Είναι ώρα να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα και το τι πιστεύουμε όσον αφορά το ρόλο του Κράτους!
Καταρχήν να σημειώσω ότι η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ και στο ευρώ, η φορολογική σταθερότητα, κλπ., είναι «μέσα» γιά την επίτευξη άλλων πιό θεμελειωδών στόχων. Δεν είναι αυτοσκοπός!!
Σε μία δημοκρατούμενη πολιτεία, οι στόχοι διαμορφώνονται από τις εκάστοτε πλειοψηφίες και επειδή οι πλειοψηφίες αυτές μεταβάλλονται, μεταβάλλονται και οι στόχοι.
Πάντως κάποιες γενικά παραδεκτές επιδιώξεις μας θα μπορούσαν να είναι:
1.Ηεσωτερική έννομη τάξη και ασφάλεια, η ισχυρή άμυνα, η εξασφάλιση των συνόρων. {Όταν το πολεμικό συμβούλιο των Θηβαίων διαμήνυσε στον σπουδαίο πολέμαρχο Επαμεινώνδα, ότι τα σημάδια (οι οιωνοί) δεν ήταν ευνοϊκά για την εκστρατεία κατά της Σπάρτης, αυτός απάντησε: «Ένα μόνο σημάδι έχει σημασία και είναι πάντα καλός οιωνός· το να αμύνεσαι, το να πολεμάς για την πατρίδα σου!»(«εἷς οἰωνὸςἄριστοςἀμύνεσθαι περὶπάτρης»)[Διοδ. Σικ. ΙΕ’ 52]}
2.Η ελευθερία των πολιτών (μέχρι εκεί που δεν εμποδίζει ή καταπιέζει την ελευθερία και τη λειτουργία άλλων πολιτών). Σ’αυτή την ελευθερία περιλαμβάνεται το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, ηελευθερία του λόγου και της δημιουργικής έκφρασης και η ελευθερία στην επιχειρηματική πρωτοβουλία.
3. Η Ισότητα στη δυνατότητα να συμμετέχεις στα κοινά και να διεκδικήσεις δημόσιο αξίωμα, εφόσον έχεις τα προσόντα που απαιτούνται.
4. Η Ισότητα απέναντι στο νόμο και τη δικαιοσύνη.
{Κάποιοι επιμένουν και στην απόλυτη Ισότητα στον πλούτο και τα εισοδήματα και έτσι θεωρούν απαραίτητη την ανατροπή των διαφόρων μορφών αστικών δημοκρατικών πολιτευμάτων και στην εγκαθίδρυση, με το ζόρι, κάποιας μορφής κομμουνιστικής “δικτατορίας του προλεταριάτου” όπου τα συμφέροντα του προλεταριάτου θα τα διασφαλίζει μία άλλη δικτατορία: αυτή του Κομμουνιστικού Κόμματος, που αποτελεί και την πρωτοπορεία, την εμπροσθοφυλακή (the vanguard) του αγώνα των προλεταρίων! Αυτή η δικτατορία θα εξασφάλιζε και την Ισότητα στον πλούτο και στα εισοδήματα.
Αλλά μέχρι ποιου “σημείου” μπορούν να εξισωθούν πολίτες που έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα, διαφορετικές επιθυμίες, διαφορετικές ανάγκες, διαφορετικό εμπορικό πνεύμα, διαφορετική οικονομική απόδοση, διαφορετική καλλιέργεια, διαφορετικές γνώσεις, εμπειρίες, ικανότητες, αποτελεσματικότητα, διαφορετική προσφορά;
Ποιος θα σκοτιζόταν να προσφέρει να αποδώσει, να αυτοβελτιωθεί, να αναδείξει την διαφορετικότητά του, αν η κοινωνία και το πολίτευμα προήγαγαν και επαινούσαν την ισοπέδωση; Πως θα αναδεικνύοντο οι άριστοι για να διοικήσουν και να προάγουν τη συνολική ευημερία, όταν δεν ευνοούντο οι συνθήκες σχετικά ανοικτού και ελεύθερου ανταγωνισμού (σε ένα κράτος δικαίου και ευταξίας);
Μία λύση θα ήταν κάθε αξίωμα να μοιράζεται ύστερα από κλήρωση στην οποία να συμμετέχει όλος ο πληθυσμός («κοντοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα»), με ίσες πιθανότητες εκλογής, και “ό,τι προκύψει”, ή τουλάχιστον (κατά τα αρχαιοΕλληνικά πρότυπα κλήρωσης), μεταξύ όσων θα είχαν τουλάχιστον τα τυπικά προσόντα. Αλλά μία τέτοια λύση θα καθήλωνε την κοινωνία στην υποανάπτυξη [για τα ζητήματα Ισότητας, Οικονομικής Δικαιοσύνης και Κομμουνισμού δες κεφάλαια 15 και 24, στο βιβλίο μου «Οικονομικές Θεωρίες, Αρχές Διοίκησης & Αρχαία Ελληνική Σκέψη», Αθήνα, Εκδ. Λιβάνη, 6η Έκδοση, 2009].}
5. Η διευκόλυνση των πολιτών στο να αυτοβελτιώνονται, στο να αποκτούν γνώσεις, δεξιότητες και να κατακτούν τη σοφία (να γίνονται πιο καλλιεργημένοι και σοφότεροι) και να ζουν ενάρετα. {Οι βασικότεροι στόχοι που έθεσαν ο Πλάτων στους Νόμους και στη Πολιτεία και ο Αριστοτέλης στα Πολιτικά}
6. Η διευκόλυνση της ανάδειξης των αρετών κάθε πολίτη, σύμφωνα με την αξία τους και την ποιότητα της δουλειάς τους, χωρίς να τους τίθενται αφύσικοι περιορισμοί και εμπόδια.
7. Η καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας και η αρωγή των ασθενέστερων και αυτών που πραγματικά έχουν ανάγκη, μέσω ενός συστήματος που προάγει την δημιουργικότητα, την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.
8. Η πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση για όσους έχουν την αντίστοιχη κλίση και έφεση.
8. Η προαγωγή της αξιοκρατίας, του ανταγωνισμού και όχι των “ολιγαρχιών”.
10.Η συνολική οικονομική ανάπτυξη. Η δημιουργία πλούτου για όλους, ή τουλάχιστον τους περισσότερους, αλλά σίγουρα όχι για τους λίγους.
11. Η σωστή λειτουργία της δικαιοσύνης με καλλιεργημένους, φρόνιμους και σώφρονες δικαστές.
Αν κανείς συμφωνήσει σε αυτές τις βασικές αρχές, τότε μπορεί να προχωρήσει και στις πολιτικές που θα εξασφαλίσουν τους παραπάνω στόχους, όπως γιά παράδειγμα η συμμετοχή μας στην ΕΕ, την ΟΝΕ, το ΝΑΤΟ (που λίγο-πολύ μας εξασφάλισε 65 χρόνια ειρήνης), οι επιλεγμένες παρεμβάσεις του Κράτους όπου αυτό απαιτείται, χωρίς να επιβάλλονται αφύσικα και ανόητα εμπόδια και περιορισμοί.
*Ο κ. Π. Δούκας είναι πρώην υπουργός