Το μήνυμα του Μαντέλα

Όταν ξέσπασε η κρίση στα τέλη του 2009 και λίγο μετά που η χώρα τέθηκε υπό τον διεθνή οικονομικό έλεγχο, στο δημόσιο λόγο επικρατούσαν εκφράσεις όπως «πρόγραμμα σωτηρίας» της Ελλάδας και επιχειρήματα που είχαν σκοπό να πείσουν ότι όλα αυτά στόχευαν στο να «μεταμορφώσουν» τη χώρα σε μια σύγχρονη, υγιή δυτική οικονομία με την ανάλογη διοίκηση.

Όταν ξέσπασε η κρίση στα τέλη του 2009 και λίγο μετά που η χώρα τέθηκε υπό τον διεθνή οικονομικό έλεγχο, στο δημόσιο λόγο επικρατούσαν εκφράσεις όπως «πρόγραμμα σωτηρίας» της Ελλάδας και επιχειρήματα που είχαν σκοπό να πείσουν ότι όλα αυτά στόχευαν στο να «μεταμορφώσουν» τη χώρα σε μια σύγχρονη, υγιή δυτική οικονομία με την ανάλογη διοίκηση. Για να μην κάνουμε τον κύκλο αυτού του ψεύδους από την αρχή – έχουν γραφτεί εδώ αυτά πολλές φορές – αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι χθες ακόμα και ο υπουργός Σόιμπλε είπε ότι η αύξηση των φόρων είναι παράλογη, αλλά δεν γίνεται αλλιώς!… Ομως κανείς δεν ρωτά: γιατί δεν γίνεται αλλιώς; Η απάντηση είναι απλή: επειδή το Βερολίνο δεν θέλει να γίνει αλλιώς…

Αν είναι κάτι που οφείλουμε άπαντες επιτέλους να αντιληφθούμε μετά από όλη αυτή τη λαίλαπα είναι ότι, στην πραγματικότητα, είμαστε μόνοι μας: το απέδειξαν και τα πολυετή μνημόνια που κάθε άλλο παρά στην βελτίωση της οικονομίας οδήγησαν, αλλά και η κρίση του προσφυγικού. Το ίδιο φαίνεται ξεκάθαρα και στην ισορροπία μεταξύ Ελλαδας – Ε.Ε. – Τουρκίας, το πιο επικίνδυνο, για εμάς, κομμάτι του δύσκολου παζλ που έχουμε να λύσουμε. Η Ελλάδα πρέπει να καταλάβει ότι δεν θα τη σώσει κανείς τρίτος. Εμείς είμαστε η Ελλάδα, με όλα τα καλά και τα άσχημά μας. Εμείς πρέπει να σώσουμε τη χώρα μας. Αλλά, για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα να συμβούν δύο πράγματα: αφενός να το συνειδητοποιήσουμε και αφετέρου να νιώσουμε την ευθύνη και την ανάγκη να το κάνουμε.

Ισως σε όλα αυτά έχουμε να διδαχθούμε κάτι από άλλους, όπως, λ.χ. από ένα περιστατικό που συνέβη πριν από χρόνια στην Αθήνα με πρωταγωνιστή τον Νέλσον Μαντέλα. Σε μία επίσκεψή του εδώ ο άνθρωπος – σύμβολο του παγκόσμιου αγώνα για την ελευθερία διέμενε σε μεγάλο ξενοδοχείο της πρωτεύουσας. Κάποια στιγμή, ο διευθυντής του διπλωματικού του γραφείου αντιλήφθηκε ότι ανάμεσα στις σημαίες που κυμάτιζαν μπροστά δεν υπήρχε εκείνη της Νοτίου Αφρικής. Εθεσε το θέμα με εύλογη ενόχληση στην ελληνική πλευρά. Εκλήθη ο διευθυντής του ξενοδοχείου, ζήτησε συγνώμη και δήλωσε ότι θα λύσει αμέσως. Πριν να κατέβαινε ο Μαντέλα από το δωμάτιο θα είχαν όλα τακτοποιηθεί.

Σε λίγα λεπτά, ο ευτυχής πλέον νοτιοαφρικανός διπλωμάτης συνόδευσε τον πρόεδρό του προς την έξοδο του ξενοδοχείου και του ζήτησε να κοντοσταθεί να χαιρετίσουν τη σημαία της χώρας τους. Τι το θελε; Εμειναν και αυτός και ο Ελληνας ομόλογός του στήλη άλατος: στο ξενοδοχείο, χωρίς να έχουν καταλάβει τι κάνουν, είχαν σηκώσει τη σημαία του κράτους του Απαρτχάιντ! Μπροστά στον άνθρωπο που έκανε τρεις δεκαετίες φυλακή και τελικά θριάμβευσε… Οι διπλωμάτες άφρισαν. Ο κίνδυνος σοβαρότατου διπλωματικού επεισοδίου ήταν πασιφανής. Όμως, ο ίδιος ο Μαντέλα, έμεινε εντελώς ατάραχος. Αφού ζήτησε στον δικό του πρέσβη να ηρεμίσει, στράφηκε προς τον Ελληνα και του είπε να μην ταράζεται, δεν υπήρχε πρόβλημα: «Και αυτή σημαία της πατρίδας μου είναι, την αγαπώ και αυτήν», είπε…

Το συμβάν αφηγείται στο νέο του βιβλίο Στη χώρα του ουράνιου τόξου, εκδόσεις Πατάκη, ο πρέσβης και συγγραφέας Γιάγκος Οικονομίδης, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα επί χρόνια στη Νότιο Αφρική και υπήρξε προσωπικός φίλος του Μαντέλα. Πρόκειται για συμβάν που (θα έπρεπε να) λέει πολλά σε εμάς για την πιο βαθιά ουσία του τι σημαίνει να αγαπάς αληθινά την πατρίδα σου και τι μπορείς να κάνεις γι αυτήν. Γιατί δείχνει το πώς σκέπτονται και ενεργούν οι πραγματικοί δημόσιοι άνδρες, εκείνοι που βάζουν πάνω απ’

όλα την πατρίδα τους και όχι τις πολιτικές τους φιλοδοξίες, τις ιδεοληψίες, τους κομματικούς ανταγωνισμούς ή τα πάσης φύσεως συμφέροντα. Δείχνει ακόμα και τι σημαίνουν τα σύμβολα μιας πατρίδας, τα οποία διάφοροι εδώ υβρίζουν και θέλουν να τα βγάλουν από τη μέση…

Αυτό το δημόσιο ήθος έχουμε απόλυτη ανάγκη σήμερα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει άλλο ούτε τα ψέματα, ούτε τις περιττές εντάσεις, ούτε τα μικροκομματικά παιγνίδια και τους φτηνούς πολιτικούς εγωισμούς. Οι δυσκολίες είναι πάρα πολύ μεγάλες. Και οι κίνδυνοι, ακόμα μεγαλύτεροι, απλώνονται πια σε πλήθος πεδία.

Απέναντι σε αυτούς είναι που πρέπει επειγόντως να γίνει μία νέα αρχή.

Γιατί οι απειλές για την Ελλάδα είναι σήμερα μεγαλύτερες από ποτέ.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.