Ο «χάρτης» των 557.476 νόμιμων μεταναστών

Στις 557.476 ανέρχεται ο αριθμός των μεταναστών που ζουν νόμιμα στη χώρα μας. Πρόκειται για 290.044 άνδρες και 267.432 γυναίκες που είτε εργάζονται είτε τους έχει δοθεί άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς και άλλους λόγους είτε σπουδάζουν στην Ελλάδα. Την ανθρωπογεωγραφία των πολιτών που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ και ζουν στην Ελλάδα αποτυπώνουν τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών. Επικαιροποιήθηκαν στις 19 Απριλίου και σκιαγραφούν ουσιαστικά τον χάρτη της λεγόμενης νόμιμης μετανάστευσης.

Τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης, είχε παρατηρηθεί ότι τμήμα των μεταναστών έφυγε από την Ελλάδα. Οι συνθήκες ζωής έγιναν δυσχερείς και η λιτότητα με μνημονιακή σφραγίδα έπληξε τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, αλλοδαπούς και Ελληνες.

Η τάση μείωσης του αριθμού των πολιτών από τρίτες χώρες καταγράφεται ιδιαίτερα μετά το 2011. Ωστόσο μπαίνει «φρένο» τρία χρόνια αργότερα. Από το 2014 παρατηρείται, σε σχέση με την προ του Μνημονίου περίοδο, σταδιακά μικρή αύξηση του αριθμού των αλλοδαπών οι οποίοι καταγράφονται ως νόμιμα διαμένοντες στη χώρα. Αναμένεται ότι και λόγω των εξελίξεων στο Προσφυγικό και στο Μεταναστευτικό θα υπάρξουν κατά το επόμενο διάστημα ακόμη πιο έντονες διαφοροποιήσεις προς τα πάνω στα αριθμητικά δεδομένα του χάρτη της νόμιμης μετανάστευσης.

Είναι ενδεικτικό ότι σε καταμέτρηση του ΥΠΕΣ τον Σεπτέμβριο του 2011, όπως αναφέρεται σε μελέτη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, οι πολίτες τρίτων χωρών με νόμιμα χαρτιά στην Ελλάδα ανέρχονταν σε 621.178. Δύο χρόνια αργότερα, με βάση στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών του Απριλίου 2013, ο «νόμιμος πληθυσμός μεταναστών στην Ελλάδα» ήταν περίπου 405.306. Ωστόσο το 2014 η στατιστική του ΥΠΕΣ για τη νόμιμη μετανάστευση αποτυπώνει ότι έφτασαν τις 461.438 οι αλλοδαποί εκτός ΕΕ, ενώ τον Μάιο του 2015 καταγράφηκαν 527.264 (στοιχεία ΥΠΕΣ στις 31.5.2015) και τον Απρίλιο του 2016 καταγράφηκαν 557.476 μετανάστες.

Οι προερχόμενοι από δώδεκα, κυρίως, τρίτες χώρες συνθέτουν τις πιο πολυπληθείς ομάδες αλλοδαπών στην Ελλάδα, με βάση τα επικαιροποιημένα στατιστικά στοιχεία (19 Απριλίου 2016) του υπουργείου Εσωτερικών. Στην πλειονότητά τους οι νόμιμα διαμένοντες αλλοδαποί προέρχονται από: Αλβανία (387.023 άτομα), Ουκρανία (19.595), Γεωργία (18.334), Πακιστάν (16.578), Ινδία (14.357), Αίγυπτο (12.084), Φιλιππίνες (10.468), Μολδαβία (9.092), Μπαγκλαντές (6.301), Συρία (5.799), Κίνα (4.840), Σερβία (2.968).

Επίσης, στην Ελλάδα είναι σχετικά μεγάλος ο αριθμός μεταναστών από τη Νιγηρία (1.965), την Τουρκία (1.554), την πΓΔΜ (1.378), τη Λευκορωσία (1.348), το Καζακστάν (1.324), τον Λίβανο (1.167), το Ιράν (1.101), την Αιθιοπία (1.071), το Ουζμπεκιστάν (1.033), τη Σρι Λάνκα (974 άτομα), το Μαρόκο (877), το Ιράκ (832), την Ιορδανία (684), τη Βραζιλία (681) και την Γκάνα (613).

Στην αριθμητική των εθνικοτήτων ακολουθούν οι μετανάστες από Καναδά (463), Ταϊλάνδη (460), Δομινικανή Δημοκρατία (354), Αλγερία (346), Βοσνία-Ερζεγοβίνη (319), Παλαιστίνη (314), Αυστραλία (306), Κούβα (269), Ινδονησία και Νότια Αφρική (από 268), Κένυα (275), Λιβύη (235), Ιαπωνία (228), Κοσσυφοπέδιο (225), Νότια Κορέα (221), Ισραήλ (216), Κονγκό (191), Σουδάν (182), Κολομβία (179), Μεξικό (177), Αργεντινή (175), Σενεγάλη (173), Αφγανιστάν (171), Χιλή (156), Περού (142), Βενεζουέλα (131), Μαυροβούνιο και Σιέρα Λεόνε (από 125), Καμερούν (114), Τανζανία (107), Κροατία (106), Αζερμπαϊτζάν και Κιργιζία (από 101).

Αντιθέτως είναι μονοψήφιος ο αριθμός των αλλοδαπών που διαμένουν νόμιμα και οι οποίοι είναι υπήκοοι χωρών όπως οι Μπελίζε (9), Μπενίν (8), Λιβερία (7), Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μογγολία, Μιανμάρ και Ομάν (από 6), Γουιάνα (5), Τζαμάικα, Αϊτή, Χονγκ Κονγκ, Μαλάουι και Μάλι (από 4), Λάος, Ναμίμπια, Τρινιντάντ και Τσαντ (από 3), Αγιος Μαρίνος, Μπουρκίνα Φάσο, Τζιμπουτί (από 2), Ανατολικό Τιμόρ, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, Μπαρμπέιντος, Μπαχάμες, Μποτσουάνα, Παπούα-Νέα Γουινέα, Σάντα Λουτσία, Σομαλία, Σουαζιλάνδη, Σουρινάμ, Τατζικιστάν και Τόγκο (από 1),

Ευάριθμοι είναι και οι προερχόμενοι από Ουγκάντα (77), Ερυθραία (58), Νέα Ζηλανδία (57), Ισημερινό (56), Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (55), Παραγουάη (45), Σαουδική Αραβία και Ζιμπάμπουε (από 34), Γουινέα και Μαλαισία (από 32), Μαδαγασκάρη (29), Τουρκμενιστάν (27), Ονδούρα (26), Μαυρίκιο, Ελ Σαλβαδόρ και Σιγκαπούρη (από 25), Ουρουγουάη (23), Νεπάλ (22), Νίγηρα (21), Νικαράγουα (20), Ακτή Ελεφαντοστού, Βολιβία και Ζάμπια (από 18), Υεμένη, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, Παναμά και Πράσινο Ακρωτήριο (από 17), Ταϊβάν (16), Μαυριτανία, Κόστα Ρίκα και Σεϋχέλλες (από 15), Κατάρ (11), Μοζαμβίκη, Δομίνικα, Μπουρούντι, Γουατεμάλα και Ρουάντα (από 10).

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, 65.138 αλλοδαποί έχουν αποκτήσει άδεια διαμονής για απασχόληση, 241.165 είναι μετανάστες οικογενειακής επανένωσης (πρόκειται για τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας, δηλαδή γυναίκες και παιδιά που μεταναστεύουν ακολουθώντας τους συζύγους τους ή την οικογένειά τους αντίστοιχα). Επίσης, υπάρχουν 2.208 αλλοδαποί που βρίσκονται στη χώρα μας για σπουδές, ενώ 248.965 είναι μετανάστες άλλων κατηγοριών.

Επί του συνόλου των νομίμως διαμενόντων μεταναστών, 131.152 έχουν άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας. Αδεια διαμονής δεύτερης γενιάς έχουν αποκτήσει 36.097, άδεια επί μακρόν διαμένοντoς έχουν 16.700 αλλοδαποί και άδεια αόριστης διάρκειας έχουν 24.747, ενώ άδεια μόνιμης διαμονής έχουν 12.641.

Οι εργαζόμενοι με άδεια εξαρτημένης εργασίας, παροχής υπηρεσιών ή έργου είναι 60.509 (σε αυτούς πρέπει να προστεθούν ακόμη 1.889 άτομα τα οποία περιλαμβάνονται στην κατηγορία «εξαρτημένη εργασία»).

Την ίδια ώρα, 841 αλλοδαποί είναι στελέχη και υπάλληλοι επιχειρήσεων, ενώ άλλοι 309 έχουν κατηγοριοποιηθεί στατιστικά ως «στελέχη εταιρειών εγκατεστημένων στην Ελλάδα (Ν. 4251/14)». Είναι αξιοσημείωτο ότι 1.078 έχουν μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή, ενώ ένας έχει άδεια για ανάπτυξη επενδυτικής δραστηριότητας (Ν. 3386/05, άρθρο 27). Είναι αξιοσημείωτο επίσης ότι άδεια παραμονής για αθλητές-προπονητές έχουν 260 αλλοδαποί.