Ανοχύρωτη Ελλάδα

«Στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα» πελαγοδρομεί πλέον η κυβέρνηση, μία μόλις εβδομάδα μετά την ούτως ή άλλως προβληματική συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για τη μετεγκατάσταση προσφυγικών πληθυσμών στην Ευρώπη. Οπως επιμένουν εγχώριες και διεθνείς πηγές, το ενδεχόμενο μη εφαρμογής της συμφωνίας αυτής είναι πλέον ορατό.

«Νεκρή ζώνη»

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις των Βρυξελλών κατέστησαν την (ούτως ή άλλως μη δεσμευτική για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις) συμφωνία ουσιαστικά ανενεργή και υπό το πρίσμα των ραγδαίων εξελίξεων η Ελλάδα αυτή τη στιγμή βρίσκεται εγκλωβισμένη, ανοχύρωτη και χωρίς σχέδιο αντίδρασης μπροστά σε έναν μεγάλο κίνδυνο: να μετατραπεί και επισήμως σε μία «νεκρή ζώνη» μεταξύ Μέσης Ανατολής και Ευρώπης, όπου μεταναστευτικοί και προσφυγικοί πληθυσμοί θα συρρέουν, θα εγκλωβίζονται και δεν θα βρίσκουν διέξοδο.

Χαρακτηριστική και ενδεικτική για τις εξελίξεις των αμέσως επόμενων ημερών και εβδομάδων ήταν η αφοπλιστική παρατήρηση ξένου διπλωμάτη μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας την προηγούμενη Δευτέρα –πριν από τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες. «Το πιο ανησυχητικό στοιχείο στην ελληνική πολιτική συζήτηση σήμερα είναι ότι ούτε η κυβέρνηση ούτε η αντιπολίτευση έχουν ασχοληθεί με την κατάστρωση μιας πολιτικής για την ενσωμάτωση των προσφύγων που θα βρεθούν στη χώρα σας» ανέφερε ο ξένος αξιωματούχος.

Κατά τον τρόπο αυτόν και στη σύντομη κατ’ ιδίαν συζήτηση που ακολούθησε, η ίδια πηγή δεν έκρυψε τις θέσεις της κυβέρνησής που εκπροσωπεί, η οποία σημειωτέον είναι από τις πλέον φιλικές έναντι της Ελλάδας στο θέμα της προσφυγικής κρίσης.

Δήλωσε εν ολίγοις απερίφραστα αυτό που οι περισσότεροι στις Βρυξέλλες γνωρίζουν, ενώ άλλοι στην Αθήνα δεν τολμούν να αποδεχθούν: η χώρα τίθεται πλέον επ’ αόριστον σε καραντίνα. Μόλις λίγες ημέρες αργότερα και προς επιβεβαίωση της κυρίαρχης τάσης στην Ευρώπη, η κυβέρνηση της Πολωνίας ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί πρόσφυγες στο έδαφός της.

Κυβέρνηση-παρατηρητής

Το πρόβλημα επιτείνεται από τη διαπίστωση ότι η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου βρίσκεται για ακόμη μία φορά απροετοίμαστη και αντιμετωπίζει τη διαφαινόμενη κρίση με ευχολόγια και χωρίς κάποιο οργανωμένο σχέδιο. Παράλληλα, η απουσία κρατικών δομών και επιμελητείας κυρίως στην περιοχή της Ειδομένης δημιουργεί συνθήκες κρίσης, καθώς η διαβίωση των συγκεντρωμένων εκεί επιδεινώνεται καθημερινώς, οι εντάσεις μεταξύ τους αυξάνονται και η διάρκεια της αντοχής τους είναι άγνωστη.

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβερνητική δυσλειτουργία αναδεικνύεται καθημερινώς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη δημόσια διαφωνία μεταξύ του υπουργού Αμυνας Π. Καμμένου και του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Ν. Τόσκα. Αντικείμενο της διαφωνίας ήταν το αν ο Στρατός θα αναλάμβανε τη σίτιση των προσφύγων (κάτι που ο υπουργός Αμυνας δεν επιθυμεί), έπειτα από την αποχώρηση των εκπροσώπων ΜΚΟ και διεθνών οργανισμών εξαιτίας της ανεξέλεγκτης κατάστασης στην Ειδομένη και άλλες εστίες κρίσης.

Σύμφωνα δε με πληροφορίες και όσα αφήνονται να εννοηθούν από κάποια κυβερνητικά στελέχη, κατά την τρέχουσα, κρίσιμη περίοδο κλονίζονται οι σχέσεις μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων, οι οποίοι βρίσκονται στις πλέον νευραλγικές θέσεις.

Οι κινήσεις Καμμένου

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αφενός μεν οι πολιτικές σχέσεις Τσίπρα – Καμμένου βρίσκονται σε κρίση, αφετέρου δε οι σχέσεις του επικεφαλής της ΕΥΠ Ι. Ρουμπάτη με το Μέγαρο Μαξίμου και ειδικότερα με τον υπουργό Επικρατείας Ν. Παππά χαρακτηρίζονται από ένταση.

Με την πίεση προς την κυβέρνηση και τη χώρα να εντείνεται στα πεδία της προσφυγικής κρίσης και της αξιολόγησης, πληροφορίες που διακινούνται κυρίως μέσω των υπαρκτών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ ΑΝΕΛ και ΝΔ διαμορφώνουν μια εικόνα επικείμενης σοβαρής κυβερνητικής κρίσης. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, η τροπή που φαίνεται ότι θα πάρει το Προσφυγικό, σε συνδυασμό με τη στάση της Τουρκίας στο Αιγαίο και την τακτική που ακολουθεί η Αγκυρα μέσω ΝΑΤΟ, ενδέχεται να αποδειχθούν σε θρυαλλίδες εξελίξεων και να επηρεάσουν τη στάση του Π. Καμμένου και των ΑΝΕΛ. Κατά τις εκτιμήσεις που συνοδεύουν τις πληροφορίες, αν οι ΑΝΕΛ αντιληφθούν ότι τα εθνικά θέματα παίρνουν μία δυσμενή τροπή, η αποχώρησή τους από την κυβέρνηση δεν θα πρέπει να αποκλειστεί, καθώς μόνο έτσι θα είναι σε θέση να διαφυλάξουν την όποια αξιοπιστία τους έναντι του ακροατηρίου τους εν όψει εκλογών.

Τα ενδεχόμενα αυτά σε συνδυασμό με την εμπλοκή διαρκείας στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και την αδυναμία της κυβέρνησης να ξεφύγει από τη λογική της υπερφορολόγησης, προκειμένου να μη δυσαρεστήσει το ακροατήριο που θεωρεί φιλικό (συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους), αντιμετωπίζονται και από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ως πιθανές παράμετροι αστάθειας. Αλλωστε, παρά τις διαβεβαιώσεις του Ευκλ. Τσακαλώτου ότι η αξιολόγηση θα έχει κλείσει πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, δεν φαίνεται κάποιο φως ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί το χάσμα των 5 δισ. ευρώ σε άμεσα μέτρα που χωρίζει αυτή τη στιγμή την κυβέρνηση από τους δανειστές.