Ραγδαία άνοδος της Ακροδεξιάς, με συντριβή των υποψηφίων των κομμάτων εξουσίας. Παραίτηση του Σοσιαλδημοκράτη καγκελαρίου Βέρνερ Φάιμαν, που έγινε και επισήμως το πρώτο μεγάλο πολιτικό θύμα της προσφυγικής κρίσης. Κάτι δεν πάει καθόλου καλά στην Αυστρία, όπου οι ψηφοφόροι παίρνουν ξανά τον δρόμο για τις κάλπες την Κυριακή 22 Μαΐου. Στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών φαβορί είναι ο 45χρονος Νόρμπερτ Χόφερ του λαϊκίστικου, αντιευρωπαϊκού, αντιμεταναστευτικού Κόμματος Ελευθερίας (FPÖ).
«Ποιοι είναι οι λόγοι πίσω από την επιτυχία του FPÖ;» ρωτήσαμε τον δρα Θεοφάνη Εξαδάκτυλο, αναπληρωτή καθηγητή Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Surrey.
«Οι προεδρικές της Αυστρίας αναδεικνύουν για άλλη μία φορά τα ισχυρά θεμέλια που έχει αποκτήσει η Ακροδεξιά στην Ευρώπη. Παρότι δεν είναι πρωτοφανής τέτοια άνοδος για την Αυστρία, είναι ανησυχητικό ότι οι δυνάμεις της Ακροδεξιάς κατάφεραν να αποκτήσουν μεγάλο προβάδισμα έναντι των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας» τονίζει ο συνομιλητής μας.
«Η ακροδεξιά παράταξη στην Αυστρία έχει παρελθόν: ήταν το πρώτο σημάδι αναγέννησης ξενοφοβικών και φασιστικών κομμάτων στην Ευρώπη. Κατάφερε με έναν καθαρά εθνικολαϊκιστικό λόγο να έρθει από το περιθώριο στην κεντρική πολιτική σκηνή αναγκάζοντας τα παραδοσιακά κόμματα να ανταποκριθούν στην πολιτική της ατζέντα για να σταματήσουν τις εκροές ψηφοφόρων» προσθέτει.
Αλλά η αυστριακή Ακροδεξιά δεν είναι η μόνη που θριαμβεύει στις κάλπες. Από τη Γαλλία της Μαρίν Λεπέν ως τη Σκανδιναβία και τη Βρετανία, το Βέλγιο, την Ελβετία, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Ουγγαρία και την Πολωνία –για να μη μιλήσουμε για τη Λέγκα του Βορρά στην Ιταλία και τη Χρυσή Αυγή -, ακροδεξιά, ρατσιστικά, αντι-ευρωπαϊκά, εθνικολαϊκιστικά κόμματα γνωρίζουν πρωτοφανή επιτυχία.
«Πράγματι ο εθνικολαϊκισμός της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι επίσης εμφανής με ισχυρή αντιπροσώπευση σε αρκετά ευρωπαϊκά κοινοβούλια και τοπικά συμβούλια. Η ευρωπαϊκή οικονομική κρίση απέσυρε τον μανδύα της ευμάρειας και αποκάλυψε τη συνέχεια αυτών των αντιλήψεων. Το Προσφυγικό έδωσε βήμα στις ιδέες αυτές να κυκλοφορούν ανενόχλητες στον δημόσιο πολιτικό χώρο. Αυτά όμως είναι μόνο αφορμές και η παρουσία της τάσης αυτής δεν είναι σημείο των καιρών. Οι πραγματικές αιτίες εκτόξευσης του φαινομένου για κάθε χώρα είναι διαφορετικές, αλλά βρισκόμαστε σε μια ιδιαίτερη συγκυρία στην οποία όλες αυτές οι αιτίες συνυπάρχουν συμπτωματικά και ανατροφοδοτούνται διαρκώς μεταξύ τους» προσθέτει ο δρ Εξαδάκτυλος.
Και εξηγεί: «Στην πλούσια Δυτική Ευρώπη η αιτία εντοπίζεται στα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα που δεν κατόρθωσαν να επιτύχουν κοινωνίες ισότητας, την ένταξη των μεταναστών στο κοινωνικό σύνολο και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου ορισμένων κοινωνικών ομάδων που νιώθουν να απειλούνται από το ξένο στοιχείο.
Στην λιγότερο εύπορη Ανατολική Ευρώπη το φαινόμενο εντοπίζεται στην περιορισμένη ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών στη μεταβατική περίοδο μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και στην ανικανότητα του πολιτικού συστήματος να ξεφύγει από προηγούμενες απολυταρχικές τάσεις» λέει ο συνομιλητής μας.
Οντως στην Ανατολική Ευρώπη η εθνικιστική ακραία Δεξιά είναι ήδη στην εξουσία. Με ρατσιστικό παραλήρημα ο αυταρχικός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βικτόρ Ορμπαν έστησε φράχτες και έστειλε στρατό στα σύνορα για να διώξει με τη βία εξαθλιωμένους πρόσφυγες.
Και η κύρια αντιπολίτευση στη Βουδαπέστη δεν είναι οι Σοσιαλιστές αλλά το απόλυτο άκρο: το νεοναζιστικό κίνημα Jobbik. Σε υπερ-δεξιά τροχιά έχει μπει και η Πολωνία μετά τη νίκη του ευρωσκεπτικιστικού λαϊκίστικου Κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι.
Ιδιαίτερα στην Αυστρία «η επιτυχία της Ακροδεξιάς οφείλεται και στον εγκλωβισμό των δημοκρατικών κομμάτων στην ατζέντα του FPÖ. Η σύμπλευση των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων με τον πολιτικό λόγο αυτών των κομμάτων συνεισφέρει μόνο στην ανατροφοδότηση της μισαλλοδοξίας, της διαίρεσης και πόλωσης της κοινωνίας και της θυματοποίησης ευπαθών ομάδων του πληθυσμού και αντιτίθεται στην ιδέα της ανοικτής κοινωνίας που πρεσβεύει η Ευρώπη» καταλήγει ο δρ Εξαδάκτυλος.
Την ίδια ώρα ακροδεξιοί, με πρώτη τη Λεπέν, μιλάνε για κρατικό παρεμβατισμό, πλήρη απασχόληση, γενναιόδωρες συντάξεις, αξιοπρεπές κράτος πρόνοιας αντί για την άγρια λιτότητα που εφαρμόζουν αναγκαστικά οι κυβερνήσεις.
Φυσικά υπάρχουν ένα σωρό αποχρώσεις και διαφορές ανάμεσα σε αυτά τα κόμματα. Η Λεπέν, ας πούμε, θέλει τη Γαλλία έξω από το ευρώ, τη Σένγκεν και το ΝΑΤΟ, με αποκατάσταση της ανεξαρτησίας έναντι των ΗΠΑ.
Αντίθετα, λόγω του ιστορικά επώδυνου κομμουνιστικού παρελθόντος, η Πολωνία είναι σταθερά φιλοαμερικανική αναζητώντας προστασία από τη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Υπάρχει όμως κοινό έδαφος: όλα αυτά τα κόμματα είναι αντι-μουσουλμανικά, αντι-μεταναστευτικά, αντι-ευρωπαϊκά, λαϊκίστικα και πάνω απ’ όλα εθνικιστικά.
Οι ειδικοί λένε ότι, αν τα δημοκρατικά κόμματα εξουσίας, Συντηρητικοί και Σοσιαλδημοκράτες, δεν αναπτύξουν πειστικό πρόγραμμα για το πώς θα βγει η Ευρώπη από την οικονομική και τη μεταναστευτική κρίση της, η Ακροδεξιά θα έχει όλο και μεγαλύτερα κέρδη.
«Παντού οι λαϊκιστές της Ακρας Δεξιάς χαϊδεύουν τον φόβο για τον «εξισλαμισμό» της Ευρώπης. Λένε ότι τα κόμματα του κατεστημένου που κυβερνάνε ή είναι πολύ αδύναμα να αντιδράσουν ή, χειρότερα, είναι συνένοχα υποστηρίζοντας άνευ όρων την πολυπολιτισμικότητα, τα ανοιχτά σύνορα και την πολιτική ορθότητα. Και φωνάζουν ότι οι χώρες της Ευρώπης πρέπει να πολεμήσουν επειγόντως για την εθνική, την πολιτισμική και την οικονομική επιβίωσή τους» μας είπε ο Μάθιου Γκούντγουιν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ και ειδικός στον ακροδεξιό εξτρεμισμό.
HeliosPlus
