότητα – Μείωση 2% της μέσης δαπάνης – Για τέταρτη χρονιά μειώνεται η διάρκεια διαμονής
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 36,5% των ελληνικών ξενοδοχείων διαθέτουν τα δωμάτιά τους σε τιμές κάτω των 40 ευρώ τον Μάιο, ενώ τον Αύγουστο το ποσοστό περιορίζεται στο 14,5%. Παράλληλα τον Μάιο μόνο το 5% των ελληνικών ξενοδοχείων διαθέτουν τα δωμάτιά τους σε τιμές άνω των 100 ευρώ, ενώ αντίθετα τον Αύγουστο το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 14%. Ποσοστό 57% – 58% των απασχολουμένων στα ελληνικά ξενοδοχεία είναι γυναίκες. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο στα ξενοδοχεία χαμηλότερων κατηγοριών και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνει και το 90%.
Από τα οριστικά στοιχεία της Ερευνας Συνόρων για το 2015 που διεξάγει η Τράπεζα της Ελλάδας, προκύπτει επίσης ότι η μέση δαπάνη ανά ταξίδι στην Ελλάδα μη κατοίκων μειώθηκε κατά 2% το 2015 σε σχέση με το 2014 και διαμορφώθηκε στα 541 ευρώ. Παράλληλα η δαπάνη ανά διανυκτέρευση αυξήθηκε κατά 4,9% φθάνοντας στα 75 ευρώ από 72 ευρώ το 2014, ενώ η μέση διάρκεια παραμονής περιορίστηκε για τέταρτη συνεχή χρονιά (κατά 6,5%) πέφτοντας στις 7,2 διανυκτερεύσεις. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη σημαντική αύξηση των αφίξεων ταξιδιωτών από ορισμένες χώρες εκτός ευρωζώνης, αλλά και από όμορες χώρες, των οποίων η μέση διάρκεια παραμονής είναι σημαντικά μικρότερη από το μέσο όρο.
Το 2015 διαπιστώνεται εξακολουθητικά και το μεγάλο πρόβλημα της εποχικότητας της ζήτησης του εγχώριου τουριστικού προϊόντος, με τον δείκτη παρά τη σχετική μείωσή του σε σύγκριση με το 2014, λόγω αύξησης του τουρισμού της Αθήνας, να παραμένει υψηλότατος.
Επίσης, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχειακά καταλύματα, για τους ημεδαπούς τουρίστες στην Ελλάδα, προκύπτει ότι αυτές συρρικνώθηκαν κατά 22,5% την περίοδο 2008-2014, ενώ αντίθετα οι διανυκτερεύσεις μη κατοίκων αυξήθηκαν κατά 28,9% το ίδιο διάστημα. Αντίστοιχα, το υψηλότερο ποσοστό αύξησης το 2015 κατέγραψαν οι τουρίστες που προέρχονται από χώρες της Ευρώπης (Τσεχία και Πολωνία), καθώς και κάποιες χώρες της Αφρικής (+25,8%), Οι τουρίστες από Κίνα έφθασαν τις 55.000 αφίξεις αυξημένες κατά 16%, ενώ οι μεγάλες πελατειακές αγορές της χώρας (Αγγλία, Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία κλπ) ενισχύθηκαν κατά 15%. Σημαντική ήταν και η άνοδος των τουριστών από χώρες της Αμερικής, ΗΠΑ, Καναδάς, Βραζιλία (2015/14: 23,0%).
