Τη σύσταση κοινού γραφείου διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ πΓΔΜ και Ελλάδος πρότεινε στην Αθήνα ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) σε μία σαφή ένδειξη ότι η κατάσταση στην Ειδομένη θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ξεφύγει από έλεγχο, ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει επιδείξει αδυναμία διαχείρισης της κατάστασης με κίνδυνο να υπάρξουν ακόμη και θύματα. Ωστόσο η Αθήνα έσπευσε να απορρίψει την πρόταση, καθώς η αποδοχή της θα ήταν αναμφίβολα δύσκολα διαχειρίσιμη από πολιτική άποψη.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος», η πρόταση αυτή περιεχόταν σε επιστολή που απηύθυνε το Γραφείο του ΟΑΣΕ στα Σκόπια προς την ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας. Η επιστολή έφθασε στην Αθήνα πριν από περίπου 10 ημέρες και προτού λάβουν χώρα τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στην ελληνοσκοπιανή μεθόριο, όταν μεγάλος αριθμός προσφύγων επεχείρησε να περάσει στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Η πρόταση του ΟΑΣΕ βασιζόταν στο μοντέλο των σημείων επαφής (contact points) που ήδη υπάρχουν στα σύνορα της πΓΔΜ με τη Σερβία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία. Είναι δε ξεκάθαρο ότι εντασσόταν στις προσπάθειες να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών Αθήνας –Σκοπίων που ποτέ δεν επιδιώχθηκε σοβαρά από την ελληνική πλευρά. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η αναγκαιότητα διασυνοριακής συνεργασίας είχε ήδη περιγραφεί στη Δήλωση των Ηγετών της Συνόδου των Δυτικών Βαλκανίων στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου και είχε ζητηθεί από τους ευρωπαίους εταίρους. Η αδυναμία (ή η απροθυμία) διασυνοριακής συνεργασίας επιτάχυνε, αν δεν επέβαλε, το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου.
Η επιστολή του Γραφείου ΟΑΣΕ στα Σκόπια προκάλεσε σοβαρό προβληματισμό τις προηγούμενες ημέρες στο υπουργείο Εξωτερικών. Και τούτο διότι, πριν από όλα, η σύσταση ενός τέτοιου κοινού γραφείου θα απαιτούσε κύρωση από το ελληνικό Κοινοβούλιο –κίνηση υψηλού ρίσκου στην παρούσα συγκυρία. Επιπλέον, ετίθετο το ερώτημα σε ποιο έδαφος θα δημιουργείτο το γραφείο. Αποφασίστηκε λοιπόν η πρόταση να απορριφθεί και αυτή ήταν η προτροπή του υπουργείου Εξωτερικών προς το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Αναζητούνται λοιπόν εναλλακτικές λύσεις που δεν αποκλείεται να συζητηθούν στο περιθώριο της τετραμερούς Συνδιάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί στις 21 και 22 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη έπειτα από πρωτοβουλία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Σε αυτή θα συμμετάσχουν η πΓΔΜ, η Βουλγαρία και η Αλβανία. Ο σχεδιασμός προβλέπει συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών την πρώτη ημέρα και συνομιλίες ανάμεσα στους υπουργούς Εσωτερικών την επομένη.
Ο σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών Νίκολα Πόποσκι έχει αποδεχθεί την πρόσκληση και θα έχει επίσης διμερή συνάντηση με τον οικοδεσπότη Νίκο Κοτζιά. Αν οι δύο άνδρες βρουν κοινό έδαφος δεν αποκλείεται το ζήτημα μίας στενότερης διμερούς συνεργασίας (πέραν παρεμβάσεων τύπου ΟΑΣΕ) να συζητηθεί περαιτέρω στον επόμενο γύρο διαβουλεύσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που προγραμματίζεται για τις 25 Απριλίου στα Σκόπια. Άλλωστε, η διασυνοριακή συνεργασία ίσως να είναι το μόνο ΜΟΕ με σχετικό πολιτικό βάρος στην εν λόγω λίστα.
Η Συνδιάσκεψη της Θεσσαλονίκης, αν και έρχεται με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, κρίνεται στο υπουργείο Εξωτερικών ως σημαντική πρωτοβουλία. Ακολουθεί δε την τριμερή συνάντηση υπηρεσιακών αξιωματούχων των υπουργείων Εξωτερικών και Εσωτερικών Ελλάδος, Αλβανίας και Ιταλίας που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη 14 Απριλίου στην Αθήνα. Καίριο ρόλο στην πραγματοποίηση της τριμερούς διαδραμάτισε η προτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να αποτραπούν περιπλοκές ανάλογες με αυτές που συνέβησαν στον βαλκανικό διάδρομο. Συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, η καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών, αλλά και η προοπτική δημιουργίας πλαισίου συνεργασίας και τακτικών επαφών Αστυνομίας και Λιμενικού των τριών χωρών σε επιλεγμένες τοποθεσίες μεταναστευτικού ενδιαφέροντος.
Αυτό που πάντως δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο είναι ότι το κλίμα για την Αθήνα δεν είναι ιδεατό στις γειτονικές χώρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα οι δημόσιες ξένων αξιωματούχων ξεφεύγουν από τα όρια, όπως αυτό που πρόσφατα είπε ο βούλγαρος Πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ ότι η ελληνική κυβέρνηση κατασπατάλησε την ευρωπαϊκή βοήθεια.
Σε ό,τι αφορά δε στις σχέσεις με την πΓΔΜ, υπήρξε μετά τα πρόσφατα γεγονότα της Ειδομένης ανταλλαγή διαβημάτων και ρηματικών διακοινώσεων που κατέδειξαν τις διαφωνίες, ιδιαίτερα σε σχέση με τρία ζητήματα (τα οποία βρίσκονται σε γνώση του «Βήματος»):
Πρώτον, τη χρήση πλαστικών σφαιρών, κάτι που αρνείται η σκοπιανή πλευρά,
Δεύτερον, την υπέρπτηση στρατιωτικού ελικοπτέρου πάνω από τη μεθόριο, χωρίς να έχει ζητηθεί η σχετική άδεια και,
Τρίτον, τη διαφωνία που φαίνεται ότι υπάρχει σχετικά με την παρουσία ή μη αστυνομικών τρίτων χωρών στην επιχείρηση αποτροπής εισόδου προσφύγων στο σκοπιανό έδαφος που σύμφωνα με την πΓΔΜ ήταν παρόντες, ενώ η ελληνική πλευρά το απορρίπτει έπειτα από επαφές του Γραφείου Συνδέσμου Σκοπίων με αξιωματούχους των κρατών αυτών (πχ Αυστρίας και Ουγγαρίας) στη γειτονική χώρα.
