Θέλοντας να δείξει τις επιφυλάξεις που υπάρχουν για τη συμφωνάι της ΕΕ με την Τουρκία για το προσφυγικό, η Διεθνής Αμνηστία κατηγορεί -παραμονές της εφαρμογής της συμφωνίας- την Άγκυρα για καθημερινές επαναπροωθήσεις δεκάδων Σύρων στις εμπόλεμες ζώνες της Συρίας.
«Η ΕΕ, απεγνωσμένη για λύση, αγνοεί πως η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τους Σύρους» τονίζει χαρακτηριστικά η Αμνηστία. Η κήρυξη της Τουρκίας ως ασφαλούς χώρας είναι κεντρική για τη νομική βάση της εφαρμογής της συμφωνίας.
Η οργάνωση υποστηρίζει, επικαλούμενη στοιχεία που συνέλεξε από την νοτιοανατολική Τουρκία, πως από τα μέσα Ιανουαρίου οι τουρκικές Αρχές στέλνουν παρά τη θέλησή τους περίπου 100 Σύρους την ημέρα πίσω σε εμπόλεμες ζώνες.
Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι γίνονται παράνομες μαζικές επαναπροωθήσεις τουλάχιστον τις επτά τελευταίες εβδομάδες.
Φαίνεται ότι οι περισσότεροι είναι Σύροι που δεν καταγράφηκαν από τις τουρκικές υπηρεσίες. Η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει επίσης πως υπάρχουν στοιχεία ότι η τουρκική πλευρά έχει «κατεβάσει ταχύτητα» στην καταγραφή προσφύγων από τη Συρία -κάτι που, εκτός από το ότι τους καθιστά «αόρατους», τους κλείνει και το δρόμο σε βασικές υπηρεσίες περίθαλψης.
Η Τουρκία από την πλευρά της απορρίπτει τις κατηγορίες, με το τουρκικό ΥΠΕΞ να λέει πως «κανείς από τους Σύρους που ζήτησαν προσπασία δεν στέλνεται με τη βία στη χώρα του», λέγοντας πως η Άγκυρα τηρεί τη διεθνή νομοθεσία.
Η αναφορά της Διεθνούς Αμνηστίας συμπίπτει με τις παραμονές της έναρξης της υλοποίησης της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, μέρος της οποίας είναι η επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στα ελληνικά νησιά προς την Τουρκία. Οργανώσεις για τα δικαιώματα των προσφύγων έχουν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για τη συμφωνία, κυρίως για την επαναπροώθηση ανατολικά του Αιγαίου.
«Απελπισμένοι να κλείσουν τα σύνορα, οι ηγέτες της ΕΕ αγνοούν πρόθυμα το απλούστερο, ότι δηλαδή η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τους πρόσφυγες και γίνεται κάθε μέρα όλο και λιγότερο ασφαλής» αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία.
«Μετά την «Ευρώπη φρούριο», βλέπουμε την πανομοιότυπη κατασκευή μίας «Τουρκίας φρούριο»» αναφέρει χαρακτηριστικά η Αμνηστία, που κατηγορεί την ευρωπαϊκή πλευρά πως, με τη συμφωνία, «αντί να πιέζει την Τουρκία να βελτιώσει την προστασία στους Σύρους, ουσιστικά της δίνει κίνητρα για το αντίθετο».